- A
- A
- A
Vlkolínec, czyli najpiękniejsza żywa osada na Słowacji
W 2023 roku mija 30 lat od wpisania tego żywego skansenu na listę UNESCO. Vlkolínec jest częścią miasta Ružomberok w kraju żylińskim. Tym różni się od innych muzeów pod chmurką, że ciągle zamieszkują w nim 24 osoby.Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XIV wieku. Zasiedlili ją prawdopodobnie mieszkańcy pobliskiego Białego Potoku. Vlkolínec stanowił istotny punkt dla Słowackiego Powstania Narodowego. Podczas II wojny światowej część wioski została spalona przez Niemców w odwecie za działania partyzantów. W 1978 roku przekształcono osadę w skansen, a w 1993 wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Vlkolínec jest średniowieczną osadą z ludową architekturą typową dla obszarów górskich. Nazwa pochodzi o słowa "vlk", czyli "wilk". Zatem od popularnego w tym rejonie drapieżnika. Do dziś zachowało się 55 niewielkich drewnianych domów o prostym układzie. W większości są one posadowione szczytami do drogi. Oprócz tego przetrwały zabudowania gospodarcze, szkoła, studnia czy dzwonnica.
Życie codzienne
W Domu Rolnika z 1884 roku mamy możliwość, by zajrzeć do wnętrza typowego domu. Najpierw wchodzi się do kuchni (pitvor), skąd na prawo do komory, a na lewo - do izby. Był to biedny rejon. Mieszkańcy żyli głównie z rolnictwa. Kobiety zajmowały się także tkaniem kobierców, a mężczyźni wędzeniem czy konserwacją dachu.
Jak ochronić Vlkolínec?
Niełatwo jest mieszkać w miejscu będącym turystyczną atrakcją. W efekcie mieszkańcy mają więcej ograniczeń niż przywilejów. Niebawem o komunikację pomiędzy Vlkolínczanami a urzędem miasta zadba specjalnie wyznaczona osoba - menadżer. Wszystkie działania, np. remonty muszą być pod ścisłym nadzorem konserwatorskim.

Fujara pasterska, zwana inaczej słowacką
Fujara jest tradycyjnym instrumentem pasterskim. To rodzaj długiego fletu z trzema otworami palcowymi. Pozwala na wydobycie zarówno niskich, głębokich tonów, jak i tych wysokich. W 2008 roku wpisano ją na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Gdzie dalej?
Vlkolínec znajduje się na Liptovie. To około godzina drogi od granicy. W Ružomberku - centrum Dolnego Liptova warto zaplanować spacer z uwzględnieniem najważniejszych zabytków. Dla miłośników przyrody idealnym kierunkiem będzie Čutkovská dolina, a dla amatorów aktywnego wypoczynku - Hrabovo z Malinô Brdo (kolejka gondolowa, hulajnogi, szlaki piesze i rowerowe). Ponadto, Słowacja to bogata kuchnia regionalna. Królują tu haluszki i pierogi z bryndzą, prażony ser czy buchty w słodkim sosie z dodatkiem maku. Trudno się oprzeć!
Specjalne podziękowania za pomoc w tłumaczeniu dla Adrianny Cisowskiej, Moniki Kalinowskiej, Kataríny Šarafínovej, Adama Hericha oraz Martina Pavlíka.
Komentarze (0)
Najnowsze
-
06:04
Głowa w górę, oczy w niebo. We wtorek czeka nas maksimum Perseidów
-
21:05
Czym jest lęk – i dlaczego nie zawsze trzeba z nim walczyć?
-
19:39
To zabolało. Cracovia straciła pięć bramek!
-
19:06
Mniam, mniam! Borzęcin poszedł na grzyby, a potem zorganizował święto
-
18:23
W autobusie nie kupisz już biletu za gotówkę? Zdecydują o tym krakowscy radni
-
17:19
Urodzaj bramek! Biała Gwiazda zdobywa cenne punkty w meczu z Pogonią
-
17:05
Tour de Pologne - McNulty zwycięzcą wyścigu, Majka ósmy
-
16:36
MALAJSKI ŚWIAT
-
16:34
Jest apel do prezydenta Krakowa o wywieszenia ukraińskiej flagi na budynku magistratu
-
15:58
Dorota Mytych w Muzeum MOCAK
-
14:46
Byli kurierami, oznaczali szlaki, budowali schroniska. Tatrzańscy przewodnicy obchodzą okrągły jubileusz
-
13:32
Rowerem wokół Tatr. Takich widoków nie ma nigdzie
-
12:52
Synoptyk IMGW: w niedzielę burze, grad i do 20 mm deszczu