- A
- A
- A
Vlkolínec, czyli najpiękniejsza żywa osada na Słowacji
W 2023 roku mija 30 lat od wpisania tego żywego skansenu na listę UNESCO. Vlkolínec jest częścią miasta Ružomberok w kraju żylińskim. Tym różni się od innych muzeów pod chmurką, że ciągle zamieszkują w nim 24 osoby.Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XIV wieku. Zasiedlili ją prawdopodobnie mieszkańcy pobliskiego Białego Potoku. Vlkolínec stanowił istotny punkt dla Słowackiego Powstania Narodowego. Podczas II wojny światowej część wioski została spalona przez Niemców w odwecie za działania partyzantów. W 1978 roku przekształcono osadę w skansen, a w 1993 wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Vlkolínec jest średniowieczną osadą z ludową architekturą typową dla obszarów górskich. Nazwa pochodzi o słowa "vlk", czyli "wilk". Zatem od popularnego w tym rejonie drapieżnika. Do dziś zachowało się 55 niewielkich drewnianych domów o prostym układzie. W większości są one posadowione szczytami do drogi. Oprócz tego przetrwały zabudowania gospodarcze, szkoła, studnia czy dzwonnica.
Życie codzienne
W Domu Rolnika z 1884 roku mamy możliwość, by zajrzeć do wnętrza typowego domu. Najpierw wchodzi się do kuchni (pitvor), skąd na prawo do komory, a na lewo - do izby. Był to biedny rejon. Mieszkańcy żyli głównie z rolnictwa. Kobiety zajmowały się także tkaniem kobierców, a mężczyźni wędzeniem czy konserwacją dachu.
Jak ochronić Vlkolínec?
Niełatwo jest mieszkać w miejscu będącym turystyczną atrakcją. W efekcie mieszkańcy mają więcej ograniczeń niż przywilejów. Niebawem o komunikację pomiędzy Vlkolínczanami a urzędem miasta zadba specjalnie wyznaczona osoba - menadżer. Wszystkie działania, np. remonty muszą być pod ścisłym nadzorem konserwatorskim.

Fujara pasterska, zwana inaczej słowacką
Fujara jest tradycyjnym instrumentem pasterskim. To rodzaj długiego fletu z trzema otworami palcowymi. Pozwala na wydobycie zarówno niskich, głębokich tonów, jak i tych wysokich. W 2008 roku wpisano ją na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Gdzie dalej?
Vlkolínec znajduje się na Liptovie. To około godzina drogi od granicy. W Ružomberku - centrum Dolnego Liptova warto zaplanować spacer z uwzględnieniem najważniejszych zabytków. Dla miłośników przyrody idealnym kierunkiem będzie Čutkovská dolina, a dla amatorów aktywnego wypoczynku - Hrabovo z Malinô Brdo (kolejka gondolowa, hulajnogi, szlaki piesze i rowerowe). Ponadto, Słowacja to bogata kuchnia regionalna. Królują tu haluszki i pierogi z bryndzą, prażony ser czy buchty w słodkim sosie z dodatkiem maku. Trudno się oprzeć!
Specjalne podziękowania za pomoc w tłumaczeniu dla Adrianny Cisowskiej, Moniki Kalinowskiej, Kataríny Šarafínovej, Adama Hericha oraz Martina Pavlíka.
Komentarze (0)
Najnowsze
-
22:24
Jest szansa, że w powiecie tarnowskim powstanie ośrodek dla dorosłych osób w spektrum autyzmu
-
21:41
Tarnów wspomina zamordowanych w 1923 roku robotników
-
20:46
Sławomir Mentzen w Chrzanowie: "Polski prąd z polskiego węgla, a nie z niemieckich wiatraków"
-
20:41
MŚ w hokeju - Polska - Ukraina 1:4
-
20:33
Turniej WTA w Madrycie - Świątek przegrała z Gauff w półfinale
-
20:19
Trzebinia przeniosła się do PRL-u. Tłumy na majowym pikniku
-
19:58
Iga Świątek przegrała w półfinale turnieju WTA 1000 Madrycie. Coco Gauff była lepsza
-
19:26
Wiosenny redyk w Pieninach czyli owce wróciły na hale
-
19:10
Wiosenny Redyk w Szczawnicy
-
18:33
Smacznie, kolorowo i ludowo. Majówka w Sądeckim Parku Etnograficznym
-
18:12
Sezon na prawdziwe oscypki rozpoczęty, bacowie popędzili owce na hale. Byliśmy z wizytą w bacówce
-
17:36
Samochód zderzył się z pociągiem w Białym Dunajcu. Wstrzymany ruch kolejowy
-
16:42
Nic tylko oddychać. Dziewięć tężni solankowych powstanie w Małopolsce