Trudna druga tura wyborów prezydenckich. Między radykalizmem a obywatelskością?

Jacek Bańka
O tym się mówi
Poniedziałek, 2025.05.19

Druga tura wyborów to kluczowy moment kampanii prezydenckiej. Kandydaci prezentują odmienne wizje przyszłości Polski, a ich kampanie wyborcze pokazują rosnące napięcia w społeczeństwie. Jakie są najważniejsze tematy tej kampanii? O tym, co może zdecydować o wyniku, Jacek Bańka rozmawia z Piotrem Obaczem, politologiem z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wybory prezydenta RP - I tura. Liczenie głosów w lokalu wyborczym. Fot. PAP/Andrzej Jackowski

Brak jednoznacznego faworyta drugiej tury – Trzaskowski ma przewagę dzięki potencjalnemu wsparciu Lewicy i Polski 2050, podczas gdy Nawrocki może mieć trudności z mobilizacją rozdrobnionego elektoratu prawicy (Mentzen, Braun).
Podziały na prawicy – Mimo ideologicznych podobieństw, istnieje silne pęknięcie polityczne między Mentzenem a Braunem, co utrudnia zbudowanie wspólnego frontu wokół Nawrockiego.
Lewica jako zapora dla skrajnej prawicy – Choć jej wyniki są słabe, może odegrać istotną rolę mobilizującą przeciwko radykalnym nacjonalistycznym ugrupowaniom.
Popularność skrajnej prawicy wynika z deficytów edukacji obywatelskiej – Wzrost poparcia dla Brauna wskazuje na brak wiedzy o zasadach funkcjonowania państwa demokratycznego i wpływ emocji na wybory polityczne.
Młodzi wyborcy skłaniają się ku radykalizmowi – Głosowanie na Mentzena czy Zandberga przez młodych ludzi to wyraz dystansu wobec głównych sił politycznych i przekonania, że radykalne wybory nie zagrożą ich stylowi życia.

Posłuchaj rozmowy z dr. Piotrem Obaczem

Brak jednoznacznego faworyta drugiej tury

Dr Obacz, politolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego, zaznacza w rozmowie z Radiem Kraków, że nie ma jednoznacznego faworyta. Obaj kandydaci – Rafał Trzaskowski i Karol Nawrocki – stoją przed poważnymi wyzwaniami. Trzaskowski ma nieco łatwiejsze zadanie, ponieważ może liczyć na głosy wyborców Lewicy i Polski 2050, którzy są ideologicznie bliżej jego linii. Z kolei Nawrocki może napotkać trudności z powodu rozdrobnienia prawicy i niechęci liderów takich jak Braun czy Mentzen do poparcia kandydata PiS. „Dla Nawrockiego problemem jest przede wszystkim partykularyzm polityczny, z którym może się zderzyć” – ocenia politolog.

Gość Radia Kraków zwraca uwagę na wyraźne pęknięcie wśród wyborców radykalnej prawicy – między Sławomirem Mentzenem a Grzegorzem Braunem – mimo podobieństw ideowych. To osłabia potencjał mobilizacji na rzecz Nawrockiego. Wyborcy mogą nie być skłonni do wspierania kandydata kojarzonego z dużą partią, jaką jest PiS.

Nie po to wyborcy prawicowi oddali głos na Mentzena i Brauna, żeby znowu wspierać ten podział między największymi ugrupowaniami i ich kandydatami, czyli między Trzaskowskim i Nawrockim

– tłumaczy politolog.

Rafał Trzaskowski z kolei – w opinii gościa Radia Kraków – ma ograniczone możliwości przyciągnięcia elektoratu Mentzena, mimo potencjalnych punktów stycznych, np. patriotyzmu. „Jakiś margines działania jednak jest. Zwłaszcza, biorąc pod uwagę, że ten elektorat Mentzena niekoniecznie musi być stabilny, jeśli chodzi o swoje decyzje polityczne” – dodaje dr Obacz.

Fenomen Grzegorza Brauna i poważne zadanie dla Lewicy

Dobry wynik Brauna wskazuje na deficyty w świadomości politycznej części społeczeństwa. Gość programu O Tym Się Mówi tłumaczy, że skrajna prawica przyciąga wyborców specyficznymi, często uproszczonymi wizjami państwa i społeczeństwa. „To są bardzo szczególne wizje, nierzadko biegunowo odmienne od tego, co prezentuje demokratyczno-liberalne centrum albo lewica” – mówi dr Obacz.

Dodaje też, że Lewica – mimo słabych wyników – może odegrać ważną rolę jako siła przeciwstawiająca się skrajnej prawicy, a wręcz: „może odegrać rolę elementu pewnej tamy przeciwko tym prawicowym żywiołom”.

Zaobserwowaliśmy, jeśli chodzi o wyniki tych wyborów, mocny skręt w prawo części polskiego społeczeństwa, przynajmniej części polskiego społeczeństwa. Mamy Nawrockiego, który jest typowym prawicowym populistą, ale inni kandydaci to ultrakonserwatyści, nacjonaliści. A jeden z kandydatów, domyślamy się który, jest nawet kryptofaszystą. Nie bójmy się użyć tego terminu. Tak więc jest się czemu przeciwstawiać

– zauważa gość Radia Kraków

Na Podhalu zwycięstwo Karola Nawrockiego; Braun z wysokim wynikiem

Wybory najmłodszych wyborców

Wysoka mobilizacja młodych (19–29 lat) i ich poparcie dla Mentzena i Zandberga pokazują ich oderwanie od dominujących sił politycznych. Młodzi, żyjący w warunkach relatywnego dobrobytu, mogą postrzegać radykalne wybory jako nieszkodliwe. Tymczasem – jak zaznacza Obacz – programy skrajnej prawicy są wykluczające i groźne dla demokratycznego porządku.

Nauka doskonale wie, czym kończy się wybór radykalnej prawicy. Prawica radykalna ma tendencję do wywracania stolika

– podsumowuje politolog.

Tematy: wybory prezydenckie 2025

Autor:

Jacek Bańka

Komentarze (2)

Amerykanin

2025-05-19

Młodziki głosujące na brałnów i mencenów żyją w fałszywym przekonaniu, że jakimś cudem to oni będą korzystać z obiecywanego bajkowego dobrobytu, podczas gdy - tak jak to pokazują historie z całego świata na przestrzeni dekad - przejęcie władzy przez pobratyńców brałnów i mencenów oznacza skrajne ubóstwo dla 99% społeczeństwa i grabież majątku narodowego. Pod butem brałna i mencena, jeden z drugim będą przez 6 dni w tygodniu po 12 godzin zapierniczać po miskę ryżu, żyjąc od pensji do pensji.

Majkel

2025-05-19

Beton nie może pojąć prawdziwego obrazu świata, że wszystkie dotychczasowe wybory to same kłamstwa. Naród jest coraz bardziej świadomy korupcji politycznej i zakulisowych ustaleń niepodawanych do wiadomości publicznej. Lud wybiera z poza establiszmentu bo zaczyna zauważać, że jest manipulowany. Ale to się w głowach systemowców nie mieści, będą wyzywać wszystkich od ekstremistów, bo boją się o stołki i konsekwencje jakie ich mogą spotkać za zbrodnie wobec ludzkości. Taka prawda.

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Trudna druga tura wyborów prezydenckich. Między radykalizmem a obywatelskością?

Brak jednoznacznego faworyta drugiej tury

Fenomen Grzegorza Brauna i poważne zadanie dla Lewicy

Wybory najmłodszych wyborców

Komentarze (2)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Pracownicy szpitala Narutowicza dostaną jeszcze w piątek zaległe wynagrodzenia

Wimbledon: Kamil Majchrzak zagra w piątek o najlepszy wynik w karierze

Miłosz Motyka o sytuacji na granicy z Niemcami: "Robienie takiej polityki powinno się skończyć"

25 lat po zamknięciu fabryki ludzie wciąż chorują tu z powodu azbestu. Będzie specjalny program

Śmiertelnie potrąciła 4-latka na pasach, nie potrafiła wytłumaczyć, jak do tego doszło. 54-latka stanie przed sądem

Śmigłowiec TOPR wrócił do Zakopanego po naprawie. Dziś ma wznowić dyżury

Fatalna sytuacja hydrologiczna w Małopolsce. Kolejne gminy apelują do mieszkańców

CKE: ósmoklasiści zdobyli średnio 64 proc. punktów z j. polskiego i 50 proc. z matematyki

Historia wydarzy się wieczorem! Polki zagrają z Niemkami na Mistrzostwach Europy kobiet

W piątek odetchniemy od upałów. Będzie chłodno i deszczowo

Poznamy koszty akcji w Starej Wsi? To nie jest pewne

Trudna druga tura wyborów prezydenckich. Między radykalizmem a obywatelskością?

Brak jednoznacznego faworyta drugiej tury

Fenomen Grzegorza Brauna i poważne zadanie dla Lewicy

Wybory najmłodszych wyborców

Komentarze (2)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Pracownicy szpitala Narutowicza dostaną jeszcze w piątek zaległe wynagrodzenia

Wimbledon: Kamil Majchrzak zagra w piątek o najlepszy wynik w karierze

Miłosz Motyka o sytuacji na granicy z Niemcami: "Robienie takiej polityki powinno się skończyć"

25 lat po zamknięciu fabryki ludzie wciąż chorują tu z powodu azbestu. Będzie specjalny program

Śmiertelnie potrąciła 4-latka na pasach, nie potrafiła wytłumaczyć, jak do tego doszło. 54-latka stanie przed sądem

Śmigłowiec TOPR wrócił do Zakopanego po naprawie. Dziś ma wznowić dyżury

Fatalna sytuacja hydrologiczna w Małopolsce. Kolejne gminy apelują do mieszkańców

CKE: ósmoklasiści zdobyli średnio 64 proc. punktów z j. polskiego i 50 proc. z matematyki

Historia wydarzy się wieczorem! Polki zagrają z Niemkami na Mistrzostwach Europy kobiet

W piątek odetchniemy od upałów. Będzie chłodno i deszczowo

Poznamy koszty akcji w Starej Wsi? To nie jest pewne

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię