Gościem Marzeny Florkowskiej jest Zofia Ozaist-Zgodzińska, historyczka sztuki, literaturoznawczyni, twórczyni Ekomuzeum Prądnika, autorka Spacerownika prądnickiego.
- A
- A
- A
Potentat cukrowy z Krakowa konsulem Polski w USA
W czasach, kiedy nikt nie słyszał o genach, on krzyżował nasiona, potem założył plantację buraka cukrowego na Górce Narodowej. A jeszcze później spotkał Josepha Conrada i został konsulem w Stanach Zjednoczonych. Oto historia Konstantego Buszczyńskiego.
"Cukier krzepi". Słynne hasło reklamowe Melchiora Wańkowicza z czasów II RP. Na czym polegał ten sukces cukru i też Konstantego Buszczyńskiego?
Jego największym, najważniejszym osiągnięciem było wynalezienie zupełnie innego sposobu hodowli buraków cukrowych, dzięki czemu można było osiągnąć dużo większe plony. To jest o tyle istotne, że właśnie Rzeczpospolita po I wojnie światowej to był kraj zniszczony, kraj wygłodzony i stąd to hasło, żeby rzeczywiście dożywiać dzieci, dożywiać ludzi, że w momencie, jeśli brakuje wszystkiego, to pozwól sobie na ten cukier, bo dzięki temu będzie właśnie więcej siły.
My dzisiaj mówimy o próchnicy i o wszystkich negatywnych konsekwencjach spożywania cukru. Pamiętajmy, jakie były wówczas realia i dlatego nie oceniajmy, jedynie przypominajmy te fakty. I to nie znaczy, żebyśmy my dzisiaj zachwycali się białym cukrem ze względu na Buszczyńskiego.
Stąd nie dziwi nas ówczesne hasło "Matko nie żałuj dziecku cukru". Co zrobił Konstanty Buszczyński? Czy on zajmował się inżynierią genetyczną buraka cukrowego?
Cukrownie były popularne w Europie od czasów Napoleona i ciągle zastanawiano się, co takiego można zrobić, żeby z jednej strony produkować cukier, a z drugiej strony uniezależnić się od dostaw, transportu, pogody, od wszystkich takich ograniczeń.
Konstanty Buszczyński był pionierem inżynierii genetycznej. Tak krzyżował te nasiona, że osiągnął efekty lepsze. Z czasem zakładał plantacje buraka cukrowego nie tylko na terenach polskich, ale także w Stanach Zjednoczonych i dorobił się na tym majątku.
Jak trafił na Górkę Narodową i jak doszło do tego, że tu zakupił ziemię?
Prawdopodobnie doradził mu to jeden z najbogatszych Polaków w USA, posiadacz także dworu i majątku w Krakowie w Prokocimiu czyli Erazm Jerzmanowski. Górka Narodowa to były tereny niezwykle żyzne.
Co pozostało po Buszczyńskim na Górce Narodowej?
Do dziś pozostał dwór, ogród, zaniedbany, ale park pałacowy, stodoły.
Czy Buszczyński inwestował w Górkę Narodową?
Do dziś pozostał po nim dwór przy Siewnej 25, obóz jeniecki w Witkowicach, ochronka przy ul. Naczelnej 12, kościół Pana Jezusa Dobrego Pasterza, które zakładali. Ale także pola od rzeki Białuchy aż do Witkowic. Co niezwykłe, te pola w dalszym ciągu są uprawiane.
Jak to się stało, że potentat finansowy został pierwszym polskim konsulem w USA?
Zaczęło się pewnego wieczoru w Grand Hotelu, gdzie przypadkiem, po 42 latach, Konstanty Buszczyński spotkał swojego przyjaciela z dzieciństwa, uznanego pisarza Josepha Conrada. Kolejnego dnia zaprosił go razem z małżonką do swojego dworu w Górce Narodowej, a zaraz potem wybuchła I wojna światowa...
Reszta historii w podcaście...
Komentarze (1)
Najnowsze
-
18:09
Śmiertelny wypadek w Tatrach. 20-latek zginął po upadku z Kozich Czub
-
17:08
Mgła nad lotniskiem. Część rejsów przekierowana
-
17:04
Policyjna interwencja w Myślenicach i film w sieci. Transparentność czy przekroczenie granicy?
-
17:00
Konflikt prawny o Zakład Opiekuńczo Leczniczy. Na ścianach grzyb, los pacjentów niepewny
-
16:31
Zderzenie samochodu osobowego z ciężarówką w Nowym Sączu. DK 75 zablokowana
-
15:37
Choinka prosto z lasu? Jedź do nadleśnictwa w Olkuszu, Chrzanowie i Andrychowie
-
15:22
Telefony a relacje z dziećmi
-
15:15
NCK w okresie świątecznym
-
15:15
Na bilecie miesięcznym Kolei Małopolskich pojedziemy wybranymi pociągami PKP Intercity
-
15:12
Śmiertelny strzał w Myślenicach. Policja odpowiada na zarzuty po publikacji nagrania
-
14:54
„Trzecia transformacja...". Debata Radia Kraków, Tygodnika Powszechnego i Wydawnictwa ZNAK
-
14:37
Plac zabaw w Hutkach do przeniesienia. Jeszcze miesiąc i byłby pod wodą
-
14:24
"Herbata jest dobrym źródłem pobudzenia"
-
12:10
Ingres kard. Grzegorza Rysia. Dominika Kozłowska: „Nie chodzi o gesty na kontrze”