Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

„Polityk na wskroś pozytywny” - Wincenty Witos

„Polska chce istnieć nie dla teorii romantyków a co gorsza dla niedołęgów i oszustów politycznych, lecz dla szczęścia narodu i dla lepszej jego przyszłości Przeszkodą do tego ani nikt, ani nic być nie może” – pisał w 1926 roku w broszurze zat. „Czasy i Ludzie” Wincenty Witos, rolnik, polityk, działacz ruchu ludowego, trzykrotny premier Rzeczpospolitej Polskiej. W uznaniu jego wybitnych zasług oraz w związku ze 150. rocznicą urodzin Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2024 rokiem Wincentego Witosa. O Wincentym Witosie synu polskiej wsi, który mimo doznanych represji ze strony politycznych przeciwników potrafił powiedzieć do swoich zwolenników: „Macie służyć państwu bez względu na to, jaki jest rząd” w programie RK i IPN „Posłuchaj historii” mówili historycy: dr Tomasz Bereza oraz dr Marcin Bukała z Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie, autorzy m.in. albumu „Wincenty Witos 1874 - 1945”. Program prowadziła Jolanta Drużyńska.

Wnicenty Witos / fot. NAC

J.Drużyska rozmawia z T.Berezą oraz M. Bukałą

„Wincenty Witos rolnik, działacz społeczny, od samego początku związany z ruchem ludowym, przewodniczący Polskiej Komisji Likwidacyjnej Galicji i Śląska Cieszyńskiego, trzykrotny szef rządu w latach 20. XX w., jeden z liderów Centrolewu i krytyk obozu sanacyjnego, za co trafił do twierdzy brzeskiej. Jego głównym celem politycznym było poprawienie warunków życia chłopów w Polsce i walka o ich prawa. Był jednym z najważniejszych polityków na początku niepodległej Polski i odegrał istotną rolę w kształtowaniu polityki dla chłopów, chroniąc ich też przed wpływami komunistycznej ideologii”

(„Wincenty Witos – ojciec polskiego ruchu ludowego - mat. pras. IPN z 12.01 2024 – fragment)

Wincenty Witos wniósł duży wkład w odzyskanie niepodległości przez Polskę, a następnie w jej utrzymanie. Jego największą zasługą było pobudzenie świadomości narodowej i propaństwowej u chłopów. Symbolicznym tego wyrazem był udział chłopów- żołnierzy w wojnie polsko-bolszewickiej. Spośród wszystkich polityków uważanych za ojców niepodległej Polski, Witos był najczęściej atakowany, pomawiany i szkalowany przez przeciwników politycznych. Mimo licznych krzywd i niesprawiedliwych ocen lider ludowców traktował swoich politycznych antagonistów z szacunkiem. Nawet w pamiętnikach pisanych na emigracji był wobec nich powściągliwy. Mimo niesłusznego wyroku skazującego w procesie brzeskim wydanego w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, mimo pozbawienia go najwyższego odznaczenia państwowego – Orderu Orła Białego, nigdy nie przestał być patriotą. Gdy w 1939 r. nad Polskę nadciągała groźba wojny, powrócił z przymusowej emigracji do kraju. Po krótkim pobycie w więzieniu znów starał się poderwać mieszkańców wsi do walki o obronę Ojczyzny.

(tekst dr M.Bukala /IPN Rzeszów)

Wincenty Witos / NAC

Wincenty Witos / NAC

"Witos, polityk na wskroś pozytywny i syntetyczny pozostaje [nadal] najlepszym wyrazicielem duszy włościaństwa polskiego i nadal jest jego wodzem - pisał w 1935 roku w przedmowie do broszury autorstwa Stefana Kory zatytułowanej „Wincenty Witos a Państwo Polskie" prof. Franciszek Bujak historyk dziejów gospodarczych i społecznych Polski. m.in. prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego

Bracia Chłopi! [Inc.:] Celem uczczenia Wielkiego czynu chłopskiego w roku 1920 za Rządu Rady Obrony Państwa na czele którego stał chłop, Wójt w Wierzchosławic, Wincenty Witos zwołujemy wielkie manifestacyjne zgromadzenie chłopskie w dniu 15 sierpnia do Zamościa [...] : Lublin w sierpniu 1936 r./ domena publiczna

Bracia Chłopi! [Inc.:] Celem uczczenia Wielkiego czynu chłopskiego w roku 1920 za Rządu Rady Obrony Państwa na czele którego stał chłop, Wójt w Wierzchosławic, Wincenty Witos zwołujemy wielkie manifestacyjne zgromadzenie chłopskie w dniu 15 sierpnia do Zamościa [...] : Lublin w sierpniu 1936 r./ domena publiczna

„Wincenty Witos zmarł 31 października 1945 r. Uroczystości pogrzebowe trwały od 3 do 6 listopada 1945 r., rozpoczynając się mszą św. w kościele Mariackim w Krakowie z udziałem władz, także Bolesława Bieruta. Następnie kondukt wyruszył w 88-kilometrową trasę przez Bieżanów, Wieliczkę, Bochnię i Wojnicz. Wincenty Witos spoczął w Wierzchosławicach, żegnany przez ok. 100 tysięcy osób, 600 pocztów sztandarowych. Na jego grobie złożono 360 wieńców, wygłoszono 17 przemówień. Kongres PSL, obradujący w Warszawie między 19 a 21 stycznia 1946 r., przyjął uchwałę o przeniesieniu prochów Witosa na Wawel. Przywódca polskich chłopów pozostał jednak w rodzinnej ziemi … ” 
(„Wincenty Witos – ojciec polskiego ruchu ludowego  - mat.pras. IPN z 12.01 2024)  
Autor:
Jolanta Drużyńska

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 15:05

    "Akcja Sznurek", czyli na ratunek krakowskim gołębiom

  • 14:30

    Uwaga! 1 i 3 maja za parkowanie na Obszarze Płatnego Parkowania trzeba normalnie zapłacić

  • 12:26

    82 lata temu wyruszył pierwszy polski kobiecy transport do KL Auschwitz. Dziś uczczono pamięć więźniarek

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

  • 16:37

    Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb

  • 16:13

    RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…

  • 15:12

    Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię