Oczywiście plotka może nieść również negatywne skutki. Marcin Szafrański wskazuje, że plotka może być narzędziem wykluczania i krzywdzenia – zarówno w środowisku szkolnym, jak i w dorosłym życiu. Szczególnie niebezpieczne są negatywne informacje, które rozprzestrzeniają się błyskawicznie, a osoba będąca ich celem traci nad nimi kontrolę. Plotka, raz wpuszczona w obieg, mutuje, rozrasta się i może prowadzić do ostracyzmu społecznego. Przykładem ekstremalnym była przytoczona historia z filmu Polowanie (2012), obrazująca niszczycielską siłę fałszywej narracji.
Psycholog podkreśla, że zatrzymanie plotki – zwłaszcza w rozbudowanej sieci społecznej – może być niemożliwe. Istnieje jednak wiele sposobów przeciwdziałania jej skutkom: od prostowania nieprawdziwych informacji po konfrontację z osobą rozpowszechniającą treści. W sytuacjach skrajnych możliwe jest również podjęcie kroków prawnych. Skuteczność reakcji zależy jednak od wielu czynników: treści plotki, sfery życia, której dotyczy, oraz emocjonalnej odporności osoby zaangażowanej.
Plotki w sieci i mit o kobietach-plotkarach
Współczesne kanały komunikacji – zwłaszcza media społecznościowe – ułatwiają zarówno rozprzestrzenianie, jak i prostowanie plotek. Dają też narzędzie osobom publicznym do reagowania na nieprawdziwe treści. Marcin Szafrański obala też mit, jakoby plotkowanie było domeną kobiet – różnice między płciami są znikome i nieuzasadnione statystycznie. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni poświęcają znaczną część rozmów społecznych na wymianę informacji o innych.
Plotka jako naturalny element życia społecznego
Czy w każdej plotce jest ziarno prawdy? Nie – choć często zawiera ona prawdziwe informacje o tożsamości opisywanej osoby. Czy plotkowanie świadczy o próżności? Również nie – to raczej naturalny mechanizm wynikający z naszego społecznego charakteru. Rozmowy o innych – członkach rodziny, przyjaciołach, partnerach – są ważnym fragmentem naszego życia i ewolucyjnie utrwalonym narzędziem budowania relacji.
