2 książki MICHAŁA KOZIOŁA "Kraków wczoraj i przedwczoraj"
płyta CD "SZUMI JAWOR"
książka Adama Gruszeckiego " Z SOCJALIZMEM PO DRODZE"
album" AGATES FROM KRAKÓW VINCINITY" - wydany z okazji stulecia Akademii Górniczo - Hutniczej.
2 książki MICHAŁA KOZIOŁA "Kraków wczoraj i przedwczoraj"
płyta CD "SZUMI JAWOR"
książka Adama Gruszeckiego " Z SOCJALIZMEM PO DRODZE"
album" AGATES FROM KRAKÓW VINCINITY" - wydany z okazji stulecia Akademii Górniczo - Hutniczej.
ZAGADKA REGIONALNA (28.02.)
Inżynier, szlacheckiego pochodzenia, herbu Rawicz, budowniczy kolei na terenie Galicji.
Urodził się w 1847 r. w BORKU SZLACHECKIM koło SKAWINY, a zmarł w 1923 r. w KRAKOWIE i spoczął na Cmentarzu Rakowickim.
Studiował na Politechnice w PRADZE, a potem pracował przy budowie saksońsko - turyńskiej linii kolejowej wzdłuż rzeki Elstery.
W 1881 r. powrócił do Galicji, by podjąć pracę przy budowie kolei z ŻYWCA do NOWEGO SĄCZA.
Kierował też budową linii z RZESZOWA do JASŁA.
Wiele szlaków kolejowych powstało przy jego udziale w Galicji Wschodniej.
Wizytówką jego inżynierskich dokonań jest most wybudowany w latach 1894-1896 nad rzeką PRUT niedaleko JAREMCZA (dziś Ukraina).
Był to most kolejowy o największej w ówczesnej Europie rozpiętości łuku (65 m).
Od 1906 r. pracował w Ministerstwie Kolei Żelaznych w WIEDNIU.
W 1917 r. przeszedł w stan spoczynku, a w 1919 r. zamieszkał w Krakowie.
Jego córka Zofia tak opisała moment przekroczenia granic niepodległej Polski:
"Zapadał już cichy, mglisty wieczór, gdy u wylotu mostu nad rzeczką Sołą ujrzeliśmy wartującego żołnierza polskiego. – Na widok jego junackiej postaci i Białego Orła u czapki zaczęłyśmy mu się wszystkie trzy kłaniać obydwoma rękami skacząc przytem i krzycząc, jak szalone: Polska!- Polska!- i nasz żołnierz, nasz!!!"
Proszę podać imię i nazwisko tego inżyniera, budowniczego tras kolejowych w Galicji.
ADRES INTERNETOWY: regionalne@radiokrakow. pl
do godz. 7.30. dnia 28.02.2021 r.
UPOMINKI:
(fot.Wikipedia)
2 marca tego roku minie 79. rocznica śmierci JĘDRZEJA CIERNIAKA.
Jędrzej Cierniak urodził się w chłopskiej rodzinie w 1886 r. w ZABOROWIE (dziś gmina Szczurowa w powiecie brzeskim).
Był działaczem oświatowym, pedagogiem i organizatorem amatorskich teatrów ludowych.
Ukończył Uniwersytet Jagielloński, a w 1914 r. jako ochotnik zgłosił się do I Brygady Legionów Polskich.
W 1917 r. odmówił złożenia przysięgi wierności Monarchii Austro-Węgierskiej wyjechał z Krakowa i zamieszkał w Warszawie.
W czasie II wojny światowej był nauczycielem w Szkole Powszechnej nr 114 na warszawskim TARGÓWKU. Oficjalnie uczył języka niemieckiego,a faktycznie języka polskiego i historii. W 1940 przewodniczył konspiracyjnemu zarządowi Ludowego Instytutu Oświaty i Kultury.
(fot. Thunderman83/Wikipedia)
W kwietniu 1941 r. został aresztowany przez gestapo i rozstrzelany 2 marca 1942 r. w Palmirach. Ma symboliczny grób na cmentarzu w Palmirach.
Od 1961 r. jest patronem Szkoły Podstawowej nr 114 w Warszawie na TARGÓWKU.
Absolwentem tej szkoły jest WOJCIECH NOWAK, słuchacz Radia Kraków od ponad dwudziestu lat mieszkający w KRZESZOWICACH.
Szkoła Podstawowa nr 114 na warszawskim Targówku została założona w 1920 r. i w roku szkolnym 2020/2021 obchodzi piękny jubileusz stulecia.
Pamiątkowa tablica na szkolnym korytarzu przypomina młodzieży kim był patron szkoły Jędrzej Cierniak.
Wspomina go też, z nieukrywaną emocją w głosie, Wojciech Nowak (na zdjęciu siedzi na podłodze w pierwszym rzędzie, pierwszy z prawej), który jak i patron szkoły wybrał w życiu zawód nauczyciela.
Posłuchaj!
PUCK ( fot. Jan Jerszyński/Wikipedia)
Na mocy Traktatu Wersalskiego z 1919 r. Polska odzyskała niepodległość i dostęp do Bałtyku na odcinku 147 km, przy czym brzeg Półwyspu Helskiego to 74 km, otwarte morze 24 km, a brzeg Zatoki Puckiej 49 km.
Symboliczny akt zaślubin z Bałtykiem odbył się 10 lutego 1920 r. w PUCKU.
Reprezentujący Rzeczpospolitą gen. Józef Haller w czasie uroczystości powiedział: "Teraz wolne przed nami światy i wolne kraje. Żeglarz polski będzie mógł dzisiaj wszędzie dotrzeć pod znakiem Białego Orła, cały świat stoi mu otworem".
To był początek rozwoju polskiej floty morskiej, który wymagał naboru i kształcenia kadr marynarskich, a to doprowadziło do utworzenia Szkoły Morskiej w Tczewie (przeniesionej w późniejszych latach do Gdyni) .
Zakupiony został pierwszy szkolny żaglowiec „LWÓW”, a w latach następnych przystosowano dla celów dydaktycznych żaglowiec „DAR POMORZA”.
Model żaglowca "LWÓW" ( fot. Topory/Wikipedia)
Polacy w II RP wspierali te działania także finansowo, a w szkołach na terenie całej Polski zaczęły powstawać harcerskie drużyny żeglarskie.
Także w TARNOWIE.
Dzieje tarnowskiego żeglarstwa opisał kapitan jachtowy ANTONI KOŁODZIEJ (rocznik 1936), który przypomina te fakty i opowiada o swojej fascynacji morzem oraz żeglowaniem.
Posłuchaj!
fot.Delimata/Wikipedia
W II połowie XIX w. Ziemia Gorlicka przeżywała rozkwit przemysłowy, związany z odkryciem roponośnych złóż w okolicy miasta.
To właśnie w Gorlicach w 1854 r. zapalono pierwszą na świecie uliczną latarnie naftową , zaprojektowaną przez IGNACEGO ŁUKASIEWICZA.
Ignacy Łukasiewicz, to nazwisko powszechnie znane, ale byli także inni pionierzy gorlickiego przemysłu naftowego.
Opowiada o nich regionalista i przewodnik ANDRZEJ PIECUCH - autor licznych publikacji o Ziemi Gorlickiej.
Posłuchaj!
Trojak olkuski
Czy wiedzą Państwo, że w OLKUSZU działała kiedyś mennica królewska?
Co prawda niedługo,bo założona przez króla Stefana Batorego w 1579 r. zakończyła działalność już w 1601 r., ale za panowania tego monarchy, prawie 60 % monet bito właśnie w Olkuszu.
Były to i grosze i monety o nominale trzech groszy (stąd powiedzenie " wtrącić trzy grosze), a także dziś rarytasy numizmatyczne czyli dwutalarówki koronacyjne Stefana Batorego.
Na aukcjach osiągają teraz zawrotne ceny - opowiada historyk i regionalista JACEK SYPIEŃ, który zapewnia też że już wkrótce historię olkuskiej mennicy i górnictwa będzie można poznać w nowej ekspozycji „Podziemny Olkusz”.
Posłuchaj!
Królowa nauk czy najbardziej stresujący egzamin? Dziś na maturze matematyka na poziomie podstawowym
Wiadomości komunikacyjne Radia Kraków 08.05
Pierwsza sesja Rady Miasta Zakopane kadencji 2024-2029
Wspólny prezydencki briefing prasowy Aleksandra Miszalskiego i Jacka Majchrowskiego
Agata Kaczmarczyk: dzisiaj, żeby być pielęgniarką, trzeba się cały czas kształcić
Czy matura w obecnej formie ma sens i do czego nas przygotowuje?
Ludomir Handzel: widzę możliwość współpracy subregionalnej
Wieliczka ma problem z dzikami: dzikie zwierzęta przejmują Park pod Baranem
W cztery oczy z 07.05.2024
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF
15:39
#PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I
13:55
RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…
12:33
W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ
11:03
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM
10:11
#RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF
09:44
Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1
09:21
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm
08:54
Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH
08:13
RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…