Urodził się w 1876 r. Podpułkownik, inżynier saperów Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Podczas wojny polsko-ukraińskiej, Bitwy o Lwów 1918/1919 jako kapitan saperów walczył w obronie miasta na odcinku I, pododcinek " Szkoła Kadecka".
Został dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych.
Podarował teren pod Pomnik Obrońców Lwowa według projektu inż. arch. RUDOLFA INDRUCHA, odsłonięty 29 września w 1925 r. na PERSENKÓWCE, a zniszczony przez Armię Czerwoną w 1939 r.
W okresie międzywojnia zamieszkiwał we LWOWIE, między innymi wygłaszał prelekcje w rozgłośni lwowskiej.
Po zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną został aresztowany i był przetrzymywany w lwowskim więzieniu na Zamarstynowie.
W 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej.
Ofiary tej zbrodni zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Proszę podać jego imię i nazwisko.
ADRES INTERNETOWY: [email protected]
do godz. 8.00. dnia 11.11. 2020 r.
UPOMINKI:
płyta CD " NAD NAMI ORZEŁ BIAŁY" z polskimi pieśniami i piosenkami patriotycznymi.
2 egzemplarze wydawnictwa "Tu narodziło się wojsko polskie. Pobyt I Brygady Legionów w Kętach i okolicy w 1915 r.
2 egzemplarze wydawnictwa z 1933 r. "SĄD GRZESZNIKA. SAM NAD SOBĄ" autorstwa Piotra Borowego, Gazdy z Orawy.
książka Marka Ciska "W KĄCIE CZY NA FRONCIE? KĘTY WOKÓŁ LEGENDY LEGIONOWEJ"
Autor projektu Zygmunt Kamiński (1927), projekt godła zmodyfikowany przez Andrzeja Heidricha w 1990 r. ( fot. Wikipedia)
W świątecznej audycji "Pejzaże regionalne”, która potrwa od godz. 6.00. do godz. 8.00. będziemy nawiązywać nie tylko do wydarzeń roku 1918, ale przypominać też, że walka o niepodległe państwo polskie, o zachowanie jego suwerenności toczyła się już wtedy, gdy I Rzeczpospolita jeszcze na mapach Europy istniała.
Niektórzy historycy zaliczają nawet Konfederacje Barską do pierwszego polskiego powstania niepodległościowego.
A potem były rozbiory, Powstania Listopadowe i Wielka Emigracja, Powstanie Styczniowe i zsyłki na Syberię, wreszcie wybuch I wojny światowej i czyn zbrojny Legionów Józefa Piłsudskiego.
Data 11 listopada 1918 r choć tak ważna niepodległości jednak jej nie gwarantowała i trzeba było walczyć zarówno zbrojnie jak i dyplomatycznie o granice II Rzeczpospolitej.
Krakowski historyk PIOTR BOROŃ omawia historię zsyłek Polaków na Syberię.
Przypomina, że kiedyś Syberią nazywano teren od Uralu po Kamczatkę, dokąd w 1725 r. dotarł żeglarz Vitus Bering (1681 -1741) Duńczyk, w carskiej służbie.
Pierwsze zsyłki Polaków na Syberię to czas panowania Iwana Groźnego, większe grupy wysyłano tam w czasie Potopu Szwedzkiego, a w czasie Konfederacji Barskiej (1768 -1772) trafiło tam od 10. do 20. tysięcy Polaków.
Konfederatów Barskich carskie wojska pędziły " polską drogą krzyżową" przez Warszawę, Kijów, Kazań i dalej na wschód, na Sybir.
Posłuchaj!
(fot.Wikipedia)
Jest patronem jednej z tarnowskich ulic. Spoczywa na Starym Cmentarzu w TARNOWIE.
Znamy dokładnie jego życiorys, bo napisał " Pamiętniki z pobytu na Syberyi" (tomy 1-3 wydane w latach 1860-1861 ), które zostały przetłumaczone na wiele języków.
RUFIN PIOTROWSKI (1806 -1872) był dziewiętnastowiecznym działaczem politycznym, uczestnikiem powstania listopadowego, emigrantem i emisariuszem.
W czasie powstania listopadowego służył pod rozkazami gen. Józefa Dwernickiego; walczył w bitwie pod Ostrołęką i w obronie Warszawy.
Po upadku powstania wyemigrował do Francji. W latach 1833-1835 był członkiem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego.
Od 1843, po wysłaniu go jako emisariusza do ojczyzny, organizował konspirację w Kamieńcu Podolskim.
Został schwytany, skazany i osadzony w więzieniu w Kijowie, a następnie skazano go na katorgę pod Omskiem. W 1846 r. uciekł do Archangielska, skąd przedostał się najpierw do Petersburga, a potem do Rygi, gdzie opuścił Rosję docierając przez Królewiec do Francji.
Od 1851 wykładał w polskiej szkole batiniolskiej w Paryżu.
W czasie wojny krymskiej w 1853 r. z ramienia A. J. Czartoryskiego formował pułk kozaków sułtańskich w Turcji.
( fot.Wikipedia)
W 1867 r. Rufin Piotrowski powrócił do Galicji i na zaproszenie Adolfa Jordana, dziedzica podtarnowskiego BŁONIA, osiadł tam, został nauczycielem języka francuskiego i ożenił się z wdową po generale Zaborowskim. Zmarł w 1872 r.
Życiorys Rufina Piotrowskiego przypomina tarnowski historyk dr KAZIMIERZ BAŃBURSKI
Historyk i muzealnik dr ANDRZEJ MAŁYSA jest znawcą dziejów KĘT i okolicy. Opublikował ponad 80 artykułów na ten temat, wydał kilka książek.
Opowiada o pobycie komendanta JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO i żołnierzy jego Pierwszej Brygady w KĘTACH w 1915 r.
To właśnie tam z dala od frontu, w kęckich klasztorach - szpitalach, a także w okolicznych wsiach, legioniści leczyli rany po niezwykle krwawej Bitwie pod Łowczówkiem, którą stoczyli w Boże Narodzenie roku 1914.
Pierwsi żołnierze pojawili się w Kętach po południu 24. stycznia 1915 r. a pod koniec lutego wrócili na front.
A u kogo nocował w Kętach Józef Piłsudski, kto gościł wówczas komendanta ?
Posłuchaj!
Rynek w Tuchowie ( fot.Paweł Klasa/Wikipedia)
W rozmowie z TOMASZEM WANTUCHEM Prezesem Zarządu Towarzystwa Miłośników Tuchowa, przypominamy życiorys Antoniego Stawarza, urodzonego w Tuchowie w 1889 r.
Posłuchaj!
(fot. Graf1898/Wikipedia)
Przed 102 laty, po 123 latach zaborczej niewoli, niepodległa Polska odrodziła się w austriackiej Galicji.
W KRAKOWIE i TARNOWIE przejmowanie władzy rozpoczęło się już 30 i 31 października 1918 r.
( fot. Jerzy Opioła/Wikipedia)
W Krakowie jednym z organizatorów oswobodzenia miasta był kapitan. ANTONI STAWARZ (1889 -1955).
31 października wczesnym rankiem oddziały A. Stawarza zajęły dworzec kolejowy w Płaszowie, bez jednego wystrzału, z pomocą harcerzy prokocimskich, rozbroiły żołnierzy austriackich, a następnie zajęły koszary w Podgórzu.
Potem w uroczystym pochodzie żołnierze przeszli do Rynku Głównego.
BOCHNIA ( fot.PRZEMYSŁAW KONIECZNY)
O ile Antoni Stawarz jest w Małopolsce osobą znaną, to wojskowy, który ogłaszał odrodzenie Polski w Bochni, gen. JERZY DOBRODZICKI (1884 - 1934) został zupełnie zapomniany.
Fot. Centralne Archiwum Wojskowe.
Jego wojskową karierę i drogę do niepodległości omawia znawca historii Krakowa i Galicji MICHAŁ KOZIOŁ.
Posłuchaj!
Grób gen.J. Dobrodzickiego na Wojskowych Powązkach w Warszawie ( fot. Mateusz Opasiński/Wikipedia)
Nowy Sącz ( fot. Adam Dziura/Wikipedia)
A jak odradzała się niepodległa Polska w 1918 r. w NOWYM SĄCZU?
Klimat tamtych dni powraca w archiwalnej rozmowie z IRENĄ STYCZYŃSKĄ - Honorową Obywatelką Nowego Sącza, która zmarłą 11 listopada 2007 roku.
11.listopada 2020 r. przypada 13. rocznica jej śmierci.
Posłuchaj!
Herb Gminy Jabłonka ( fot. Bestiarow/Wikipedia)
Historyk dr JERZY ROSZKOWSKI przypomina o dyplomatycznych staraniach w sprawie plebiscytu na Spiszu i Orawie, który miał odbyć się w 1920 r. ale jednak się nie odbył.
Decyzję o przeprowadzeniu plebiscytu podjęła Rada Najwyższa Konferencji Pokojowej 27 września 1919 roku. Plebiscyt miał odbyć się w trzy miesiące od przekazania decyzji o jego przeprowadzeniu skłóconym stronom.
Miał objąć całość historycznego Śląska Cieszyńskiego.
Na wniosek Polski plebiscyt rozszerzono także na Spisz i Orawę, gdzie oprócz powiatu trzciańskiego miał również objąć powiat namiestowski i północną część powiatu twardoszyńskiego.
Latem 1920 roku podczas ofensywy sowieckich wojsk Tuchaczewskiego na Warszawę sytuacja Polski znacznie pogorszyła się.
10 lipca Polska podpisała na konferencji w Spa deklarację o podporządkowaniu się decyzjom arbitrażu międzynarodowego. Wykorzystał to czechosłowacki minister spraw zagranicznych Edvard Beneš i przeforsował niekorzystny podział Śląska Cieszyńskiego przez mocarstwa bez przeprowadzania plebiscytu[, na co zgodził się premier Władysław Grabski, licząc na pomoc mocarstw w obliczu inwazji bolszewickiej na Polskę.
Posłuchaj!
(fot.Wikipedia)
STANISŁAW RODZIŃSKI (ur. 1940 Kraków) - artysta malarz, profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, a w latach 1996 -2002 jej rektor, w tym roku ukończył 80 lat.
W swojej twórczości podejmuje m.in. motywy ikonograficzne chrześcijaństwa i tematykę pasyjną.
Ma w dorobku trzy książki zawierające szkice o sztuce: "Sztuka na co dzień i od święta" (1999), "Obrazy czasu" (2001) oraz "Mój szkicownik" (2005).
Wyjaśnia w jaki sposób niepodległość Polski była manifestowana przez polskich artystów, przez Jana Matejkę oraz innych malarzy.
Radio Kraków informuje,
iż od dnia 25 maja 2018 roku wprowadza aktualizację polityki prywatności i zabezpieczeń w zakresie przetwarzania
danych osobowych. Niniejsza informacja ma na celu zapoznanie osoby korzystające z Portalu Radia Kraków oraz
słuchaczy Radia Kraków ze szczegółami stosowanych przez Radio Kraków technologii oraz z przepisami o ochronie
danych osobowych, obowiązujących od dnia 25 maja 2018 roku. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami
zawartymi w Polityce Prywatności.
