"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 7.04. 2024 r.

ZAGADKA REGIONALNA (7.04.)

Na liście najmniejszych miast w Polsce, w pierwszej czwórce są aż 4 miejscowości województwa świętokrzyskiego.

Na czwartej pozycji jest NOWY KORCZYN, który w 2021 r. roku miał 912 mieszkańców.

Historyczna WIŚLICA zajmuje drugie miejsce. W 2022 r. mieszkało tam 477 osób.

A najmniejsze polskie miasto, leżące w powiecie KAZIMIERZA WIELKA, według danych z 2022 r., ma jedynie 313 mieszkańców.

Leży nad WISŁĄ przy ujściu do niej DUNAJCA.

Prawa miejskie otrzymało w 1271 r. od księcia BOLESŁAWA WSTYDLIWEGO, a utraciło po powstaniu styczniowym w 1869 r.

Odzyskało niedawno, bo w 2019 r.

Proszę podać nazwę tego najmniejszego polskiego miasta.

ADRES INTERNETOWY: [email protected]

                                            do godz. 7.30 dnia 7.04. 2024 r.

UPOMINKI:

2 albumy "DŹWIĘKI NATURY. Malarstwo i poezja" Krystyny Olchawy "Olchy"

"WIELKA KSIĘGA FRASZKOTERAPII" Marcina Urbana t.II

2 książki Mariana Bielickiego "OPOWIEŚCI SZIDIKURA i inne bajki tybetańskie"

Geolog JAN URBAN jest emerytowanym pracownikiem Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

Opowiada o historii rodziny która jest udokumentowana od pokolenia pradziadków.

Jego rodzice Maria Gwioździk-Urban (polonistka) i Wacław Urban (historyk) poznali się podczas studiów w Krakowie i tu pobrali oraz założyli rodzinę.

Dziadkowie ze strony mamy, Ślązacy z zaboru pruskiego czujący się Polakami, pochodzili z podkatowickiego wówczas BRYNOWA

Babcia Franciszka Gwioździk z domu Wypiór była córką żołnierza pruskiego Urbana Wypióra (pradziadka)

Natomiast rodzinne korzenie ze strony ojca sięgają ziemi miechowskiej i wsi Kalina Wielka. W rodzinnych zbiorach zachowała się karta pocztowa z 1903 r. z pradziadkiem Janem Urbanem w stroju ludowym.

W poznaniu rodzinnej historii pomogły wspomnienia Marii Gwioździk - Urban spisane w 2021 r. w książce " NIEMOJA WOJNA. Pamiętniki".

Posłuchaj!

CELINA CEMPA emerytowana nauczycielka, długoletnia prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Łabowskiej, odznaczona medalem "Zasłużony dla Ziemi Sądeckiej", jest autorką artykułu "ŁABOWSKIE KORZENIE PETERA FALKA FILMOWEGO COLUMBO".

Nie wszyscy wiedzą, że korzenie tego zmarłego w 2011 r. amerykańskiego aktora, odtwórcy tytułowej roli w telewizyjnym serialu, sięgają Galicji, a konkretnie wsi ŁABOWA koło Nowego Sącza.

Wolf Zew Hochhauser (1740 - 1810) - praprapradziad aktora, przyczynił się do wybudowania w 1805 r. synagogi w Łabowej.

Jego syn Meier Hochhauser (ok.1787 - 1847) mieszkał w Łabowej, był ponoć księgowym a zmarł w Tarnowie.

Jego wnuk Israel Hochhauser (1808 -1894) urodzony w Łabowej, to ostatni z rodu, który spoczywa w łabowskiej ziemi, bowiem zarówno jego pierwsza żona Rachel z trojgiem dzieci, jak i druga, urodzona w Bardejowie ESTHER ENGLANDER (1851 - 1931) z ośmiorgiem dzieci wyjechali do Nowego Świata i zamieszkali na nowojorskim Manhattanie.

Posłuchaj jak zbierane były materiały do opisanie historii tej rodziny!

Tarnowianin ZBIGNIEW MIROSŁAWSKI (ur. 1958) - poeta, prawnik i historyk, w najnowszym zbiorze wierszy "CZASU BRAMY" powraca do lat studenckich spędzonych w KRAKOWIE.

Są w nim opisy czasu studiów prawniczych na Uniwersytecie Jagiellońskim i mieszkania u wujostwa Rachlewiczów.

Zbiór jest kontynuacją cyklu wierszy z debiutanckiego cyklu "BIURO POEZJI ZAGINIONEJ".

A jakie jeszcze nowości zawiera tom poezji "CZASU BRAMY" ? - wyjaśnia autor i recytuje swe wiersze.

Posłuchaj!

W czasie I wojny światowej w WIEDNIU przystąpił do opracowania wielkiego atlasu ziem polskich pod nazwą „Geograficzno-statystyczny atlas Polski", co miało ogromne znaczenie dla przyszłych pertraktacji pokojowych w sprawie granic odrodzonej po zaborach Polski.

Zasługi tego uczonego przypomina prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ.

Posłuchaj!

MARIA LEŚ - RUNICKA jest historykiem i regionalistką, która od lat prowadzi badania naukowe nad historią miasta JAWORZNA.

Oprócz kilkunastu publikacji książkowych jest autorką ponad 800 artykułów opublikowanych w prasie lokalnej.

W 2021 r. Miejska Biblioteka w Jaworznie wydała I tom JAWORZNICKIEGO SŁOWNIKA BIOGRAFICZNEGO, zawierającego 90 biogramów.

Wśród nich jest biogram ks. STANISŁAWA BAJERA (1907 – 1963) wikariusza w parafii św. Elżbiety w Szczakowej oraz proboszcza parafii św. Wojciecha w Jaworznie.

W 1942 r. na osobiste polecenie metropolity krakowskiego ADAMA SAPIEHY został administratorem parafii w OŚWIĘCIMIU, na terenie której znajdował się niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady „KL Auschwitz – Birkenau”.

Z narażeniem życia wspierał więźniów obozu pomocą materialną i żywnościową, współpracując z komendą obwodową Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej.

Posłuchaj!

MARIA RZĄCA - to absolwentka Wydziału Rzeźby krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Prowadzi w Krakowie autorską pracownię rzeźbiarską.

Realizuje rzeźby, płaskorzeźby, medale, instalacje, pracując w różnych technikach i materiałach, tworzy też prace malarskie oraz graficzne.

Jej rzeźby powstają najczęściej w cyklach tematycznych (uzupełnianych rysunkami, grafikami, obrazami), obejmujących obiekty pod wspólnym tytułem, powstające na przestrzeni kilku czy nawet kilkunastu lat: np. Relacje, Relacje - Gry Losowe, Kamienne Głowy – Kolory, Portrety/Autoportrety Etniczne, Tłum.

Prace Marii Rzący znajdują się w zbiorach prywatnych (np. w kolekcji sztuki państwa Boudewijna Jansena i Yvette van Dishoeck w Pradze/Amsterdamie), w Polsce, Holandii, Szwecji, USA, na Sardynii

Ważniejsze ekspozycje indywidualne:

„Chwila zatrzymana w formie”, Galeria Sztuk Wizualnych Vauxhall, Krzeszowice, 2019

Rzeźba-Obraz-Rzeźba-Słowo, Pałac Sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, Kraków, 2010

„Teren rzeźby”, Galeria Muzeum Wojska Polskiego, Krakowskie Przedmieście, Warszawa, 2006

Posłuchaj co mówi o swej pracy oraz o zainteresowaniu rzeźbą w czasie popandemicznym!

Pochodząca z Olkusza ALEKSANDRA HERZYK w 2020 r. ukończyła krakowską Akademię Sztuk Pięknych na Wydziale Grafiki.

Jest ilustratorką i rysowniczką komiksów.

W 2020 r. zadebiutowała komiksem "WOLNOŚĆ ALBO ŚMIERĆ".

Jest to licząca 264 strony przygodowa epopeja dziejąca się w czasach Rewolucji Francuskiej.

Zamiłowanie do historii przejęła po ojcu, który jest nauczycielem tego przedmiotu w jednej z olkuskich szkół.

A kiedy ukaże się druga cześć z zaplanowanego tryptyku "Wolność albo śmierć"?

Posłuchaj!