ZAGADKA REGIONALNA (7.04.)
- A
- A
- A
"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 7.04. 2024 r.
Na liście najmniejszych miast w Polsce, w pierwszej czwórce są aż 4 miejscowości województwa świętokrzyskiego.
Na czwartej pozycji jest NOWY KORCZYN, który w 2021 r. roku miał 912 mieszkańców.
Historyczna WIŚLICA zajmuje drugie miejsce. W 2022 r. mieszkało tam 477 osób.
A najmniejsze polskie miasto, leżące w powiecie KAZIMIERZA WIELKA, według danych z 2022 r., ma jedynie 313 mieszkańców.
![(fot. Wojtula95/Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3626833/98f8f1b1243642f6ecebfd40dbfa0675opatowiecwojtula95.jpg)
Leży nad WISŁĄ przy ujściu do niej DUNAJCA.
Prawa miejskie otrzymało w 1271 r. od księcia BOLESŁAWA WSTYDLIWEGO, a utraciło po powstaniu styczniowym w 1869 r.
Odzyskało niedawno, bo w 2019 r.
![(fot.Jwdys/Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3626834/b4cbf4aa95dc6f5f4e40f5714a211079opatowiecjwdys.jpg)
Proszę podać nazwę tego najmniejszego polskiego miasta.
ADRES INTERNETOWY: [email protected]
do godz. 7.30 dnia 7.04. 2024 r.
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3626836/4076c0ffa505edbde4d549e55c6791beolchawaalbum.jpg)
UPOMINKI:
2 albumy "DŹWIĘKI NATURY. Malarstwo i poezja" Krystyny Olchawy "Olchy"
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3626838/ce55db6cc6090e63410f1ebd69d2798curbanwielkaksiegafraszkoterapiitomii-1.jpg)
"WIELKA KSIĘGA FRASZKOTERAPII" Marcina Urbana t.II
2 książki Mariana Bielickiego "OPOWIEŚCI SZIDIKURA i inne bajki tybetańskie"
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3626842/fa9fde948bbcc82bcbd469fd082640dbaaatybet.jpg)
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632776/1072d95454129832b0ffcfef0212fa1durbanjanfoto.jpg)
Geolog JAN URBAN jest emerytowanym pracownikiem Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.
Opowiada o historii rodziny która jest udokumentowana od pokolenia pradziadków.
![Maria i Wacław Urbanowie - fot. ze zbiorów rodzinnych](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632778/0d8bde174fbd612c49ed84a59f2eac7furbanrodziceela-000.jpg)
Jego rodzice Maria Gwioździk-Urban (polonistka) i Wacław Urban (historyk) poznali się podczas studiów w Krakowie i tu pobrali oraz założyli rodzinę.
Dziadkowie ze strony mamy, Ślązacy z zaboru pruskiego czujący się Polakami, pochodzili z podkatowickiego wówczas BRYNOWA
![Dziadkowie Jana Urbana ze strony ojca, Jan Urban (inżynier górnik pochodzący z Kaliny Małej) oraz Janina z Czarnockich Urbanowa (ziemianka spod Mińska Mazowieckiego) - fot. ze zbiorów rodzinnych](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632782/cda4176bb6da974c6f439f13477b01dfurbandziadkowie1.jpg)
Babcia Franciszka Gwioździk z domu Wypiór była córką żołnierza pruskiego Urbana Wypióra (pradziadka)
![Babcia Franciszka Gwioździk z domu Wypiór, z córką Marią około 1935 r. (fot. ze zbiorów rodzinnych)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632784/6a47e3744f799e6fd49e22ae727074baurbangwiozdzik-franciszka-i-maria-ok1935.jpg)
Natomiast rodzinne korzenie ze strony ojca sięgają ziemi miechowskiej i wsi Kalina Wielka. W rodzinnych zbiorach zachowała się karta pocztowa z 1903 r. z pradziadkiem Janem Urbanem w stroju ludowym.
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632790/24fab7b4a33bffd4fc6f161360c09ac0urbanpocztowka-jan-urban.jpg)
W poznaniu rodzinnej historii pomogły wspomnienia Marii Gwioździk - Urban spisane w 2021 r. w książce " NIEMOJA WOJNA. Pamiętniki".
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632789/873c88a45999ab8626be6ccbd3defdb9urbanjanokladka.jpg)
Posłuchaj!
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632837/5f13d2061412f19e55e640a7afec0c9curbanjanrodzice-1.jpg)
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632836/e76e4b1a949ba61a6334946899e13acbcempa2.jpg)
CELINA CEMPA emerytowana nauczycielka, długoletnia prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Łabowskiej, odznaczona medalem "Zasłużony dla Ziemi Sądeckiej", jest autorką artykułu "ŁABOWSKIE KORZENIE PETERA FALKA FILMOWEGO COLUMBO".
![P. Falk (1927 - 2011)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632845/8514032524053c9afbb23c4e167bb28efalkpeter.jpg)
Nie wszyscy wiedzą, że korzenie tego zmarłego w 2011 r. amerykańskiego aktora, odtwórcy tytułowej roli w telewizyjnym serialu, sięgają Galicji, a konkretnie wsi ŁABOWA koło Nowego Sącza.
![Łabowa, cmentarz żydowski (zima 2022 r.)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632857/4b5753d5fed7c40b0803c18569ce192alabowacmentarz-zydowski-zima-2022..jpg)
Wolf Zew Hochhauser (1740 - 1810) - praprapradziad aktora, przyczynił się do wybudowania w 1805 r. synagogi w Łabowej.
Jego syn Meier Hochhauser (ok.1787 - 1847) mieszkał w Łabowej, był ponoć księgowym a zmarł w Tarnowie.
![Akt zgonu Israela Hochhausera z Nowej Wsi z 4 grudnia 1894. Źródło: Akta metrykalne izraelickiego okręgu żydowskiego w Nowym Sączu, Księga zgonów 1894, Sygn. 31/494/0/3/58, Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział w Nowym Sączu](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632851/b8995cd7729ec4609247626a6857bc15falkisrael-hochhauserakt-zgonu.jpg)
Jego wnuk Israel Hochhauser (1808 -1894) urodzony w Łabowej, to ostatni z rodu, który spoczywa w łabowskiej ziemi, bowiem zarówno jego pierwsza żona Rachel z trojgiem dzieci, jak i druga, urodzona w Bardejowie ESTHER ENGLANDER (1851 - 1931) z ośmiorgiem dzieci wyjechali do Nowego Świata i zamieszkali na nowojorskim Manhattanie.
![P. Falk z matką Madelyn Falk z Hochhauserów ( 1904 - 2001)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632858/f4e96f26c5a02410831da399d6c9cca9peterfalk-and-his-mother-madelyn.jpg)
Posłuchaj jak zbierane były materiały do opisanie historii tej rodziny!
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632860/3a988c69c0469678d40f54011ce2898cfalkpeter1.jpg)
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632870/c74f0d2d3dcafd93ed8ca794bf07b63bmiroslawskizbigniew2.jpg)
Tarnowianin ZBIGNIEW MIROSŁAWSKI (ur. 1958) - poeta, prawnik i historyk, w najnowszym zbiorze wierszy "CZASU BRAMY" powraca do lat studenckich spędzonych w KRAKOWIE.
Są w nim opisy czasu studiów prawniczych na Uniwersytecie Jagiellońskim i mieszkania u wujostwa Rachlewiczów.
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632869/2a939aedb75cd3ef5b2c65b9c49dcca6miroslawskiczasubramy.jpg)
Zbiór jest kontynuacją cyklu wierszy z debiutanckiego cyklu "BIURO POEZJI ZAGINIONEJ".
A jakie jeszcze nowości zawiera tom poezji "CZASU BRAMY" ? - wyjaśnia autor i recytuje swe wiersze.
Posłuchaj!
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632877/dcd7aef924472c6ad9da197b0bb47597miroslawskizbigniew-1.jpg)
![E. Romer 1928 r. (fot.Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632893/5995ef7cbd1b212efaed01a43da64235romereugeniusz1928-1.jpg)
Profesor i doctor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego EUGENIUSZ ROMER urodził się we LWOWIE w 1871 r
Był geografem i twórcą nowoczesnej kartografii polskiej.
![Mapa etnograficzna rozmieszczenia ludności polskiej autorstwa E. Romera. wykorzystana przez delegację Polski na konferencji paryskiej (fot. Maproom/Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632894/87cced34b189dba79d4815e33913a78aromermapawersal-1.jpg)
W czasie I wojny światowej w WIEDNIU przystąpił do opracowania wielkiego atlasu ziem polskich pod nazwą „Geograficzno-statystyczny atlas Polski", co miało ogromne znaczenie dla przyszłych pertraktacji pokojowych w sprawie granic odrodzonej po zaborach Polski.
![Eugeniusz Romer, Powszechny Atlas Geograficzny, Lwów–Warszawa 1934, karta 44, Polska, fot. Ewa Olkuśnik, zbiory autorki](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632895/50f72b013f377d7dac05d371a913a184romermapazbiory-ewy-okusnik-1.jpg)
Zasługi tego uczonego przypomina prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ.
Posłuchaj!
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632900/4364131800dbc778e86ac96e9412ec5aaleksandrowicz-8.jpg)
![Jaworzno (fot. Wiktor Pawuska Pilot/Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632928/461dd74aa3be47f3a5e17070899e1d82jaworznowiktor-pawuska-pilot-2.jpg)
MARIA LEŚ - RUNICKA jest historykiem i regionalistką, która od lat prowadzi badania naukowe nad historią miasta JAWORZNA.
Oprócz kilkunastu publikacji książkowych jest autorką ponad 800 artykułów opublikowanych w prasie lokalnej.
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632926/a3b1dceeae48702d8ac0dc7785c49b45jaworznoslownikbiograficznytytul-6.jpg)
W 2021 r. Miejska Biblioteka w Jaworznie wydała I tom JAWORZNICKIEGO SŁOWNIKA BIOGRAFICZNEGO, zawierającego 90 biogramów.
Wśród nich jest biogram ks. STANISŁAWA BAJERA (1907 – 1963) wikariusza w parafii św. Elżbiety w Szczakowej oraz proboszcza parafii św. Wojciecha w Jaworznie.
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632933/ad151f40acf56635e988926706fb7584aaabajer1.jpg)
W 1942 r. na osobiste polecenie metropolity krakowskiego ADAMA SAPIEHY został administratorem parafii w OŚWIĘCIMIU, na terenie której znajdował się niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady „KL Auschwitz – Birkenau”.
Z narażeniem życia wspierał więźniów obozu pomocą materialną i żywnościową, współpracując z komendą obwodową Związku Walki Zbrojnej, a potem Armii Krajowej.
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632937/940c7ec7c1a9697f4ec73c24f91c0ee1aaabajer-1.jpg)
Posłuchaj!
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632956/3c035c930c1e8450ed1827932e640695lesrunickamaria-23-2.jpg)
![M.Rząca - Instalacja „Kartki pamięci” (dyplom ASP)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632960/a33f5ddad2b1825e2058ce69c341c041rzacamariarzezba.jpg)
MARIA RZĄCA - to absolwentka Wydziału Rzeźby krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Prowadzi w Krakowie autorską pracownię rzeźbiarską.
Realizuje rzeźby, płaskorzeźby, medale, instalacje, pracując w różnych technikach i materiałach, tworzy też prace malarskie oraz graficzne.
![M.Rząca - Rzeźby z cyklu „Kamienne głowy – kolory”](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632962/402265576c88498c5c479d1a62c532d9rzacamariarzezba1.jpg)
Jej rzeźby powstają najczęściej w cyklach tematycznych (uzupełnianych rysunkami, grafikami, obrazami), obejmujących obiekty pod wspólnym tytułem, powstające na przestrzeni kilku czy nawet kilkunastu lat: np. Relacje, Relacje - Gry Losowe, Kamienne Głowy – Kolory, Portrety/Autoportrety Etniczne, Tłum.
![M.Rząca -„Razem”, rzeźba z cyklu „Relacje”](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3633307/3b7050a8358db5b89feb1737bf035852rzacamariarzezba2.jpg)
Prace Marii Rzący znajdują się w zbiorach prywatnych (np. w kolekcji sztuki państwa Boudewijna Jansena i Yvette van Dishoeck w Pradze/Amsterdamie), w Polsce, Holandii, Szwecji, USA, na Sardynii
![M.Rząca - „TiI”, rzeźba z cyklu „Relacje”](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3633308/0af39ddc7c05f48dedfe6ed6289cefabrzacamariarzezba3.jpg)
Ważniejsze ekspozycje indywidualne:
„Chwila zatrzymana w formie”, Galeria Sztuk Wizualnych Vauxhall, Krzeszowice, 2019
Rzeźba-Obraz-Rzeźba-Słowo, Pałac Sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, Kraków, 2010
„Teren rzeźby”, Galeria Muzeum Wojska Polskiego, Krakowskie Przedmieście, Warszawa, 2006
![M.Rząca „Kamuflaż”, obraz cyklu „Relacje”](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3633309/695d1036bdaff261430aa6fb8c092267rzacamaria-rzezba4.jpg)
Posłuchaj co mówi o swej pracy oraz o zainteresowaniu rzeźbą w czasie popandemicznym!
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632963/1932b1bf0dd79f9e2854cb515ac69e3frzacamaria.jpg)
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632951/40d6c00b9ea4ea3232cd6bef8516d9beaaakomiks.jpg)
Pochodząca z Olkusza ALEKSANDRA HERZYK w 2020 r. ukończyła krakowską Akademię Sztuk Pięknych na Wydziale Grafiki.
Jest ilustratorką i rysowniczką komiksów.
W 2020 r. zadebiutowała komiksem "WOLNOŚĆ ALBO ŚMIERĆ".
Jest to licząca 264 strony przygodowa epopeja dziejąca się w czasach Rewolucji Francuskiej.
Zamiłowanie do historii przejęła po ojcu, który jest nauczycielem tego przedmiotu w jednej z olkuskich szkół.
A kiedy ukaże się druga cześć z zaplanowanego tryptyku "Wolność albo śmierć"?
Posłuchaj!
![(fot. Jacek Sypień)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3632948/cbd32ab00ec73894cb2540fafc1a8be2olkuszherzykaleksandra.jpg)
Najnowsze
-
21:50
Sprzątanie po tarnowsku, czyli gruntowne czyszczenie miasta przed urzędniczą wizytacją.
-
20:35
Pierwszy punkt Puszczy ...i Górnika
-
19:24
Geolog: Kiedyś rozbijaliśmy termometr i udawaliśmy, że jesteśmy zdrowi. Dziś w końcu mówi się o zanieszyszczonym terenie kombinatu
-
19:08
Kamala Harris prowadzi kampanię wojowniczo, będą padały zarzuty
-
18:47
Gorąca atmosfera w Bochni. "Władza zafundowała sobie kryzys wizerunkowy"
-
17:12
AWF chce mieć centrum wspinaczkowe na światowym poziomie. Plan jest, brakuje pieniędzy
-
16:32
Krakowski magistrat będzie poprawiał uchwałę krajobrazową. Część przepisów zostanie zaostrzona
-
15:56
W Olimpijskiej Reprezentacji Polski w Paryżu przeważają kobiety
-
15:50
Uszkodzony gazociąg na zakopiance w Myślenicach! Straż pożarna ewakuuje część mieszkańców
-
15:37
Gdzie jesteś sasanko? Zarząd Zieleni Miejskiej będzie walczyć z gatunkami inwazyjnymi
-
15:17
Krakowskie pogotowie ds. dzikich zwierząt ma nowy pomysł na walkę z plagą dzików w mieście
-
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
-
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF
-
15:39
#PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I
-
13:55
RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…
-
12:33
W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ
-
11:03
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM
-
10:11
#RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF
-
09:44
Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1
-
09:21
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm