Nienawidzę cię, ale nie odchodź! Jak żyć z borderline?

Codzienność osób cierpiących na zaburzenie osobowości borderline przypomina emocjonalną karuzelę. Zmienność nastrojów, niestabilność w relacjach, impulsywność, nagłe wybuchy gniewu, autoagresja - to tylko kilka cech charakterystycznych dla tej osobowości. Czym jest zaburzenie osobowości borderline? Jakie są jego objawy? Czy można wyleczyć się z borderline? Jak osoby z tym zaburzeniem funkcjonują w bliskich relacjach? Rozmawiają Wioletta Gawlik i Marcin Szafrański.

pexels.com

Posłuchaj rozmowy:

Co to są zaburzenia osobowości?

Zaburzenia osobowości to trwałe, nieadaptacyjne wzorce myślenia, przeżywania i zachowania, które negatywnie wpływają zarówno na osobę ich doświadczającą, jak i jej otoczenie. Są one nieelastyczne, czyli nie zmieniają się w zależności od sytuacji, oraz stabilne w czasie – nie są chwilową reakcją na stres czy okoliczności życiowe.

Mówimy tu o zestawie cech, które są nie tylko dysfunkcyjne, ale i społecznie problematyczne. Co ważne, zaburzenia osobowości plasują się na granicy tego, co uznajemy za „normalne” cechy charakteru, dlatego rozpoznanie ich często jest trudne i kontrowersyjne.

Dlaczego diagnoza budzi tyle wątpliwości?

Jedną z głównych kontrowersji wokół zaburzeń osobowości jest ich powiązanie ze społecznymi normami. To, co w jednej kulturze może być uznane za zaburzenie, w innej bywa akceptowalne. Diagnozy bywają też nadużywane – badania, m.in. z Wielkiej Brytanii, pokazują, że osoby o innym kolorze skóry lub niższym statusie materialnym są częściej diagnozowane z niektórymi zaburzeniami osobowości.

Tym samym pojawia się pytanie: czy rzeczywiście mamy do czynienia z zaburzeniem psychicznym, czy raczej z brakiem społecznej zgodności z dominującymi wzorcami zachowań?

Czym jest Borderline?

Zaburzenie osobowości typu borderline (BPD) to jedno z najbardziej kontrowersyjnych i jednocześnie najczęściej rozpoznawanych zaburzeń osobowości. Niektórzy badacze postulują wręcz wyodrębnienie go jako osobnej kategorii diagnostycznej, niezależnej od innych zaburzeń osobowości.

Pojęcie borderline powstało na przecięciu cech charakterystycznych dla stanów psychotycznych oraz zaburzeń lękowo-nerwicowych. Obecnie najczęściej utożsamiane jest z chwiejnością emocjonalną i trudnościami w relacjach interpersonalnych

Typowe objawy osobowości borderline

Rozpoznanie BPD jest wyjątkowo trudne – nie każda osoba musi wykazywać wszystkie objawy. Do najczęstszych należą:

1. Trudności relacyjne

Silny lęk przed porzuceniem.
Ekstremalne reakcje emocjonalne wobec bliskich („nienawidzę cię, ale nie odchodź”).
Huśtawki między idealizowaniem a dewaluowaniem drugiej osoby.

2. Poczucie pustki i braku celu

Osoby z BPD często mówią o braku sensu życia, wewnętrznej pustce i chronicznym znudzeniu.

3. Niestabilność emocjonalna

Nagłe zmiany nastroju: od euforii po głęboki smutek czy gniew.
Trudności z kontrolą emocji i impulsywność.

4. Zachowania impulsywne i autoagresywne

Samookaleczenia, ryzykowne zachowania, impulsywność słowna i fizyczna.
Próby radzenia sobie z emocjami poprzez destrukcyjne mechanizmy.

Borderline – nad- czy niedodiagnozowane?

Paradoksalnie, borderline jest jednocześnie zaburzeniem naddiagnozowanym i niedodiagnozowanym. Z jednej strony, etykieta ta bywa nadużywana w kontekście emocjonalnych trudności. Z drugiej – wiele osób żyjących z BPD nie otrzymuje diagnozy, choć zmaga się z jej objawami latami.

Dla jednych diagnoza bywa ulgą – pomaga nazwać i zrozumieć cierpienie. Dla innych to stygmat i problem – przypięta łatka „zaburzonej osobowości” bywa społecznie bardziej wykluczająca niż np. depresja.

Diagnoza czy samodiagnoza?

Samorozpoznanie – tak, samodiagnoza – nie. To ważne rozróżnienie. Świadomość objawów i podejrzenie u siebie określonych wzorców zachowań to pierwszy krok. Jednak ostateczna diagnoza powinna należeć do doświadczonego specjalisty.

Warto również pamiętać, że BPD często współwystępuje z innymi zaburzeniami, zwłaszcza depresyjnymi, co może dodatkowo komplikować proces diagnostyczny.

Autor:

Wioletta Gawlik-Janusz

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe