Internet nie jest wrogiem krytyki literackiej, jest jej nowym środowiskiem

Współczesna krytyka literacka w Polsce wchodzi w nowy etap. Internet staje się przestrzenią dla pogłębionych analiz i dłuższych form, które nie mieściły się w tradycyjnych mediach drukowanych. Obok krótkich opinii w mediach społecznościowych powstają platformy, gdzie literatura omawiana jest z dystansem, w szerokim kontekście kulturowym i językowym. Krytyka odzyskuje tym samym swoją funkcję – staje się nie tylko komentarzem do nowości wydawniczych, lecz także formą refleksji nad tym, jak współczesny język i tłumaczenia kształtują nasze myślenie o świecie. Gościem Sylwii Paszkowskiej był Szymon Kloska, krytyk literacki.

Fot. Agata Ciechanowska

Krytyka potrzebuje czasu i przestrzeni

Internet nie jest wrogiem krytyki literackiej, lecz jej nowym środowiskiem. To medium, które pozwala przekroczyć ograniczenia papieru – brak miejsca, skrótowość. W sieci tekst krytyczny może mieć dowolną długość i formę, co umożliwia autorom tworzenie pogłębionych analiz. Dziennik Literacki korzysta z tej swobody, publikując zarówno eseje, jak i podcasty, w których rozmowy o literaturze stają się pełnoprawnym komentarzem kulturowym.

W Dzienniku Literackim przyjęliśmy zasadę "sky is the limit". Niektóre teksty, które pojawiają się na naszych stronach, to de facto małe książeczki, ale krytyka literacka na pewno potrzebowała takiego miejsca. Musimy podzielić internet na dwa kawałki. Jeżeli mówimy o profesjonalnej krytyce literackiej, to na pewno mówimy o ludziach, którzy zawodowo, naukowo zajmują się literaturą. Ich teksty są potrzebne. Jeżeli pomyślimy o mediach społecznościowych, których nie chcę deprecjonować, ale to nie jest miejsce dla krytyki literackiej. Jest to raczej coś analogicznego do dyskusyjnych klubów czytelniczych – mówi Szymon Kloska.

Nowe media stworzyły jednak równoległy obieg - ten bardziej spontaniczny i emocjonalny, obecny na platformach społecznościowych. Tam literatura stała się tematem codziennych rozmów, wymiany wrażeń, a czasem i sporów. Współczesna krytyka literacka wymaga oddechu i szerszej perspektywy. Jej zadaniem nie jest jedynie ocena nowości wydawniczych, ale rozmowa o zjawiskach, nurtach i językach literatury. Z tego powodu tak ważne stają się miejsca, w których można mówić o literaturze z dystansem, nie tylko o premierach, lecz także o kontekstach, inspiracjach, przemianach językowych.

Do głosu dochodzi nowe pokolenie krytyczek i krytyków – młodych, wykształconych, aktywnych w sieci i gotowych pisać przystępnie o złożonych zjawiskach. Wśród nich pojawiają się nazwiska, które już zaczynają wyznaczać nowe kierunki. Jednym z przykładów jest Dawid Kujawa, autor świeżo wydanej książki krytycznoliterackiej, reprezentujący nową wrażliwość i język. Nie bez znaczenia jest również krytyka przekładu, niemal całkowicie nieobecna poza murami uczelni. Nowe tłumaczenia klasyków, takich jak Hemingway czy Faulkner, budzą ogromne emocje, a jednocześnie wymagają merytorycznej dyskusji o potrzebach współczesnego języka. To właśnie w tej przestrzeni krytyka może odegrać swoją pełną rolę.

Dzięki blogom i podcastom literatura stała się bliższa czytelnikom, a dyskusje o książkach, są bardziej dostępne. Z drugiej strony pojawiła się presja skrótu, potrzeba szybkich opinii i uproszczonych sądów. W tym kontekście rola profesjonalnych krytyków staje się jeszcze ważniejsza. Nie chodzi o elitaryzm, lecz o pogłębienie rozmowy. Krytyka, aby spełniać swoją funkcję, musi iść dalej niż emocjonalny komentarz, musi myśleć o literaturze w długim trwaniu. Krytyka literacka nie wraca do dawnych form – tworzy nowe. Staje się znów częścią żywej kultury, w której książka nie jest jedynie produktem, ale pretekstem do rozmowy o świecie.

(cała rozmowa do posłuchania)

Autor:

Sylwia Paszkowska

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Internet nie jest wrogiem krytyki literackiej, jest jej nowym środowiskiem

Krytyka potrzebuje czasu i przestrzeni

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Termalika cały czas czeka na wygraną

Prezydent Nowego Sącza i jego zastępca usłyszeli zarzuty. Informację potwierdza Prokuratura Europejska

"Nowoczesna, estetyczna, funkcjonalna". Wybrano koncepcję architektoniczną nowego ratusza w Oświęcimiu

Andrzej Duda, "Zielona granica" i pozew. Rozpoczął się proces byłego prezydenta

Małopolskie drużyny niepokonane. Grały Termalika i Puszcza.

Śmiertelny wypadek na DK 44. Zderzył się samochód osobowy z ciężarówką

Osoba chora na odrę leciała do Krakowa. Izraelskie ministerstwo ostrzega pasażerów

"Pierwsza edycja Targów Książki liczyła ok. 50 wystawców"