"I na co Paniom to wszystko?”. Opowieść o determinacji i przełamywaniu granic pierwszych studentek

Wystawa poświęcona historii kobiet na Uniwersytecie Jagiellońskim prezentuje fascynujące pamiątki, dokumentujące ich wkład w rozwój uczelni na przestrzeni wieków. Zebrane eksponaty obejmują różnorodne obiekty – od dokumentów, książek, fotografii, po biżuterię, ukazując nie tylko pierwsze studentki i naukowczynie, ale także pracownice, które miały ogromne znaczenie w historii Uniwersytetu. Więcej o wystawie "I na co Paniom to wszystko? O kobietach na Uniwersytecie Jagiellońskim" opowiedzieli w rozmowie z Sylwią Paszkowską Karolina Wawok, kuratorka wystawy oraz Łukasz Pieróg z Muzeum UJ.

Plakat wystawy (materiały prasowe)

"I na co Paniom to wszystko?”

Pomysł na wystawę zrodził się dzięki pytaniom odwiedzających, którzy chcieli dowiedzieć się więcej o roli kobiet na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pytania dotyczyły m.in. tego, od kiedy kobiety mogły studiować i jakie postaci kobiece odegrały znaczącą rolę w historii uczelni. Poszukiwania archiwalne zaowocowały odkryciem bogatej historii kobiet związanych z tą instytucją.

Zwiedzający pytali o obecność kobiet na Uniwersytecie Jagiellońskim - czy kobiety studiowały, od kiedy? Czy w historii UJ były jakieś bardzo ważne postacie kobiece? I to nas zainspirowało do poszukiwań, które rozpoczęliśmy przede wszystkim w archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego – mówi Karolina Wawok, kuratorka wystawy.

Chociaż przez wieki kobiety nie mogły oficjalnie studiować, ich rola nie ograniczała się jedynie do wspierania finansowego uczelni. W średniowieczu były związane z uniwersytetem jako mecenasowie, fundując katedry, jak np. Katarzyna Mężykowa, która w 1420 roku ufundowała katedrę epistolografii. Te kobiety nie mogły korzystać z edukacji, ale znacząco przyczyniły się do rozwoju nauki.

Karolina Wawok i Łukasz Pieróg, fot. Sylwia Paszkowska

Pierwsze studentki i ich walka o edukację

Kobiety oficjalnie zaczęły studiować na Uniwersytecie Jagiellońskim dopiero pod koniec XIX wieku. W 1894 roku pierwsze trzy studentki – Stanisława Dowgiałło, Janina Kosmowska i Jadwiga Sikorska-Klemensiewiczowa – rozpoczęły naukę jako hospitantki (wolne słuchaczki), co jednak nie oznaczało pełnej swobody w dostępie do zajęć. Każde wejście na wykłady musiało być zatwierdzone przez profesorów, z których nie wszyscy byli przychylni edukacji kobiet.

Przykładem jest zoolog Antoni Wierzejski, który stanowczo odmawiał zgody na uczestnictwo kobiet w sali wykładowej. Dzięki determinacji pierwszych studentek, drzwi uniwersytetu zaczęły się jednak stopniowo otwierać dla kobiet.

Uczęszczały na kursy, słuchały wykładów, ale nie polegało to na tym, że zwyczajnie otrzymały zgodę i bez żadnych problemów mogły wejść do sali wykładowej. Każdorazowo, przynajmniej na początku, od końca XIX wieku, musiały jeszcze uzyskiwać zgody profesorów, co nie było takie proste. Niektórzy wykładowcy otwierali się na to, jak np. fizjolog Napoleon Cybulski, ale byli tacy, którzy się sprzeciwiali, np. Antoni Wierzejski, profesor zoologii – mówi Łukasz Pieróg.

W świecie urządzonym przez mężczyzn nie było miejsca dla kobiet. 130 lat temu pierwsze studentki wyważyły drzwi Collegium Novum

Liczba kobiet studiujących na Uniwersytecie Jagiellońskim rosła stopniowo. Pod koniec XIX wieku było ich niewiele, ale już po II wojnie światowej liczba studentek zaczęła przewyższać liczbę studentów, a przełomowym momentem był rok akademicki 1965/66. Wcześniej kobiety miały jednak ograniczony dostęp do niektórych wydziałów, a na wydziale lekarskim obowiązywały limity liczby studentek – tzw. numerus clausus.

(cała rozmowa do posłuchania)

Plakat wystawy (materiały prasowe)

Tematy: przedhejnałem

Autor:

Sylwia Paszkowska

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

"I na co Paniom to wszystko?”. Opowieść o determinacji i przełamywaniu granic pierwszych studentek

"I na co Paniom to wszystko?”

Pierwsze studentki i ich walka o edukację

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

25 lat po zamknięciu fabryki ludzie wciąż chorują tu z powodu azbestu. Będzie specjalny program

Śmiertelnie potrąciła 4-latka na pasach, nie potrafiła wytłumaczyć, jak do tego doszło. 54-latka stanie przed sądem

Śmigłowiec TOPR wrócił do Zakopanego po naprawie. Dziś ma wznowić dyżury

Fatalna sytuacja hydrologiczna w Małopolsce. Kolejne gminy apelują do mieszkańców

W piątek rano CKE opublikuje wyniki tegorocznego egzaminu ósmoklasisty

Historia wydarzy się wieczorem! Polki zagrają z Niemkami na Mistrzostwach Europy kobiet

W piątek odetchniemy od upałów. Będzie chłodno i deszczowo

Aktualności komunikacyjne Radia Kraków 04.07

Poznamy koszty akcji w Starej Wsi? To nie jest pewne

Uwaga na fejki w newsowym przebraniu

Godziny Rektorskie: Nauka na linii frontu. Etyka, technologia i wojna we współczesnym świecie

"I na co Paniom to wszystko?”. Opowieść o determinacji i przełamywaniu granic pierwszych studentek

"I na co Paniom to wszystko?”

Pierwsze studentki i ich walka o edukację

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

25 lat po zamknięciu fabryki ludzie wciąż chorują tu z powodu azbestu. Będzie specjalny program

Śmiertelnie potrąciła 4-latka na pasach, nie potrafiła wytłumaczyć, jak do tego doszło. 54-latka stanie przed sądem

Śmigłowiec TOPR wrócił do Zakopanego po naprawie. Dziś ma wznowić dyżury

Fatalna sytuacja hydrologiczna w Małopolsce. Kolejne gminy apelują do mieszkańców

W piątek rano CKE opublikuje wyniki tegorocznego egzaminu ósmoklasisty

Historia wydarzy się wieczorem! Polki zagrają z Niemkami na Mistrzostwach Europy kobiet

W piątek odetchniemy od upałów. Będzie chłodno i deszczowo

Aktualności komunikacyjne Radia Kraków 04.07

Poznamy koszty akcji w Starej Wsi? To nie jest pewne

Uwaga na fejki w newsowym przebraniu

Godziny Rektorskie: Nauka na linii frontu. Etyka, technologia i wojna we współczesnym świecie

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię