Radio Kraków

Wiadomości

O nas

Patronaty

Dzieje się w Radiu

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

OFF
Kultura
BIP
Radio Kraków Audycje Druga konspiracja i druga amnestia – władze komunistyczne wobec zbrojnego oporu po 1944 r.
  • A
  • A
  • A
share

Druga konspiracja i druga amnestia – władze komunistyczne wobec zbrojnego oporu po 1944 r.

Czy zbrojny opór drugiej konspiracji miał sens i jak amnestia z 1947 roku doprowadziła w Polsce do "pax sovietica" ? W programie 8 lutego RK i IPN ”Pamięć Niepodległości” dyskutowali : dr Dawid Golik z Oddziałowego Biura Poszukiwań i Identyfikacji w Krakowie oraz Dariusz Walusiak historyk i dokumentalista. Program prowadziła Jolanta Drużyńska.

Partyzanci zgrupowania "Ognia" w obozie nad Przełęczą Borek w Gorcach latem 1946 r. Fot.AIPN

J.Druzyńska rozmawia z Dawidem Golikiem IPN i Dariuszem Walusiakiem, dokumentalistą
"Pamięć Niepodległości " - Druga konspiracja i druga amnestia
"Pamięć Niepodległości " - Druga konspiracja i druga amnestia
Zastrzeleni podczas obławy UB 9 listopada 1946 r. partyzanci 3. kompanii zgrupowania "Ognia" - Jan Osiecki "Bratek" i Henryk Głowiński "Groźny".
Naszywka "krakowskiej" kompanii zgrupowania "Ognia".
Partyzanci zgrupowania "Ognia" w obozie nad Przełęczą Borek w Gorcach latem 1946 r.
"Ogień" odbiera raport w obozie nad Przełęczą Borek w Gorcach latem 1946 r.
Partyzanci zgrupowania "Ognia" w obozie nad Przełęczą Borek w Gorcach latem 1946 r.
Ranny "Ogień" na noszach w Ostrowsku na kilka godzin przed śmiercią
crop_free
1 / 6

22 lutego 1947 umiera, z ran odniesionych w przeddzień w potyczce z silnym oddziałem KBW w Ostrowsku, Józef Kuraś „Ogień”. Tego samego 22 lutego 1947 nowo wybrany Sejm Ustawodawczy uchwala amnestię, która obejmuje m. in. żołnierzy antykomunistycznego podziemia.

Na pozór, władza obdarzona demokratycznym mandatem wyciąga rękę do przeciwnika politycznego, proponując zakończenie krwawego sporu i początek pokojowej współpracy dla dobra kraju. Otóż, nic błędniejszego niż takie odczytanie znaczenia owej „amnestii”, a śmierć „Ognia” w tym samym dniu symbolicznie podkreśla cały dramatyzm tamtego momentu historycznego.

Sejm Ustawodawczy nawiązywał nazwą do parlamentu wybranego w wolnej Polsce w roku 1919 po to, żeby w demokratycznych procedurach uchwalić konstytucję wolnego, po 123 latach niewoli, państwa. Tymczasem izba nosząca to samo imię, wybrana 19 stycznia 1947, w żadnym razie nie reprezentowała społeczeństwa, jej skład był rezultatem gigantycznego fałszerstwa, nacisków, a nawet mordów politycznych. Tak wybrany parlament, gdzie opozycyjne PSL stanowiło znikomy margines, nie prowadził suwerennej polityki, tylko wykonywał dyrektywy komunistów. A jedną z takich dyrektyw była operacja „amnestia”.

 

Ustawa z dn. 22 lutego 1947 roku o amnestii (fragment)

 

W operacji "amnestia" nie  chodziło jednak o pojednanie, tylko o zewidencjonowanie, a następnie rozpracowanie zarówno tych, którzy pozostali w lesie, jak i tych, którzy z niego dobrowolnie – ujawniając się w „amnestii” – wyszli.Natomiast dla oddziałów drugiej konspiracji „amnestia” to był prawdziwy cios. Gdyby Józef Kuraś nie zginął 22 lutego 1947, niechybnie jego oddział zostałby – jak generalnie cała ta partyzantka – przetrzebiony przez ofertę „amnestii”. Po Jałcie (luty 1945), po pierwszej „amnestii” (sierpień 1945), po sfałszowanym referendum (czerwiec 1946), po sfałszowanych wyborach (styczeń 1947) i w obliczu  oddalającej się perspektywy zbrojnego starcia zachodnich Aliantów z Sowietami, szeregi oddziałów leśnych coraz bardziej topniały.  Druga „amnestia” była dla wielu partyzantów dalszym poderwaniem wiary w sens trwania w lesie.

Z czasem na kontynuowanie walki decydowali się już tylko prawdziwi desperaci – tacy jak Józef Franczak „Laluś”, który zginął w milicyjnej obławie pod Lublinem dopiero 21 października 1963.

W Polsce zapanował pokój – pax sovietica. 

 

 

(RG/IPN)

 

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię

Radio Kraków informuje,
iż od dnia 25 maja 2018 roku wprowadza aktualizację polityki prywatności i zabezpieczeń w zakresie przetwarzania danych osobowych. Niniejsza informacja ma na celu zapoznanie osoby korzystające z Portalu Radia Kraków oraz słuchaczy Radia Kraków ze szczegółami stosowanych przez Radio Kraków technologii oraz z przepisami o ochronie danych osobowych, obowiązujących od dnia 25 maja 2018 roku. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami zawartymi w Polityce Prywatności.