Michał Sokolnicki i Wacław Jędrzejewicz - pierwszy w czynnej służbie dyplomatycznej m.in poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny Polski w Dani a od 1936 roku ambasador RP w Turcji, drugi - minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego RP w latach 1934–1935, od 1941 roku w Stanach Zjednoczonych, gdzie współorganizował Komitet Narodowy Amerykanów Polskiego Pochodzenia. Łączyła ich jednak nie tylko przynależność do establishmentu II RP, ale także, co może ważniejsze „ wspólność języka czy pokrewieństwo postawy życiowej” wynikającej z przynależności do obozu piłsudczykowskiego co może wyjaśniać tez tytuł publikacji ich listów „Dobrze jest pomyśleć w takich czasach, co zrobiłby Piłsudski”
- A
- A
- A
"Co Piłsudski by zrobił w tym położeniu?"
Pierwszy list pochodzi z maja 1945, ostatni z września roku 1964. Listy wysyłali do siebie przez blisko 20. lat Michał Sokolnicki i Wacław Jędrzejewicz związani z obozem rządzących, po przewrocie majowym w 1926 roku, których także „łączyły te mocne, dawne śluby” zadzierzgnięte jeszcze przed 1914 r., bądź już w okresie Wielkiej Wojny, a ich celebransem był Komendant Piłsudski. Listy ukazały się w publikacji pt. „Dobrze jest pomyśleć w takich czasach, co zrobiłby Piłsudski. Listy Wacława Jędrzejewicza i Michała Sokolnickiego”, wydanej w 2022 roku przez Instytut Pamięci Narodowej. O korespondencji dawnych kompanów z tzw. obozu piłsudczykowskiego, pełnych informacji o trudnym życiu na wychodźstwie, ówczesnych ważnych wydarzeniach politycznych, polemikach emigracyjnych pisarzy, publicystów i polityków w programie RK i IPN „Posłuchaj historii” mówił redaktor książki dr hab. Krzysztof Kloc z Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie zajmujący się m.in. historią polskiej irredenty XIX i XX w., historią II RP losami obozu piłsudczykowskiego, autor wielu książek i publikacji na ten temat. Program prowadziła Jolanta Drużyńska.
Jak każde pokolenie, również pokolenie piłsudczyków; pokolenie Komendanta, przechodziło poprzez poszczególne fazy rozwoju – od narodzenia przez dojrzewanie i starość, aż po śmierć. To ciekawe, że w omawianym tomie korespondencji spotykają się jego dwaj reprezentanci, symbolicznie mogący być uważanymi za tych, którzy tę epopeję rozpoczynali i kończyli. W książce tej zapętla się bowiem historia tego pokolenia i równocześnie domyka. Zaczynał ją Michał Sokolnicki jeszcze w Polskiej Partii Socjalistycznej i w jej Frakcji Rewolucyjnej, w „Strzelcu”, Polskiej Organizacji Narodowej i Naczelnym Komitecie Narodowym, a zamykał Wacław Jędrzejewicz jako nestor w amerykańskim Instytucie Józefa Piłsudskiego; kustosz pamięci o Piłsudskim i piłsudczykach, których stale bronił przed powojennymi rozrachunkami, czego świadectwo dawał także w listach z Sokolnickim. „Nie rzucajmy kamieniami w przeszłość” – obaj korespondenci byli tutaj zgodni. Jest ona, ta ich epistolarna wymiana, w jakiejś mierze, po raz wtóry zaznaczę, odbiciem portretu całej generacji piłsudczyków. „Znaliśmy Go – pisał Sokolnicki do Jędrzejewicza o Piłsudskim – przecież na równi i warto jest nasze spostrzeżenia wzajem kontrolować”.
K.Kloc /jd
Autor:
Jolanta Drużyńska
Najnowsze
-
15:05
"Akcja Sznurek", czyli na ratunek krakowskim gołębiom
-
14:30
Uwaga! 1 i 3 maja za parkowanie na Obszarze Płatnego Parkowania trzeba normalnie zapłacić
-
12:26
82 lata temu wyruszył pierwszy polski kobiecy transport do KL Auschwitz. Dziś uczczono pamięć więźniarek
-
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
-
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF
-
15:39
#PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I
-
13:55
RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…
-
12:33
W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ
-
11:03
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM
-
10:11
#RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF
-
09:44
Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1
-
09:21
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm
-
08:54
Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH
-
08:13
RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…
-
07:56
RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…
-
07:27
Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px
-
18:05
73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B
-
16:37
Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb
-
16:13
RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…
-
15:12
Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd