Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Militarny gorset Krakowa – Festung Krakau

Mówiono, że to gorset, który uciska, uwiera i zdusza dalszy rozwój miasta. Kraków przywalony pierścieniem twierdzy. Kiedy ok. 1820 roku krakowianie żegnali się z murami miejskimi i pozostałościami systemu obronnego nie przepuszczali, że trzydzieści lat później podpis cesarza Franciszka Józefa I rozpocznie kilkudziesięcioletnie dzieje obozu warownego czyli krakowskiej twierdzy. Czy była ona nieszczęściem dla Krakowa czy przeciwnie wspierała jego rozwój ? O krakowskiej twierdzy pisze w swojej najnowszej książce pt.„Festung Krakau. Kraków w cieniu twierdzy” prof. Andrzej Chwalba , znany krakowski historyk, znawca dziejów XIX i XX wieku, relacji polsko rosyjskich i historii Krakowa. Z prof. Andrzejem Chwalbą w historycznej odsłonie Koła kultury rozmawia Jolanta Drużyńska.

Żołnierze austriaccy na tle bramy Wawelu, fotografia autorstwa St.Starzewskiego( własność rodziny Starzewskich). Fot. za : "Festung Krakau"

Z prof. A.Chwalba rozmawia J.Drużyńska

Twierdza Kraków -  Festung Krakau - była jedną z wielu podobnych w Europie. Inne przykłady miast twierdz to m.in. Luksemburg, belgijskie Namur, Liege i Antwerpia, francuskie Verdun oraz Wrocław, Grudziądz, Toruń, Warszawa, Modlin, Wilno, Kowno i Brześć. Poza elementami wspólnymi twierdze posiadały cechy oryginalne i każda musiała zdefiniować relacje z miastem gospodarzem oraz jego mieszkańcami. Swoją specyfikę miała także Festung Krakau, nie tyle z powodu charakteru fortyfikacji, ile ze względu na swoją lokalizację. Powstała w mieście zdecydowanie wyróżniającym się na mapie dziedzictwa kulturowego Polski i Europy . Królewski i stołeczny Kraków nazywany był polskimi Atenami, duchową stolicą Polski, polską Mekką intelektualną i artystyczną, miastem artystów, poetów i uczonych.

Wawel – kaponiera pod Kurzą Stopką. Fot wikipedia

Wawel – kaponiera pod Kurzą Stopką. Fot wikipedia

Czy możliwe było wkomponowanie twierdzy w krakowską tkankę kulturową, i to w taki sposób, aby nie doszło do kolizji ? Czy krakowianie potrafili odkryć korzyści z symbiozy z twierdzą, czy też stale była ona drzazgą w ich oku, niedopasowaną, antagonistyczną częścią ?  [..]

Festung Krakau „Luneta Warszawska” - fot. wikipedia

Festung Krakau „Luneta Warszawska” - fot. wikipedia

Czy rzeczywiście, jak wielu uważa, twierdza przesłoniła Kraków? A jeśli tak, to w jakim zakresie? I jakie były tego konsekwencje dla miasta i mieszkańców ? A może jednak Kraków miał w sobie tyle energii i tak potężny potencjał kulturowy, że zdominował twierdzę I to ona znalazła się w cieniu miasta ? 

A. Chwalba - "Festung Krakau. Kraków w cieniu twierdzy"  - wstęp ( fragment) 

Autor:
Jolanta Drużyńska

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię