Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Audycja z dn.29.11. 2020 r.

( fot. D.T.G./Wikipedia)

 

 

ZAGADKA REGIONALNA (29.11.)

 

Wieś w gminie KĘTY w powiecie oświęcimskim.

Po raz pierwszy wzmiankowana w spisie świętopietrza parafii dekanatu Oświęcim diecezji krakowskiej z 1326 r. Budowę pierwszego kościoła datuje się na rok 1314 r.

Wieki historii tej parafii wraz z przepiękną drewnianą świątynią pochłonął pożar po Pasterce w 1975 roku. Spłonęło wszystko co gromadzono przez wieki: zabytkowe figury, część archiwum parafialnego, obrazy, chorągwie, sprzęty, organy, przepiękne stacje drogi krzyżowej oraz dzwony kościelne.

Dzięki staraniom mieszkańców wsi i kolejnym proboszczom w miejscu drewnianego kościółka szybko stanęła nowa świątynia.

W tej wsi w 1884 r. urodził się późniejszy duchowny rzymskokatolicki ks. kanonik STANISŁAW DOMASIK (zm. 1948). Od 1932 r. do roku 1948 sprawował urząd proboszcza bazyliki archikatedralnej na Wawelu.

Ks. kan. Stanisław Domasik (z lewej) podczas uczczenia pamięci Józefa Piłsudskiego na Wawelu (1935) fot. Wikipedia

 

W nocy z 23/24 czerwca 1937 r uczestniczył w ceremonii przeniesienia trumny ze zwłokami trumny JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO z krypty św. Leonarda do krypty pod Wieżą Srebrnych Dzwonów, podpisując stosowny protokół. (wydarzenie to wywołało tzw. konflikt wawelski).

W tej miejscowości w 1976 r. urodził się model i niezawodowy aktor, Mister Polski 2000, ANDRZEJ BIZOŃ, który zmarł w rodzinnej wsi na nieuleczalną chorobę 18 maja 2020 r.

Proszę podać nazwę tej małopolskiej wsi.

 

ADRES INTERNETOWY: [email protected]

                                     do godz. 7. 30 dnia 29.11.2020 r.

 

 

UPOMINKI:

album "KĘTY NA DAWNYCH POCZTÓWKACH"

album "HYRNI. Z dziejów zespołów góralskich w uczelniach Krakowa"

książka "DELTA FORCE" Erica Haneya

książka "POD KRAKOWEM. Monografia historyczna Gminy Michałowice" Tom I

przewodnik "GORLICKA ÓSEMKA" Andrzeja Piecucha

 


 

(fot. Andrzej Barbasz/Wikipedia).

 

Znawca historii Krakowa MICHAŁ KOZIOŁ przypomina sylwetkę STANISŁAWA STWORY zapomnianego dziś dziennikarza i poety, popularnego swego czasu krakowianina, ojca JACKA STWORY (1918 -1994), wybitnego reportażysty i dziennikarza Polskiego Radia Kraków.

Poeta Stanisław Stwora jest autorem wiersza "LIST KRYSI" bardzo popularnego wśród żołnierzy w czasie I wojny światowej.

Był pierwowzorem postaci redaktora Kciuka w wodewilu KONSTANTEGO KRUMŁOWSKIEGO (1872-1938) z roku 1930 "Bosa królewna".

Także JAN WIKTOR (1890 -1967) w swej powieści "Zwariowane miasto" (1931) jedną z postaci oparł na życiorysie Stanisława Stwory.

A co łączyło Stanisława Stworę - bywalca cukierni lwowskiej Apolinarego Michalika ze studentem Edwardem Rydzem, przyszłym marszałkiem?

Posłuchaj!

 

 


 

Urodzony i zamieszkały w PASIERBCU koło Limanowej STANISŁAW PTASZEK od lat sześćdziesiątych XX w. pisze i opowiada gwarą gawędy.

Jest laureatem wielu nagród na festiwalach "SŁAZA LIMANOWSKA" oraz "SABAŁOWE BAJANIA".

W Bukowinie Tatrzańskiej w 2005 r. otrzymał Wielką Spinkę Góralską oraz nagrodę specjalną im. prof. Józefa Bubaka.

Opublikował trzy zbiory gawęd " SKARBIEC PAMIĘCI" (2008), "MALOWANĄ SKRZYNIĘ" PAMIĘCI (2011) oraz opisał rodzinną wieś,w publikacji "PASIERBIEC - WIEŚ Z BOGATĄ HISTORIĄ" (2008)

Posłuchaj gawędy o "Aniele Stróżu"!

 


 

(fot.Piotrgeosfera/Wikipedia)

 

Poeta, malarz, nauczyciel, ale przede wszystkim duchowny.  Ksiądz FRANCISZEK LEŚNIAK urodził się w ZAWOI w 1846 r. a zmarł w 1915 r. w TARNOWIE.

Choć w STARYM SĄCZU prowadził duszpasterstwo w kościele sióstr klarysek, był katechetą i dyrektorem żeńskiej przyklasztornej szkoły tylko dwa lata (od 1871 do 1873 roku), to właśnie tam napisał piosenkę " Upływa szybko życie” dodając, że powstała ona na „zakończenie roku szkolnego”.

Do dziś jest chętnie śpiewana, choć niewielu wie kto jest jej autorem.

Posłuchaj archiwalnej rozmowy, ze zmarłą w 2007 r. IRENĄ STYCZYŃSKĄ - Honorową Obywatelką Miasta Nowego Sącza !

 


 

 

ADAM CIOŁKOSZ ( fot.Wikipedia)

 

Historyk MIECZYSŁAW CZOSNYKA - redaktor naczelny "ROCZNIKA TARNOWSKIEGO" przedstawia historię rodu CIOŁKOSZÓW, z których najbardziej znany jest ADAM CIOŁKOSZ (1901 - 1978) jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej w kraju i na emigracji, poseł na Sejm w II RP.

Adam Ciołkosz ukończył gimnazjum w TARNOWIE, dokąd z Krakowa w 1903 r. przeniosła się jego rodzina.

Jego ojciec KACPER CIOŁKOSZ (1875-1942) był tarnowskim nauczycielem i także działaczem socjalistycznym, zamordowanym przez Niemców w 1942 r. w obozie Gross - Rosen koło Strzegomia.

Dziadek Adama, a ojciec Kacpra KONSTANTY CIOŁKOSZ ( zm.1918)  urodził się na Węgrzech w żydowskiej rodzinie i za poglądy polityczne został przesiedlony do Galicji, gdzie przeszedł na katolicyzm i przyjął nazwisko Ciołkosz.

Posłuchaj!

 


 

STARUNIA ( fot. Wodnik/Wikipedia)

 

Mieszczące się w KRAKOWIE przy ulicy św. Sebastiana 9 MUZEUM PRZYRODNICZE (pełna oficjalna nazwa: Muzeum Przyrodnicze Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk) posiada w swych zbiorach spreparowanego, zachowanego w idealnym stanie, prehistorycznego nosorożca włochatego.

Starunia 1929 r.  (fot. Wikipedia).

 

To jedyny na świecie zachowany w całości okaz tego zwierzęcia, wymarłego ponad 12 tys. lat temu.

Ten nosorożec włochaty został odkryty w 1929 r. we wsi STARUNIA, w II RP leżącej w województwie stanisławowskim (dziś na Ukrainie w obwodzie iwanofrankiwskim). Ale nie było to pierwsze tego typu odkrycie w tym miejscu.

 

STARUNIA 1907 r.   ( fot.Wikipedia)

Już w październiku 1907 r. na obszarze działającej w Staruni kopalni wosku ziemnego (ozokerytu) odkryto szkielet zwierzęcia. Ogółem w okresie od 1907 do 1932 na terenie wsi znaleziono pozostałości czterech nosorożców i jednego mamuta.

O tych niezwykłych odkryciach opowiada geolog prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ z Polskiej Akademii Umiejętności !

Posłuchaj!

Autor:
Jan Stępień

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

  • 16:37

    Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb

  • 16:13

    RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…

  • 15:12

    Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd

  • 15:11

    Uwaga na drogach. W miejscowości Grodzisko w gminie Skała doszło doz zderzenia motocykla i samochodu osobowego. Jed… https://t.co/p0hXuo1BNl

  • 13:13

    Nowy Sącz: trwa akcja Pola Nadziei [ZDJĘCIA] https://t.co/mSxvmJM8Su

  • 11:43

    Cracovia Maraton wystartował po raz dwudziesty https://t.co/RRWB0mnjbz

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię