Afazja rozwojowa to nie autyzm. Trudno ją rozpoznać, a jeszcze trudniej zrozumieć

Afazja rozwojowa to zaburzenie, które coraz częściej diagnozuje się u dzieci, choć wciąż pozostaje mało znane i często mylone z autyzmem lub opóźnieniem rozwoju mowy. Dziecko z afazją rozwojową słyszy i rozumie świat, ale nie potrafi go nazwać. O tym, czym naprawdę jest afazja, jak ją rozpoznać i jak wspierać dzieci dotknięte tym zaburzeniem, w rozmowie z Sylwią Paszkowską opowiedziała Katarzyna Zielnik ze Stowarzyszenia "Razem rozkodujmy afazję", pedagog i terapeutka z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 19 w Krakowie, gdzie 25 października odbędzie się V Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Afazja rozwojowa – droga przez diagnozę, terapię i edukację ku wyrównaniu szans".

Zdjęcie ilustracyjne/Fot. pexels

Czym właściwie jest afazja rozwojowa?

Kiedy słyszymy słowo "afazja", większość z nas myśli o osobach dorosłych po udarze, o kimś, kto nagle utracił zdolność mówienia. Tymczasem afazja rozwojowa to zupełnie inne zjawisko. Nie wynika z uszkodzenia mózgu po wypadku czy chorobie, ale z zaburzeń jego rozwoju, pojawia się, zanim dziecko nauczy się mówić.

W przypadku afazji nabytej człowiek traci mowę, którą wcześniej opanował. Przy afazji rozwojowej dziecko od początku ma trudność z jej nabyciem. Nie potrafi mówić, nie rozumie mowy, a przyczyny nie da się jednoznacznie wskazać – mówi Katarzyna Zielnik.

Często badania neurologiczne nie wykazują żadnych widocznych zmian w mózgu. Dlatego afazję rozwojową trudno rozpoznać, a jeszcze trudniej zrozumieć zarówno rodzicom, jak i nauczycielom. Specjaliści wyróżniają trzy główne typy afazji rozwojowej:

Afazja motoryczna – dziecko rozumie mowę, ale ma duże trudności z jej wypowiadaniem. Mówi mało lub wcale.
Afazja sensoryczna – dziecko mówi dużo, lecz jego wypowiedzi są niespójne, agramatyczne, często niezrozumiałe. Nie rozumie też dobrze, co się do niego mówi.
Afazja mieszana – łączy objawy obu powyższych.

W praktyce czyste przypadki są rzadkością. U większości dzieci objawy się przenikają, a zaburzenia wpływają na wiele sfer funkcjonowania – od komunikacji, przez motorykę, aż po emocje.

(cała rozmowa do posłuchania)

Afazja a autyzm. Skąd bierze się afazja rozwojowa?

Afazja to nie autyzm. Dzieci afatyczne pragną kontaktu i relacji, jednak nie potrafią się skutecznie porozumieć. W autyzmie problem leży w samych procesach społecznych – dziecko często nie ma potrzeby interakcji. – "Dzieci z afazją chcą się komunikować, chcą być rozumiane" – mówi Katarzyna Zielnik. Naukowcy nie wskazują jednej przyczyny. Czasem winne są czynniki genetyczne, innym razem mikro urazy okołoporodowe. Afazja nie jest związana z FAS (płodowym zespołem alkoholowym) ani z wychowaniem czy warunkami domowymi. Dzieci z afazją mają prawidłowy słuch i normę intelektualną, ich trudności nie wynikają z niepełnosprawności intelektualnej, lecz z problemów w przetwarzaniu języka przez mózg.

Zaniepokoić powinno, jeśli po ukończeniu drugiego roku życia dziecko nie mówi lub mówi bardzo mało. Inne objawy to m.in. trudności z naśladowaniem dźwięków i odgłosów, problemy z nazywaniem kolorów i przedmiotów, ubogie słownictwo, zastępowanie słów gestami, mylenie nazw (śniadanie nazywane kolacją). Rodzice często zauważają różnicę dopiero wtedy, gdy dziecko trafi do przedszkola – w porównaniu z rówieśnikami okazuje się, że jego mowa i umiejętności motoryczne rozwijają się wolniej.

Czasami to rzeczywiście zwykłe opóźnienie rozwoju mowy, ale może to być też afazja, która wymaga wieloletniej terapii. Im wcześniej dziecko trafi do specjalisty, tym większe ma szanse na rozwój – mówi Katarzyna Zielnik.

Najlepiej rozpocząć diagnostykę jak najwcześniej. Dziecko powinno przejść badanie słuchu, test inteligencji i konsultację logopedyczną. W przypadku potwierdzenia afazji, kluczowa jest systematyczna, wielospecjalistyczna terapia.

się

Katarzyna Zielnik/fot. Sylwia Paszkowska

Afazji się nie leczy, z nią się żyje

Nie ma leku na afazję. Dziecko się z nią rodzi i towarzyszy mu przez całe życie. Jednak przy odpowiednim wsparciu może w pełni realizować swoje pasje, zdobywać zawód, założyć rodzinę. - "Afazja nie przekreśla marzeń. Są osoby z afazją, które doskonale funkcjonują w dorosłym życiu – po prostu wcześniej dostały szansę i pomoc" – podkreśla Katarzyna Zielnik.

Najważniejsza jest terapia logopedyczna i psychologiczna, wspomagana często zajęciami z integracji sensorycznej, terapią ręki, czy treningiem kompetencji emocjonalno-społecznych. Dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego mogą liczyć na dodatkowe wsparcie w przedszkolu i szkole.

V Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Afazja rozwojowa – droga przez diagnozę, terapię i edukację ku wyrównaniu szans" to miejsce spotkania specjalistów, nauczycieli i rodziców. Uczestnicy będą mogli wysłuchać wykładów, wziąć udział w warsztatach i uzyskać praktyczne wskazówki, jak wspierać dziecko z afazją na każdym etapie rozwoju. - "Nie można leczyć afazji, ale można pomóc dziecku nauczyć się z nią żyć. A im szybciej zaczniemy, tym większa szansa, że to życie będzie dobre" – dodaje Katarzyna Zielnik.

Autor:

Sylwia Paszkowska

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Afazja rozwojowa to nie autyzm. Trudno ją rozpoznać, a jeszcze trudniej zrozumieć

Czym właściwie jest afazja rozwojowa?

Afazja a autyzm. Skąd bierze się afazja rozwojowa?

się

Afazji się nie leczy, z nią się żyje

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Pieszy na jezdni, samochód na chodniku. Czy ktoś zrobi porządek na Prądniku Czerwonym?

Tarnowskie Centrum Opieki Senioralnej powstanie najwcześniej za cztery lata

Radni PiS chcą zwołania nadwyczajnej sesji i informacji o finansach Krakowa

LICHO NIE ŚPI - ubezpiecz wszystko

Trendy 2025 w świecie firmowych upominków. Rozmowa z ekspertami z GiftDesign.pl, twórcami gadżetów dla Wisły Kraków

13 obywateli Indii zatrzymano w Krakowie, nie mieli ważnych wiz

Krakowskie MPO liczy możliwe straty po wejściu w życie systemu kaucyjnego. To nawet 30 milionów złotych

Złość nie jest zła. Jak zrozumieć swoje emocje?

Z GROM-u na SOR. "Medyk" - reportaż Ewy Szkurłat

Złość nie jest zła. Jak zrozumieć swoje emocje?