Radio Kraków
  • A
  • A
  • A

670 lat temu założono Nowy Targ - pierwsze miasto na Podhalu. Uroczystości zaplanowano na piątek

  • Podhale
  • date_range Środa, 2016.06.22 09:53 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 03:45 )
22 czerwca 1346 r. król Kazimierz Wielki wydał przywilej lokacji miasta Nowy Targ. Powstał on w widłach Białego i Czarnego Dunajca na miejscu zniszczonych przez najazdy tatarskie cysterskich osad Stare Cło - Antiquum Theoloneum i Nowy Targ - Novum Forum.

fot. P. Topolski

Nowy Targ - widać zmiany! (fot. P. Topolski)

Z okazji 670. rocznicy lokacji Nowego Targu zorganizowano szereg uroczystości. Główne obchody zaplanowano na piątek. Podczas uroczystej sesji Rady Miasta Nowy Targ zostaną nadane tytuły Honorowego Obywatela Miasta. Otrzymają je kompozytor, twórca musicalu „Metro” Janusz Stokłosa, motocyklista, ośmiokrotny Mistrz Polski w trialu Tadeusz Błażusiak oraz poetka Wanda Szado – Kudasik. Także w piątek wieczorem odbędzie się koncert, podczas którego będzie można usłyszeć muzykę nowotarżanina Jana Kantego Pawluśkiewicza, wystąpią tacy artyści, jak Grzegorz Turnau, Andrzej Sikorowski i Przyjaciele oraz Zespół Muzyczny pod kierunkiem Michała Jurkiewicza.

Osadnictwo w widłach rzek Czarny i Biały Dunajec na południowych rubieżach Rzeczpospolitej, przy szlaku handlowym prowadzącym na Węgry, zapoczątkowali cystersi w XIII wieku. Kazimierz Wielki po dojściu do władzy przejął własności cysterskie u zbiegu Białego i Czarnego Dunajca, połączył istniejące tam miejscowości i wydał ponowny akt lokacyjny dla Nowego Targu na prawie magdeburskim. Wówczas powstał miejski układ urbanistyczny z dużym centralnym rynkiem i kościołem św. Katarzyny – patronki miasta.

Miasto otrzymało wiele królewskich przywilejów pozwalających na szybki rozwój. Dzięki licznym przywilejom królewskim i rozwojowi rzemiosła miasto szybko się rozwijało. W XVI wieku miasto uzyskało prawo składowania wielickiej soli i olkuskiego ołowiu, pobierania cła od wiezionych z Węgier towarów, a kolejni królowie Polski zezwalali na regularne organizowanie słynnych do dnia dzisiejszego jarmarków w Nowym Targu.

Już akt lokacyjny Nowego Targu z 1346 r. zezwalał na doroczną organizację jarmarku w dniu 25 listopada w dniu św. Katarzyny - patronki miasta. W średniowieczu tłumne i barwne nowotarskie jarmarki odbywały się tylko raz w roku przez osiem kolejnych dni. W 1487 roku Kazimierz Jagiellończyk nadał miastu przywilej organizowania drugiego jarmarku 25 sierpnia - w dniu św. Jakuba, oraz zezwolił na organizowanie czwartkowych targów. Król Jan Kazimierz wprowadził trzeci nowotarski jarmark w tzw. Niedzielę Białą czyli pierwszą niedzielę po Wielkanocy. Ostatni przywilej, pozwalający na organizowanie 12 jarmarków w roku, nadał król Stanisław August Poniatowski w 1772, gdy miasto było już pod obcą administracją.

Tradycja organizowania jarmarków w Nowym Targu przetrwała do czasów współczesnych, jednak w ciągu wieków zmianie ulegały ich forma, miejsce i czas trwania. Obecnie słynący nie tylko w Polsce, ale i popularny wśród Słowaków, nowotarski jarmark odbywa się w każdy czwartek i sobotę.

Jak zauważa kulturoznawca i dziennikarka, autorka książki o historii Nowego Targu Beata Szkaradzińska, odkryte pod płytą rynku podczas prac archeologicznych w 2012 r. pozostałości dwóch ratuszowych budowli, zwłaszcza monumentalnego XV-wiecznego ratusza - być może o charakterze obronnym - potwierdziły rangę, jaką miasto cieszył się Nowy Targ już przed sześcioma wiekami. „Do końca XVIII wieku nowotarski rynek posiadał drewnianą zabudowę. Niestety miasto było nękane pożarami. Wielka pożoga w 1784 r. strawiła historyczną, drewnianą zabudowę rynku wraz z kościołem, dworem i ponad 380 budynkami” – mówiła PAP Szkaradzińska. Zaznaczyła ona, że Nowy Targ był najeżdżany, grabiony i niszczony przez Szwedów w 1656 r. oraz Rosjan w 1737 r. w czasie konfederacji barskiej.

Obecny murowany nowotarski ratusz z połowy XIX jest budynkiem w stylu neoklasycystycznym, dwukondygnacyjnym. Front ratusza stanowi wieża zegarowa, która posiada przeszkloną latarnię, nakrytą hełmem z iglicą.

 

 

 

 

(PAP/ko)

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 13:10

    Wystawa Jerzego Lewczyńskiego „Obecność” w 100-lecie urodzin Artysty.

  • 12:22

    Jak prawidłowo zadbać o psią sierść?

  • 11:32

    Wyczyn i Blamaż Tygodnia. GŁOSUJ

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

  • 16:37

    Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb

  • 16:13

    RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…

  • 15:12

    Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na  Facebooku  oraz  Twitterze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię