Festiwal Musica Divina stara się opowiadać o tradycji jako o żywym organizmie, który domaga się ciągłej aktualizacji i odczytywania na nowo, w którym nie brak wewnętrznego napięcia i złożoności. Prezentując ogromny skarbiec treści wiary i kultury, nie chce stanowić kaznodziejskiej ani estetycznej wyroczni – tworzy szansę, by muzyka przemówiła autentycznym głosem współczesnych wykonawców, którzy zazwyczaj nie pretendują do miana bezpośrednich spadkobierców dawnych mistrzów, ale starają się odnaleźć w ich twórczości wciąż aktualne treści i mówić o nich językiem własnej wrażliwości i talentu. W takiej właśnie formie i z takim nastawieniem rozpocznie się tego lata trzyletni cykl muzycznego zgłębiania Liturgii Godzin. Pierwsza jego odsłona, zatytułowana Tenebrae (ciemności) poświęcona jest najbardziej rozbudowanej, skomplikowanej i wymagającej wykonawczo części całego officium.
Przez wieki Kościół Katolicki celebrował Ciemne Jutrznie (łac. Tenebrae lub Officium Tenebrarum) w Wielkim Tygodniu. Dziś jest to nabożeństwo nieco zapomniane, chociaż do lat 60. XX wieku wciąż było uroczyście odprawiane przy licznym udziale wiernych. Zapewne w niemałym stopniu przyczyniała się do tego muzyczna warstwa liturgii. Nie dziwi więc, że teksty Ciemnych Jutrzni i ich wysublimowana chorałowa melodia stanowiły szczególną inspirację dla twórców muzyki renesansowej i barokowej. Sięgali po nie m.in. Marc-Antoine Charpentier, François Couperin, Giacomo Carissimi czy nasz rodak, Wacław z Szamotuł. Opracowywali onilekcje, czyli czytania pierwszego nokturnu Jutrzni, zaczerpnięte z biblijnej księgi Lamentacji (prawdopodobnie niesłusznie przypisywanej prorokowi Jeremiaszowi). Twórcy tacy jak: Giovanni Pierluigi da Palestrina, Thomás Luis de Victoria czy Carlo Gesualdo sięgali natomiast po medytacyjne teksty responsoriów śpiewanych między czytaniami. Zapewne część tych kompozycji faktycznie służyła liturgicznej celebracji, a część jedynie medytacji.
W programie Musica Divina – Tenebrae usłyszymy m.in słynne Lamentacje Emilio de Cavalieriego w wykonaniu Profetti Della Quinta natomiast brytyjski zespół wokalny Alamire zaprezentuje kompozycje rodzimych kompozytorów – Thomasa Tallisa, Orlando di Lasso czy Roberta White’a. Bardzo istotnym spoiwem programowym Festiwalu będą czterogłosowe Lamentacje Wacława z Szamotuł zrekonstruowane przez Marca Lewona na bazie odnalezionych w 2016 roku fragmentów. Ich przygotowanie przypadło w udziale dwóm bardzo odmiennym stylistycznie zespołom: Linnamuusikud i Soncerto Soave
Efektem niezależnej pracy artystów będą nietuzinkowe wykonania tego dzieła o niezwykłej historii i randze dla dawnej muzyki polskiej. Ponowna obecność Estończyków z Linnamuusikud na Festiwalu wiąże się również z niedawnym projektem nagraniowym, którego uroczystą puentą będzie koncert prezentujący album Nutu laulud (Lamentacje), wydany przez Fundację in Canto
wiecej informacji i program festiwalu : Musica Divina 2022 - Festiwal muzyki sakralnej - 2-7 VIII 2022 - Kraków
mat.pras