O ile w minionym roku dało się jeszcze na stoiskach zobaczyć „Żyda na szczęście”, to teraz zakaz ich sprzedaży został zapisany w regulaminie Emausu.
"Zapis jest szeroki. On nie dotyczy tylko i wyłącznie figurek Żyda z jakimkolwiek atrybutem, on dotyczy generalnie wszystkich produktów oferowanych do sprzedaży, które mogą naruszać dobre obyczaje, które obrażają uczucia religijne, rasowe, czy utrwalają negatywny stereotyp dotyczący jakiejkolwiek grupy etnicznej, społecznej czy narodowej" - mówi Katarzyna Piotrowska z wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa.
Jak mówi Robert Piaskowski, pełnomocnik prezydenta Krakowa do spraw Kultury, miasto chce tym samym zerwać z negatywnymi stereotypami. Jak dodaje, skargi na sprzedaż figurek Żydów płynęły z całego świata.
"Jeżeli myśmy od wielu lat odbierali sygnały od Gminy Wyznaniowej Żydowskiej, od turystów z całego świata, od uniwersytetów - i to nie byle jakich, bo uniwersytety w Toronto, Harvarda, Cambridge uznały zjawisko eksponowania niektórych artykułów, właśnie Żyda z pieniążkiem, za obraźliwe, za antysemickie, to my jako miasto musimy na takie postulaty odpowiedzieć" - wyjaśnia Piaskowski.
To długo oczekiwana decyzja dla Gminy Wyznaniowej Żydowskiej, która od dawno postulowała wprowadzenie zakazu.
"Jestem dumy ze stanowiska, które przyjęło miasto. Naprawdę - czy Żydzi zawsze muszą być postaciami albo z workiem, albo trzymającymi coś na jałmużnę, albo z pieniędzmi? Przyjeżdżając do Krakowa ludzie troszeczkę się z tego wszystkiego śmieją, bo to jest taki żydowski pajacyk" - mówi Tadeusz Jakubowicz, polski działacz społeczności żydowskiej.
W tym roku w regulaminie zakazano także sprzedaży plastikowych pistoletów i innych urządzeń kojarzących się z militariami, takimi jak drewniany miecz, pistolet na wodę czy na kulki. Ma to związek z toczącą się wojną w Ukrainie. Handlarze mogą spodziewać się kontroli.
"My jako organizatorzy będziemy obecni, będziemy reagować. Mamy w tej chwili konkretne narzędzie w postaci regulaminu umów, które mówią wprost o tym, że takie produkty nie mogą się pojawiać i będą po prostu nakładane kary finansowe na wystawców za łamanie go" – zapowiada Anna Maria Peczyńska z Krakowskiego Forum Kultury.
Za złamanie regulaminu odpustu Emaus grozi kara finansowa – w skrajnych przypadkach nawet 4 tysiące złotych.
Dodatkowo w tym roku stoiska będą mniejsze niż w latach ubiegłych. W zeszłym roku do wyboru były dwa namioty o powierzchni 13,5 mkw. oraz 6,75 mkw. Teraz regulamin wskazuje, że będą one mierzyć 9 i 4 mkw. Droższy jest też ich wynajem, ceny w porównaniu do ubiegłego roku podrożały kilkukrotnie.
Rok temu wystawcy za miejsce pod namiotem płacili ok. 26 zł brutto za mkw. (21,08 zł/m2 netto). W tym roku - w przypadku namiotu o powierzchni 9 mkw. - cena za mkw. wynosi ponad... 75 zł brutto (61,11 zł netto).
Tegoroczny Emaus odbędzie się 10 kwietnia 2023 roku, w Poniedziałek Wielkanocny w godzinach od 09.00 do 17.00 przy ul. Senatorskiej, Kasztelańskiej i Tadeusza Kościuszki.