Myślenice: historyczna willa Krzyszkowskich może zniknąć z centrum miasta

Elżbieta Raczyńska
Dzisiaj 17:14 ( Edytowany Dzisiaj 17:32 )

Zabytkowa willa w centrum Myślenic, niegdyś dom malarza i burmistrza Jana Krzyszkowskiego, może zostać zburzona. Deweloper planuje w jej miejscu postawić blok mieszkalny. Mieszkańcy protestują i apelują o ratunek dla budynku.

Fot. Eżbieta Raczyńska

Czy z krajobrazu Myślenic zniknie willa Krzyszkowskich? Takiego scenariusza obawiają się zaniepokojeni mieszkańcy. Budynek, należący niegdyś do malarza i byłego burmistrza miasta Jana Krzyszkowskiego, został kilka lat temu sprzedany deweloperowi. Ten - jak ustaliliśmy - planuje rozbiórkę willi i budowę w jej miejscu bloku mieszkalnego.

Głos mieszkańców

Ten budynek zasługuje na szczególną uwagę i ochronę jako przykład modernistycznej architektury willowej. To część zabytkowego centrum miasta, w otulinie rynku, wpisana do gminnego rejestru zabytków. Struktura tego obszaru powinna być bezwzględnie zachowana

- mówią mieszkańcy, którzy sprzeciwiają się rozbiórce.

Lokalna społeczność zebrała już pół tysiąca podpisów pod petycją do władz gminy, starostwa i wojewody o wstrzymanie planów inwestora. Wskazują, że willa mogłaby pełnić funkcję muzeum lub miejsca spotkań kulturalnych.

Stanowisko starosty

Zgodę na rozbiórkę ma wydać starostwo powiatowe. Na razie decyzji nie ma.

Jestem za zachowaniem charakteru tej willi. To powinna być perełka na mapie urbanistycznej Myślenic

- deklaruje starosta Józef Tomal. Termin wydania decyzji mija 6 października. Starosta zapowiada konsultacje z prokuraturą, aby upewnić się, czy zgoda na rozbiórkę byłaby zgodna z prawem.

Wątpliwości budzi błyskawiczne wykreślenie willi z rejestru zabytków. Jak podkreśla starosta, stało się to bez wizji lokalnej, w porozumieniu wojewódzkiej konserwator zabytków z burmistrzem Myślenic.

Co mówi urząd miasta?

Władze Myślenic tłumaczą, że skoro willa jest w prywatnych rękach, ich możliwości działania są ograniczone.

W pierwszej kolejności trzeba rozmawiać z właścicielem

- mowią urzędnicy.

Mieszkańcy chcieliby doprowadzić do spotkania starostwa, władz gminy, wojewody i dewelopera i do odkupienia willi od inwestora. Pomysł wykupu budynku przez gminę został uznany za nierealny z powodu braku środków.

To piękne miejsce, w którego części można by było urządzić nawet muzeum. Gdybyśmy mieli pieniądze, to byśmy wykupili. Wojewoda miałby środki, żeby wykupić i to byłoby chyba najlepsze rozwiązanie

- mówią mieszkańcy.

Wojewoda sprawdzi sprawę

Biuro prasowe wojewody małopolskiego poinformowało, że urząd zajmie się sprawą i skieruje zapytanie do wojewódzkiej konserwator zabytków.

Właściciel bez komentarza

Deweloper, który nabył willę, nie chce komentować swoich planów.

Willa Krzyszkowskich

Wzniesiona w 1936 roku willa została zaprojektowana przez wybitnego myśleniczanina Jana Hołuja juniora. Kiedyś dom stanowił miejsce spotkań krakowskiej bohemy okresu międzywojennego. Gościli tu między innymi: Emil Krha, Stanisław Jakubowski, Zygmunt Król i wielu innych znanych artystów, przyjaciół Jana Krzyszkowskiego

Fot. Elżbieta Raczyńska

1 / 4

Tematy: interwencja RK

Źródło: Opracowanie własne

Autor:

Elżbieta Raczyńska

Opracowanie:

Jowita Gałka-Kucharska

Komentarze (2)

Mariusz

2025-08-13

Szkoda, że w tej internetowej relacji nie przytoczyliście jak zachowała się wojewódzka konserwator zabytków (w radio wybrzmiało). Tak bezczelnej urzędniczki dawno nie słyszałem (chyba tylko kurator Nowak mogła się z nią zmierzyć)

Patrycjusz

2025-08-13

Wszystko w tej sprawie jest tak wątpliwe, że aż można by to wpisać do rejestru absurdów. Zaczynamy od Jana Krzyszkowskiego, burmistrza na kilka miesięcy w czasie niemieckiej okupacji, wybranego głównie dlatego, że znał język niemiecki. Bohater? Funkcjonariusz z przypadku? O tym już każdy niech sam zdecyduje. Potem mamy sprzedaż willi. Trafiła do dewelopera w transakcji, która pachnie tak świeżo, jak piwnica po zalaniu. Czy wtedy naprawdę nie można było sprzedać jej gminie? Za trzy miliony można by kupić kawałek historii i dać go mieszkańcom, na NGO, izbę pamięci, miejsce spotkań. Ale poprzednim właścicielom najwyraźniej zależało tylko na szybkiej transakcji i równie szybkim zapomnieniu. Sama gmina? Przez lata willa była dla niej niewidzialna, mieszkańcy odkryli jej istnienie dopiero, gdy wycięto drzewa zasłaniające budynek. I wtedy nagle zaczęło się „ratowanie zabytku”, które przypomina gaszenie pożaru benzyną. Wątpliwa jest też rola portalu, który pod hasłem „społeczeństwo Myślenic” interesuje się głównie tymi sprawami, w które może być zamieszany burmistrz. A może zamiast stawiać Muzeum Niepodległości za 15 milionów, poprzedni burmistrz mógł wyłożyć trzy miliony na willę i zrobić w niej izbę pamięci? Ale po co, skoro łatwiej wydać pięć razy więcej na projekt, który lepiej wygląda na zdjęciach w kampanii? I wreszcie Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków to urzędnik, który ma stać na straży dziedzictwa. W teorii. W praktyce to on zatwierdził wyłączenie willi z gminnej ewidencji zabytków, powołując się na jej zły stan techniczny. Problem w tym, że w polskim prawie nie ma obowiązku, by konserwator osobiście oglądał budynek wystarczy, że dostanie dokumentację z gminy. A jeśli dokumentacja mówi: &#39;ruina&#39;, to konserwator nie pyta, jak to się stało, że ruina powstała w ekspresowym tempie. Pieczątka idzie w ruch, zabytku już nie ma i wszystko zgodnie z procedurą. Morał? Willa może zniknąć, ale w Myślenicach historia nie ginie w gruzach - ona ginie w gabinetach. Bo tu więcej niż koparek pracują ciche ręce od podpisów, a największe wyburzenia robi się nie młotem, tylko pieczątką.

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Myślenice: historyczna willa Krzyszkowskich może zniknąć z centrum miasta

Głos mieszkańców

Stanowisko starosty

Co mówi urząd miasta?

Wojewoda sprawdzi sprawę

Właściciel bez komentarza

Willa Krzyszkowskich

Komentarze (2)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Czy BMI… ma sens?

Najczęstsze błędy w zarządzaniu finansami osobistymi i jak ich unikać

Dlaczego nastolatki uciekają? Psycholog: Najczęściej brakuje im bezpiecznego dorosłego

Gen. Drewniak o modernizacji F-16: Tworzymy zmianę w trzech najważniejszych obszarach: systemie uzbrojenia, samoobrony i komunikacji

Groźny wypadek w Falkowej. Poszkodowany 35-latek

Już tylko kilka tygodni pozostało do zakończenia budowy jednej z najdłuższych estakad w Polsce

Barokowa muzyka w pięknych wnętrzach. Barok na Spiszu Niedzica 2025