Dla upamiętnienia rocznicy, w 2000 roku Sejm ustanowił Dzień Samorządu Terytorialnego. Posłowie napisali w uchwale, że idea odbudowy w naszym kraju autentycznego samorządu, utworzenia niezależnych władz terytorialnych była możliwa dopiero po 1989 roku. W odrodzonej Polsce rozpoczął się wtedy proces reformowania ustroju państwa, decentralizacji władzy i stopniowego przekazywania jej w ręce obywateli - wspólnotom terytorialnym.
W 25. rocznicę pierwszych demokratycznych wyborów samorządowych rok 2015 - uchwałą Sejmu - został ustanowiony Rokiem Samorządu Terytorialnego.
Wybory samorządowe w 1990 roku były możliwe dzięki uchwaleniu rok wcześniej przez tak zwany sejm kontraktowy ustawy o samorządzie gminnym. W miejsce istniejących w PRL rad narodowych wprowadzono rady gmin o znacznie większych uprawnieniach. Gminy przejęły 100 tysięcy pracowników administracji, uzyskały odrębne budżety, nieruchomości oraz półtora tysiąca przedsiębiorstw.
31 lat temu spośród niemal 150 tysięcy kandydatów, Polacy wybrali ponad 52 tysiące radnych. Największy odsetek głosów uzyskały Komitety Obywatelskie "Solidarność" - około 53 procent, na kolejnych miejscach znalazły się: lokalne komitety wyborcze - niemal 25 procent oraz PSL, które zebrało około 4,5 procenta głosów. Frekwencja wyborcza wyniosła 42 procent. Wybory samorządowe w 1990 roku były pierwszymi w pełni demokratycznymi wyborami samorządowymi i jednocześnie pierwszymi w pełni wolnymi wyborami po II wojnie światowej.
Reforma samorządowa była częściowo oparta na wzorach przedwojennych. Nawiązania do przeszłości pojawiły się między innymi w nazwach urzędów. Po 40-letniej przerwie wprowadzono ponownie takie tytuły, jak wójt i burmistrz.
Podział na samorządy gminne, powiatowe i wojewódzkie obowiązuje w naszym kraju od 1999 roku.
Ostatnie wybory samorządowe w Polsce, ósme w III RP, odbyły się w 2018 roku i do tego właśnie roku były organizowane co 4 lata, tyle też wynosiła kadencja wybieranych organów. Zgodnie ze zmianami w prawie wyborczym z 2018 roku, kadencja władz samorządowych została wydłużona z 4 do 5 lat. Kolejne wybory samorządowe odbędą się zatem w 2023 roku.
Obecnie w naszym kraju funkcjonuje 16 województw, 314 powiatów i 66 miast na prawach powiatu oraz 2477 gmin. Polscy samorządowcy mają swoją patronkę - od 2007 roku jest nią Święta Kinga, żyjąca w XIII wieku żona księcia sandomierskiego Bolesława, założycielka klasztoru klarysek w Starym Sączu. Zarządzała licznymi dobrami i ziemiami, dbając jednocześnie o najsłabszych. Zmarła 24 lipca 1292 roku i właśnie tego dnia - 24 lipca - Kościół katolicki obchodzi jej wspomnienie liturgiczne.
Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze.
IAR/ko