Polacy w całym kraju upamiętniają "Żołnierzy Wyklętych". Główne uroczystości odbędą się 1 marca

Cała Polska upamiętnia Żołnierzy Niezłomnych. Główne uroczystości odbędą się 1 marca, w Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Obchody poprzedzające to wydarzenie już się rozpoczęły.

Na #Wawel.u rozpoczynają się uroczystości upamiętniające Żołnierzy Wyklętych @RadioKrakow pic.twitter.com/qRyHbWOGKK

— Teresa Gut (@TereskaGut) 26 lutego 2017

Arcybiskup Marek Jędraszewski powiedział, że dziedzictwo żołnierzy niezłomnych  zobowiązuje do budowania teraźniejszości i przyszłości w sposób prawy. W Krakowie trwają uroczystości upamiętniające Żołnierzy Wyklętych. Na  Wawelu zakończyła się msza święta odprawiana przez metropolitę krakowskiego.  Abp Marek Jędraszewski mówił w czasie kazania, że "ciągle podejmowane są próby zakłamywania przeszłości". "Ciągle modne są w pewnych środowiskach hasła, mówiące o tym, że liczy się tylko przyszłość, że przeszłość należy tylko do historyków" - mówił arcybiskup Marek Jędraszewski.

Metropolita wymienił nazwiska i pseudonimy kilku żołnierzy podziemia antykomunistycznego. Zaznaczył, że są oni przodkami, wobec których współcześni mają pewne zobowiazania. "Czujemy się spadkobiercami wielkiego skarbu, który zobowiązuje do pamięci, czci, do budowania teraźniejszości i przyszłości jak należy" - powiedział arcybiskup Marek Jędraszewski.

W uroczystej mszy świętej wzięli udział przedstawiciele samorządu oraz władz państwowych, w tym prezydencki minister Wojciech Kolarski i wojewoda  małopolski Józef Pilch.

Biegną ku pamięci Żołnierzy Wyklętych. II krakowski Bieg Tropem Wilczym wystartował #krakow #wykleci @RadioKrakow pic.twitter.com/ftwxpNXjjw

— Tomasz Bździkot (@BzdzikotT) 26 lutego 2017

Na terenie Muzeum Lotnictwa Polskiego odbył się w Krakowie niedzielny bieg „Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych”. W stolicy Małopolski wzięło w nim udział ok. tysiąca osób. Nagrody najlepszym wręczał syn jednego z Wyklętych Jana "Tygrysa" Kaczmarka, Zdzisław.

Powstałe w 1963 roku Muzeum Lotnictwa Polskiego chroni i prezentuje polskie oraz światowe dziedzictwo lotnicze. Jest jednym z największych europejskich muzeów tego rodzaju. Według danych podanych w 2016 r. Zbiory liczą ponad 240 samolotów, szybowców, śmigłowców, ponad 140 silników lotniczych i zestawy rakietowe. Wybudowany w 2010 roku nowy budynek muzeum, przypominający z lotu ptaka wirujące skrzydło, jest jednym z najnowocześniejszych obiektów muzealnych w Polsce.

"Myślę, że otoczenie trasy jest wyjątkowe. Biegacze po swojej prawej i lewej stronie mijali mnóstwo eksponatów" - powiedziała PAP przedstawicielka organizatorów, Gabriela Rolka.

Przyznała, że miejsce zawodów wybrano nie tylko ze względu na niezwykłe eksponaty. Trasa w Muzeum jest wygodna, szeroka, mogą bez problemów biec razem kilkaset osób.

W stolicy Małopolski najpierw chętni pokonali 1963 metrów, a następnie były dwie tury rywalizacji na pięć kilometrów. Pogoda była dobra, nieco przeszkadzał tylko wiatr. Nie padało, a temperatura wynosiła osiem stopni C.

"Było super, nie było za gorąco. Dla mnie idealnie. Na trasie miałem czas, aby zerknąć na samoloty, także aby odpowiadać na okrzyki kibiców. Pierwszy raz pokonałem tę trasę, ale na pewno chciałbym tu wrócić za rok. Dlaczego tu jestem? Chciałam miło spędzić ten dzień, pobyć w innymi czas z innymi ludźmi i oczywiście upamiętnić tych wspaniałych żołnierzy" - powiedziała PAP najlepsza wśród pań Beata Popadiak (brano pod uwagę wyniki obu serii na pięć km). Studiuje w Krakowie, ale pochodzi z okolic Bochni. Jej czas to 19.04.

Wśród mężczyzn najszybszy był Jakub Woźniak, z Krakowa (15.51). Organizatorzy poinformowano, że najmłodszy uczestnik imprezy miał osiem lat, wystartowało też dwóch panów urodzonych w 1951 r.

Nagrody wręczał ppłk Zdzisław Jan Kaczmarek, który jest synem pułkownika Jana "Tygrysa" Kaczmarka. Podpułkownik przypomniał, że ojciec był dowódcą Narodowej Organizacji Dywersyjnej NSZ i został skazany na karę śmierci w marcu 1952 roku (wyrok wykonano).

"Mamy wspaniałą, piękną młodzież, która bardzo się interesuje +Żołnierzami Wyklętymi+. Mają większa wiedzę na ten temat, jak osoby starsze. Nas, spadkobierców niezmiernie cieszy, że pamięć o nich jest teraz tak żywa wśród młodych ludzi. To oni najczęściej organizują marsze, biegi takie jak dziś. Tylu tu ich wystartowało z takim sercem, zaangażowaniem" - powiedział PAP Zdzisław Jan Kaczmarek.

Kibice oraz w wolnym czasie biegacze mogli obejrzeć eksponaty także w budynku Muzeum, a także przygotowaną na tę imprezę wystawę. Jak poinformowała Rolka jest ona dziełem uczniów i nauczyciele Liceum Ogólnokształcące Zakonu Pijarów im. Stanisława Konarskiego w Krakowie. Znalazły się na niej zdjęcia i teksty o niektórych Żołnierzach Wyklętych.

Rolka podkreśliła, że w organizacji imprezy wydatnie pomogło Wojsko Polskie.

W 2011 r. dzień 1 marca został Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Jest to święto, honorujące i upamiętniające żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego i antysowieckiego działającego w latach 1944–1963 w obrębie przedwojennych granic RP.

Jak poinformowano na stronie organizatorów „Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych” w 2013 r. grupa pasjonatów i działaczy społecznych postanowiła zorganizować te imprezę w lesie koło Zalewu Zegrzyńskiego. Pierwsza edycja biegu miała charakter surwiwalowy a wzięło w niej udział 50 uczestników.

"W 2014 r., dzięki wielkiemu zaangażowaniu ludzi z Fundacji Wolność i Demokracja, która organizuje go do dzisiaj, bieg zaczął nabierać rozpędu i został przeniesiony w miejsce znane z późniejszych edycji w Warszawie – Park Skaryszewski. Pobiegło wtedy 1500 biegaczy! Od 2015 bieg ma charakter ogólnopolski (w tym nawet międzynarodowy - PAP)i na stałe wpisuje się w kalendarz wydarzeń biegowych" - można przeczytać na stronie tropemwilczym.pl/# o projekcie. W Małopolsce w niedzielę biegi zorganizowano nie tylko w Krakowie, ale też np. Gorlicach, Olkuszu, Rabce-Zdroju, Oświęcimiu, Zakopanem.

Zawody odbyły się dziś między innymi w Rytrze na Sądecczyźnie. Zaplanowano dwie trasy,  jedna po terenie płaskim, druga bardziej wymagająca to dystans dwa razy 1963 m po terenie górzystym. Pobiegło ponad sto osób.  „Chcemy w ten sposób złożyć hołd naszych bohaterom, poświęcili swoje życie dla Ojczyzny, dlatego powinniśmy kultywować ich pamięć”- mówili . Inicjatorem ogólnopolskiej akcji jest Fundacja Wolność i Demokracja.

RK/IAR/bp

Marsz ku czci Żołnierzy Wyklętych przeszedł w niedzielę ulicami Krakowa. Jego uczestnicy wyruszyli z Wawelu po mszy w Katedrze Wawelskiej i przeszli do Parku im. dra H. Jordana, gdzie odbyła się główna uroczystość. List do uczestników napisał prezydent Andrzej Duda.

"Suwerenne państwo polskie zawsze pielęgnowało pamięć i oddawało cześć tym, którzy z narażeniem własnego życia stawali do boju o wolność rodaków" - napisał prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników uroczystości w Krakowie, odczytanym przez podsekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP Wojciecha Kolarskiego.

Jak wskazał prezydent, "od lat uroczyście świętujemy rocznicę utworzenie Polskiego Państwa Podziemnego i wybuchu Powstania Warszawskiego". "A jednocześnie w świadomości społecznej coraz bardziej upowszechnia się wiedza o tym, że klęska hitlerowskiej III Rzeszy nie przyniosła nam prawdziwego wyzwolenia. Dlatego uwaga Polaków, zwłaszcza młodego pokolenia, zwraca się także ku tym, którzy kontynuowali opór zbrojny i działalność konspiracyjną przeciw komunistycznemu reżimowi" – napisał prezydent.

Prezydent stwierdził w liście, że "heroiczna walka Żołnierzy Wyklętych była kolejnym aktem w dziejowym dramacie zmagań o wolną Polskę", a "niezłomna postawa tych ostatnich obrońców suwerennej Rzeczypospolitej jednoznacznie wskazuje na najważniejsze dla naszego narodu wartości, które my Polacy cenimy wyżej niż własne życie: wolność i honor, solidarność z bliźnimi i poświęcenie dla sprawy narodowej".

"Jestem przekonany, że pamięć o Żołnierzach Wyklętych umacnia w nas Polakach wolę trwania przy imponderabiliach. Jako prezydent RP składam dzisiaj hołd bohaterom powstania antykomunistycznego. Chcę także docenić wysiłki osób, środowisk i instytucji, które upowszechniają znajomość tego ważnego rozdziału w najnowszej historii Polski. Wierzę, że ta praca buduje ducha patriotycznego Polaków i przyczynia się do zapewnienia pomyślnej, bezpiecznej przyszłości Ojczyzny" – napisał prezydent.

Także metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski podkreślał w homilii, że "dziedzictwo żołnierzy niezłomnych zobowiązuje do budowania teraźniejszości i przyszłości w sposób prawy". "Czujemy się spadkobiercami wielkiego skarbu, który zobowiązuje do pamięci, czci, do budowania teraźniejszości i przyszłości jak należy" - mówił abp Marek Jędraszewski.

W uroczystości w Parku im. dra H. Jordana uczestniczyli m.in. Szwadron Ułanów im. J. Piłsudskiego i 4 Pułk Ułanów Zaniemeńskich Kawalerii Ochotniczej, orkiestra wojskowa i kompania honorowa Garnizonu Kraków, wystawiona przez 5 Batalion Dowodzenia im. gen. broni Stanisława Hallera. Obecni byli kombatanci, przedstawiciele środowisk niepodległościowych, parlamentarzyści, samorządowcy, przedstawiciele instytucji z IPN na czele. Niektórzy uczestnicy marszu mieli transparenty z wizerunkami Żołnierzy Wyklętych, biało-czerwone chorągiewki i kwiaty. Pod pomnikami Żołnierzy Wyklętych w Alei Wielkich Polaków złożono wiązanki kwiatów.

Nagroda im. Inki trafiła do fundacji Wolność i Demokracja za organizację biegu "Tropem Wilczym" #zolnierzewykleci @RadioKrakow pic.twitter.com/9MQ1719FGR

— Tomasz Bździkot (@BzdzikotT) 26 lutego 2017

Wieczorem w Auditorium Maximum UJ odbył się koncert "W Hołdzie Żołnierzom Wyklętym" zorganizowany przez krakowski IPN we współpracy ze Stowarzyszeniem Passionart w związku z Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Podczas koncertu Fundacja Armii Krajowej z Londynu wręczyła Nagrodę im. Danuty Siedzikówny "Inki". Jej tegorocznym laureatem została Fundacja "Wolność i demokracja" za realizowany od 2013 r. projekt biegowo-edukacyjny "Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych".

PAP/bp