„Sytuacja się zmieniła” to nowa, czasowa wystawa sztuki polskiej XX i XXI wieku w Muzeum Narodowym w Krakowie. Prezentuje wybór blisko stu najważniejszych dzieł powstałych od końca XIX wieku (projekty witraży Józefa Mehoffera z 1899, „Śnieg” Juliana Fałata z 1907) do dziś (najmłodsza praca to Wota Natalii Wiernik z 2017). Wystawa ma przypominać o Galerii Sztuki Polskiej XX wieku, która była ważną częścią Muzeum, a w związku z wielkim pokazem twórczości Stanisława Wyspiańskiego została zamknięta.
– Ta ekspozycja jest swego rodzaju szkicem, przybliżeniem do nowej stałej Galerii Sztuki Polskiej XX i XXI wieku, jaką Muzeum zamierza otworzyć w 2020 roku – mówi dyrektor MNK dr hab. Andrzej Betlej. – Bardzo się cieszę że zespół kustoszy i edukatorów wspólnie przygotował wystawę, która zrywa z konwencją narracji historycznej o sztuce, dając widzom możliwość samodzielnych poszukiwań. Wystawa jest więc swego rodzaju eksperymentem, ale zarazem dzięki niej można zobaczyć najważniejsze dzieła z kolekcji sztuki współczesnej naszego Muzeum.
Ekspozycję „Sytuacja się zmieniła” przygotował zespół ośmiu kuratorów: Anna Budzałek, Magdalena Czubińska, Dorota Jędruch, Urszula Kozakowska-Zaucha, Światosław Lenartowicz, Agata Małodobry, Maria Masternak, Andrzej Szczerski. Wystawa zaczyna się od zagadnienia meta-muzeum, dotykającego związku instytucji tego typu z życiem codziennym w kontekście społecznym. Reprezentatywny dla tej części ekspozycji jest obraz Jacka Sroki Ruiny Muzeum Narodowego w Krakowie (1999). Inne tematy, które porządkują przestrzeń wystawy, to: portret, bryła, materia, pejzaż, martwa natura, forma.
W każdej części ekspozycji dzieła wchodzą we wzajemny dialog ze sobą i z widzem. Psychologiczne portrety Leona Wyczółkowskiego i Olgi Boznańskiej zostały zestawione z symbolizmem Jacka Malczewskiego i ekspresją Witkacego, harmonijne przedstawienia ludzkiego ciała Katarzyny Kobro i Marii Jaremy kontrastują z fragmentarycznymi Kazimierza Mikulskiego czy Zbyluta Grzywacza.
Prezentowana na wystawie martwa natura znakomicie ilustruje poszukiwanie nowego malarskiego języka – od formistycznych prac Tytusa Czyżewskiego i Jana Hrynkowskiego po abstrakcyjne kompozycje, zawierające jedynie aluzje do form, które były dla nich inspiracją (prace Jana Tarasina i Tadeusza Kantora). Podobnie dział „Krajobraz” jest fascynującą ilustracją malarskiego myślenia
o pejzażu – od nastrojowych płócien Jana Stanisławskiego i Ferdynanda Ruszczyca przez eksperymenty Władysława Strzemińskiego i Jana Cybisa po prace Stanisława Rodzińskiego.
Współczesna rzeźba nie tylko przestaje imitować rzeczywistość, ale przekracza definicję materiału rzeźbiarskiego: artyści używają nietypowych tworzyw, nadając bryle miękkość i zaskakujące faktury (Magdalena Abakanowicz, Maria Pinińska-Bereś), mierząc się z tradycyjnym materiałem, czynią go optycznie lżejszym przez zastosowanie ażurowych wydrążeń (Katarzyna Kobro), dodają ekspresji dzięki technikom nieakademickim (Barbara Zbrożyna).
– Zamysłem wystawy jest prezentacja polskiej sztuki XX i XXI wieku w sposób nieortodoksyjny – piszą we wstępie do publikacji towarzyszącej pokazowi kuratorki Magdalena Czubińska, pełnomocnik dyrektora MNK ds. działalności wystawienniczej, i Urszula Kozakowska-Zaucha. – Nie chodzi o układ chronologiczny czy dydaktyczny wywód o prądach artystycznych. Wiek XX zasadniczo odmienił i formę, i treść. Kierunki powstawały co kilka lat, czasem równolegle, prądy artystyczne znalazły się w niemal chaotycznym, bezustannym ruchu. Kolejne „izmy” pączkowały, nawarstwiały się, wpadały w kolizje. Rozpad, groteska, przypadek, absurd, paradoks, a nade wszystko krytyka – to pojęcia, które zaabsorbowały artystów. Wierzymy, że udało nam się pokazać inność polskiej sztuki XX i XXI wieku na tle historii sztuki.
Jedna z ścian na wystawie „Sytuacja się zmieniła” została przeznaczona na czasowe pokazy dzieł sztuki. Obecnie można tam oglądać drzeworyty Jerzego Panka. Ekspozycja jest także okazją do prezentacji najnowszych nabytków Muzeum Narodowego w Krakowie.
Sytuacja się zmieniła.
Sztuka polska XX i XXI wieku
20.04.2018 – 22.12.2019

Sytuacja się zmieniła.
Sztuka polska XX i XXI wieku
20.04.2018 – 22.12.2019

Informacje dla zwiedzających:

Sytuacja się zmieniła. Sztuka polska XX i XXI wieku
20.04.2018 – 22.12.2019
Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie, al. 3 Maja 1,
II piętro
pon.: nieczynne
wt. – sob.: 10.00 – 18.00
niedz.: 10.00 – 16.00

Organizator: Muzeum Narodowe w Krakowie
Kuratorzy: Anna Budzałek, Magdalena Czubińska, Dorota Jędruch, Urszula Kozakowska-Zaucha, Światosław Lenartowicz, Agata Małodobry, Maria Masternak, Andrzej Szczerski
Koordynatorzy: Alicja Głuszek, Aleksandra Kłaput
Aranżacja: Magdalena Bujak

jn/mat.prasowe