Dzieło dominikanina Bartolomé de Las Casasa,opisuje eksterminacje Indian poludniowo amerykańskich, przez konkwistadorów. -Jest to pierwszy głos nad prawami człowieka, mówił Radiu Kraków Marian Wolkowski Wolski prezes Fundacji XX. Czartoryskich. „Narratio regionum indicarum...” napisane po łacinie, zapewniło popularyzację dzieła poza granicami Hiszpanii. - Wydanie z 1598 r. zostało opatrzone sztychami słynnego flamandzkiego rytownika i zarazem drukarza, Jean'a Theodora de Bry, co ogromnie podwyższa wartość dzieła. Grafiki, przedstawiające w niezwykle drastyczny i znacznie przesadzony sposób, sceny maltretowania Indian, wydatnie przyczyniły się do powstania tzw. czarnej legendy Hiszpanii, dodaje prezes Fundacji XX.Czartoryskich.
Egzemplarz Narratio jest jedynym przechowywanym niegdyś w zbiorach polskich wydaniem tego dzieła z końca XVI wieku, a zarazem wyjątkowym dziełem sztuki edytorskiej. Wartość tego konkretnego egzemplarza podnosi również oryginalna skórzana obwoluta opatrzona superekslibrysem słynnego humanisty czeskiego i jednej z najważniejszych postaci w państwie Czeskim Petra Voka z Rožemberku.
Marian Wolkowski Wolski prezes Fundacji XX. Czartoryskich przypomina, że dzieło ma skomplikowaną historię a udało się je odzyskać dzięki pracy i przychylności wielu przyjaciół fundacji - W połowie lat 50. i 60 dzieło zniknęło z kolekcji a na jego ślad trafiono dwa lata temu. Anonimowy właściciel przekazał rękopis Fundacji i zrezygnował z jakiegokolwiek honorarium.
Teraz obiekt włączony jest ponownie w zbiory biblioteczne Biblioteki XX. Czartoryskich.
M.NM