"Dla mnie film to jest okienko, przez które zaglądamy do jakiegoś innego świata - powiedział kiedyś Piotr Dumała i jego własna twórczość jest świetnym potwierdzeniem tej opinii" – tak wybór tegorocznego laureata Smoka Smoków uzasadnia cytowany w komunikacie prasowym przewodniczący Rady Programowej Krakowskiej Fundacji Filmowej, prof. Tadeusz Lubelski.
"Oglądając filmy Piotra Dumały, kontaktujemy się z takim innym, niepowtarzalnym światem, mając cały czas świadomość, że czynimy to za pośrednictwem autora, który za nas przez okienko patrzy. W tym świecie – jak w marzeniu sennym - obowiązują inne reguły niż w naszym rzeczywistym: możliwe są nieoczekiwane przeobrażenia, panuje inne światło i inne tempo, do jego zrozumienia niezbędne jest poczucie humoru" – podkreślił prof. Lubelski.
Organizatorzy Krakowskiego Festiwalu Filmowego przypominają, że Piotr Dumała dwukrotnie otrzymał na tym festiwalu Złotego Smoka – za "Łagodną" w 1985 i za "Ściany" w 1988 roku, a także Brązowego Lajkonika w 1989 za "Wolność nogi", Brązowego Smoka i Nagrodę FICC za "Franza Kafkę" w 1992, zaś w 2014 roku Srebrnego Lajkonika za "Hipopotamy".
Piotr Dumała podkreśla, że zawsze postrzegał Smoka Smoków jako "nagrodę dla kogoś na podsumowanie wielkiego dorobku, długich lat nieustających dokonań na polu sztuki filmowej i to filmu krótkometrażowego".
"Mój pierwszy profesjonalny film animowany +Lykantropia+ powstał rzeczywiście dawno, w 1981 roku, czyli dokładnie 40 lat temu, ale właściwością czasu jest względność" - wspomina artysta. "Reżyserzy obdarowywani nagrodą Smoka Smoków wydawali mi się w tamtych czasach jakimiś świętymi. Ja zaś byłem niczym majtek, który nawet nie marzył, by mógł stać się kiedyś kapitanem. Więc owszem, dostaję teraz rangę kapitana i może jest to dobry moment, by zamknąć w ten sposób pewien rozdział. Ale pozostaję jednocześnie w poczuciu znajdowania się w połowie drogi, nawet gdyby miało się okazać, że to, co robię teraz jest nie żadnym środkiem drogi, lecz jej finałem" – dodał Dumała.
Piotr Dumała to wybitny polski artysta: animator, reżyser, scenograf, rysownik, plakacista, literat, aktor, a także pedagog. Absolwent Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1982), gdzie uczył się też w Pracowni Grafiki Filmowej prof. Daniela Szczechury - współtwórcy polskiej szkoły animacji, również laureata nagrody Smoka Smoków.
Dumała uprawia animację autorską, a także użytkową (czołówki festiwali i programów telewizyjnych, reklamy, klipy muzyczne). Współpracował przy realizacji spektakli teatralnych Romana Polańskiego i Grzegorza Jarzyny. Zajmuje się również rysunkiem prasowym, projektowaniem okładek książek oraz plakatem teatralnym i filmowym.
W animacji posługuje się tradycyjną kreską i technikami komputerowymi, a także – wymyśloną przez siebie – metodą płytek gipsowych. Często inspiruje go literatura. Jest laureatem kilkudziesięciu nagród festiwalowych, m.in. w Bilbao, Espinho, Huesce, Mannheim, Montrealu, Oberhausen, Ottawie, Zagrzebiu.
Czerwcowej ceremonii wręczenia nagrody Smoka Smoków będzie towarzyszyła retrospektywa twórczości laureata, w programie której znajdzie się kilkanaście dzieł Piotra Dumały. Laureat poprowadzi master class otwarty dla filmowców, ale też dla wszystkich miłośników animacji.
Do Krakowa przyjedzie także Péter Forgacs - ubiegłoroczny laureat Smoka Smoków, światowej sławy węgierski dokumentalista, który z powodu sytuacji związanej z rozprzestrzenianiem się koronawirusa nie mógł odebrać nagrody osobiście. Wśród wydarzeń towarzyszących w programie festiwalu znajdzie się prezentacja instalacji multimedialnej artysty - "Listy do tych co daleko", którą Forgacs przygotował specjalnie na otwarcie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie w 2013 roku.
Nagroda Smok Smoków, przyznana w tym roku po raz 24., to najwyższe wyróżnienie Rady Programowej Krakowskiej Fundacji Filmowej, organizatora Krakowskiego Festiwalu Filmowego, jako wyraz uznania za wkład w rozwój światowej kinematografii w dziedzinie filmu dokumentalnego i animowanego. Wśród dotychczasowych laureatów znalazło się wielu znamienitych twórców m.in. Werner Herzog, Priit Pärn, Kazimierz Karabasz, Bohdan Kosiński, Bogdan Dziworski, Allan King, Albert Maysles, Jonas Mekas, Helena Trestíková, Stephen i Timothy Quay, Raoul Servais, Jerzy Kucia czy Paul Driessen.
61. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się od 30 maja do 6 czerwca 2021 roku równolegle w krakowskich kinach i online.
PAP/jgk