Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Żołnierze Wolnej Polski

„Zaledwie sześć miesięcy przeżyłem spokojnie w domu i znowu zostałem ścigany przez szanowne Władze, na jakiej podstawie nie wiem … Słychać tylko wytłumaczenie Sakramencki Bandzior. Więc kto jest odpowiedzialny, że ja i wielu kolegów ujawnionych, z powrotem jest w Partyzantce?..." pisał w liście do PUBP w Nowym Targu Stanisław Ludzia, jeden z najbardziej znanych w Małopolsce partyzan­tów powojennego podziemia niepodległościowego. O małopolskich partyzantach niepodległościowych, wspieraniu oddziałów zbrojnych i o tych, którzy wykorzystali legendę „wyklętych”, mówili dr hab. Filip Musiał, dyrektor oddziału IPN w Krakowie oraz dr Dawid Golik kierujący pionem poszukiwań i identyfikacji krakowskiego oddziału IPN. Specjalne wydanie programu RK i IPN w Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych prowadziła Jolanta Drużyńska

Partyzanci PPAN w 1949 r. Od lewej: Marian Stanek „Zoro”, ks. Władysław Gurgacz „Sem”, ppor. Stefan Balicki „Bylina” i st. sierż. Stanisław Szajna „Orzeł”. Fot. Tadeusz Ryba (ze zbiorów IPN)

Zakończenie II wojny światowej nie przyniosło Polsce wolności. Po pięciu latach zmagań wojennych, okupacji niemieckiej i sowieckiej Rzeczpospolita na kolejnych 45 lat dostała się w sferę dominacji ZSRS. Narzucony system polityczny, likwidacja konstytucyjnych władz, zagarnięcie ponad połowy przedwojennego terytorium – to wszystko zdecydowało o tym, że po zakończeniu działań wojennych miliony Polaków sprzeciwiały się, w różnej formie, systemowi komunistycznemu, a tysiące z nich w drodze walki konspiracyjnej – z bronią w ręku. Bohaterowie tamtych zmagań, walczący o utraconą w 1939 r. suwerenność państwową i wolności obywatelskie, byli przez komunistów skazani na zapomnienie. Tych, którzy zginęli w walce albo zostali zamordowani – najczęściej strzałem katyńskim w tył głowy – składano w bezimiennych dołach śmierci. Po kilkudziesięciu latach Rzeczpospolita wykonuje swą powinność, doprowadzając do odszukania ich grobów, identyfikacji i godnego pochówku.


Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Krakowie. Odbędzie się wiele uroczystości

10. Koncert w hołdzie wyklętym w Filharmonii Krakowskiej

W Oświęcimiu uczczono pamięć żołnierzy wyklętych

W Nowym Sączu uczczono żołnierzy wyklętych

W latach 2017- 2019 podczas prac poszukiwawczych w Małopolsce m.in. na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, prowadzonych przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN, odnaleziono szczątki kilkunastu partyzantów polskiego podziemia niepodległościowego walczących w Małopolsce, w większości tu schwytanych, skazanych przez komunistyczny Wojskowy Sąd Rejonowy i zamordowanych. Część z nich została już pochowana z należnym ceremoniałem, inne pogrzeby są zaplanowane na najbliższy czas. Są to m.in. osoby związane ze Zgrupowaniem Partyzanckim „Błyskawica”, walczące w oddziałach podporządkowanych Armii Polskiej w Kraju, czy związane z Polską Podziemną Armią Niepodległościowców...

"Żołnierze Wolnej Polski. Wyklęci odnalezieni w Małopolsce " tom 1 pod redakcją Dawida Golika i Filipa Musiała. Wstęp ( fragmenty )

 

Kpr. Adam Domalik „Kowboj”(siedzi pierwszy z lewej) jako partyzant grupy ochrony sztabu zgrupowania „Ognia”; Gorce, lipiec 1946 r. (ze zbiorów IPN)

 

jd

Autor:
Jolanta Drużyńska

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię