"Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w Zakopanem

Kultura
Sobota, 2018.11.10 19:38 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 01:02 )

W setną rocznicę odzyskania Niepodległości, Miejska Galeria Sztuki im. Wł. hr. Zamoyskiego w Zakopanem przypomina dokonania kilku pokoleń wybitnych rzeźbiarzy, mających w dorobku znaczące realizacje w drewnie .Na wystawie „Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” m in. projekty Karola Stryjeńskiego - dyrektora Szkoły Przemysłu Drzewnego i jego ucznia Antoniego Kenara, późniejszego dyrektora kontynuatorski Szkoły, Liceum Sztuk Plastycznych, rzeźby Wojciecha Brzegi , Konstantego Laszczki, Xawerego Dunikowskiego a także prace Władysława Hasiora, Jerzego Beresia, Antoniego Rząsy czy Adama Myjaka .

Wojciech Brzega "Gadeja", ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, fot. Anna Hebda

„Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w MGS w Zakopanem

Sławoj Ostrowski "Emeryt", 1990, ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Grzegorz Klaman "Patrzący", 1986, ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Antoni Kenar "Christiania", 1948, ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w WarszawieStanisław Kulon "Madonna", około 1970,

Stanisław Kulon "Madonna", około 1970, z kolekcji Zachęty - Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie

Adam Myjak "Z cyklu Kolumny", 2000, ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Antoni Rząsa , Chrystus z cyklu "Los człowieka".

Antonina Wysocka-Jończak "Subiektywny I", 1980, ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Stansław Gąsienica Szostak, Janosik ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem

Xawery Dunikowski "Portret Architekta Franciszka Mączyńskiego", ze zbiorów Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie

1 / 10

Jakie związki w minionym, XX stuleciu łączyły artystów z drzewami i drewnem? Na pozór – wtedy właśnie nastąpiło ostateczne rozstanie. Wszak rozwój przemysłu, techniki i nowoczesnych technologii eliminowały to, co niemodne, tradycyjne i „powolne”. Przestały liczyć się organiczne kształty wywiedzione z przyrody, z pejzażu. Awangardy atakujące artystyczną przestrzeń i świadomość odbiorców zerwały z korzeniami. Na plan pierwszy wysunęły się inspiracje „przemysłowe”, odnoszące się do seryjnej wytwórczości. Idolem końca XIX wieku i początku XX wieku stała się maszyna.

Jednak… tęsknota, potrzeba czy może atawizm, czy też zew słowiańskiej pra-natury kazały szukać źródeł sztuki w tym, co pierwotne.

Najbardziej wyraziście nurt ten dał się zauważyć w państwach, które po I wojnie zaczęły funkcjonować niejako na nowo, odzyskując niepodległość.

I oto właśnie w Polsce, w II Rzeczpospolitej, która odżyła po 123-letniej niewoli, odrodziła się sztuka nawiązująca do prasłowiańskich korzeni.

Zaczęła się „moda” na drewno, na folklor – stylizowany, związany z nurtem określonym (po 1925 roku) mianem art déco, lecz nie wstydzący się swego ludowego rodowodu.

Wraz z powrotem do „autentycznych” surowców powrócił zachwyt (i szacunek) dla drewna. Zaczęły się mieszać tradycje i pochodzenie: sztuka użytkowa, ale wywodząca się ze wsi, z ludu, weszła w aliaże ze sztuką awangardową. A to spowodowało zainteresowanie materią, którą można nazwać „surowcem pierwszego kontaktu”. Czym była takowa w naszych realiach geograficznych?

Oczywiście, sięgnięto po drewno.

O tym właśnie traktuje wystawa „Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918 – 2018” w Miejskiej Galerii Sztuki im. Wł. hr. Zamoyskiego. Jasne, że to jedynie zasygnalizowanie tego gigantycznego tematu – ale nawet w takim skromnym liczebnie zestawie widać wielość możliwości, różnorodność koncepcji, rozpiętość powiązań z przeszłością. Widać też, jaki wielki emocjonalny potencjał zawarty jest w drewnie. Używając metaforycznego określenia – w drewnie mieści się nasza historia.

Monika Małkowska- fragment tekstu do katalogu wystawy.

Na pierwszym planie rzeźba Jerzego Beresia "Zwid Jubileuszowy", w tle praca Władysława Hasiora .

Fot.J.Drużyńska

Prezentowana (z konieczności jedynie przekrojowo) plejada polskich rzeźbiarzy, mających w swoim dorobku znaczące realizacje w drewnie, pozwala na refleksję, jak z perspektywy epoki i znaczenia zakopiańskiej rzeźby w drewnie, przebiegał proces ewolucyjny traktowania tworzywa drewnianego w sztuce polskiej – od ludowo rzemieślniczej snycerki, wywiedzionej z pasterskiego szałasu, poddanej rygorom wiedeńskiej „Werkschule”, poprzez akademickie kopie antycznych biustów i rokokowych girland, formistyczny rytm perfekcyjnych cięć w strukturze słojów, naiwną prostotę i „tajemną swobodę” Kenarowskiego eksperymentu pedagogiczno-artystycznego, aż po abstrakcyjną ekspresję tworzywa i strukturalne poszukiwania „czystej formy” w ostatnich dekadach. To również znakomita okazja, by dostrzec, jak w stuletnim okresie przemian historycznych, społecznych i kulturalnych zmieniła się doktryna estetyczna, środki wyrazu i rozumienie funkcji upodmiotowionego tworzywa.

Lidia Rosińska-Podleśny- fragment tekstu do katalogu wystawy.

Rozmowa o wystawie - " Koło kultury" 14 listopada g. 22.05

"Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w Miejska Galeria Sztuki im Wł. hr. Zamoyskiego w Zakopanem

9 listopada 2018 - 27 stycznia - 2019

j.druzyńska/ mat. pras MGS

Najnowsze

18:58
W jakim kierunku powinna rozwijać się komunikacja publiczna w Krakowie i jego okolicy?
18:49
Jak wygląda szkolenie psa przewodnika?
17:15
KOMIKS | "Przesilenie" Joanny Ave Sępek
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF
15:39
#PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I
13:55
RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…
12:33
W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ
11:03
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM
10:11
#RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF
09:44
Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1
09:21
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm
08:54
Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH
08:13
RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…
07:56
RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…
07:27
Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px
18:05
73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B
16:37
Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb
16:13
RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…
15:12
Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze

Wiadomości

O nas

Patronaty

Dzieje się w Radiu

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

"Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w Zakopanem

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Wiadomości

O nas

Patronaty

Dzieje się w Radiu

"Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w Zakopanem

Najnowsze

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię