Radio Kraków
  • A
  • A
  • A

Pierwsza dama polskiej muzyki

Była uosobieniem taktu, inteligencji i wyczucia. Potrafiła zjednywać ludzi i nie bała się mówić o sprawach trudnych. Z dużym talentem zajmowała się kompozycją i pedagogiką. Napisała około siedemdziesiąt utworów. Była rektorem Akademii Muzycznej, gdy uczelnia musiała wyprowadzić się z budynku przy ul. Starowiślnej. To dzięki jej staraniom i determinacji Akademia pozyskała na swoją siedzibę budynek przy ul. Św. Tomasza. Kiedy uczelnia, przyznała jej tytuł doktora honoris causa, prof. Krzysztof Penderecki wygłaszając laudację stwierdził: „Krystyna Moszumańska-Nazar, pierwsza dama polskiej muzyki, swoją twórczością, działalnością i dokonaniami wpisuje się w poczet wielkich kompozytorów polskich jako symbol tego, co osiągnięto w polskiej twórczości muzycznej od lat powojennych aż po dzień dzisiejszy”.

fot: A. Malatyńska

Właśnie minęło 10 lat od śmierci prof. Krystyny Moszumańskiej-Nazar. Z tej okazji w Akademii Muzycznej zorganizowany został wieczór „Świat, który nigdy nie odchodzi…”  poświęcony pamięci Krystyny Moszumańskiej-Nazar. I jak na takie spotkanie przystało były wspomnienia, rozmowy i oczywiście muzyka Pani Profesor. Wspomnieniom towarzyszył pokaz obrazów Agnieszki Praxmayer. Spotkanie, które odbyło się  27 października, w budynku AM przy ul. Św. Tomasza, przygotowane przez  pracowników Katedry Kompozycji, zgromadziło nie tylko kompozytorów różnych pokoleń, ale także wykonawców, przyjaciół, rodzinę i sympatyków Pani Rektor.

Do tych ostatnich i ja się zaliczam. Miałam to szczęście, że poznałam Panią Profesor, że rozmawiałam z nią wielokrotnie i doświadczyłam jak niezwykłą była osobowością.  Jedną z takich rozmów pamiętam szczególnie. Było to jesienią 2004 roku, już po jej 80. urodzinach. Spotkałyśmy się w mieszkaniu Pani Profesor, przy ul. Studenckiej, z okien którego było widać planty i kościół św. Anny.  Na kuchence bulgotał wtedy rosół i w całym mieszkaniu pachniało zjawiskowo. Na stole stały dwie stare filiżanki,  przygotowane na herbatę, a obok nich, na niewielkim porcelanowym talerzyku leżały małe domowe ciasteczka, posypane cukrem pudrem. Początkowo podziwiałam jedynie ich piękny wygląd i kunszt ułożenia w piramidę, ale niebawem zachwyciłam się także ich niepowtarzalnym smakiem.

Rozmowa stała się pewnym sumowaniem życia, bo też jubileusz 80-lecia do tego prowokował.  A i rok jubileuszowy, 2004, był pasmem szalonych wypraw. Najpierw Pani Profesor pojechała wraz z siostrą do Turcji, w objazd, przemierzając z plecakiem w dwa tygodnie ponad trzy tysiące kilometrów. Na koniec nie zawahała się i poleciała balonem, choć nawet wejście do gondoli do łatwych nie należało. Później zaś jubileusz, który zgotowała jej uczelnia i wychowankowie też zrobił na niej wrażenie. Dała się porwać i wsadzić do białej dorożki, którą przywieziono ją do „Florianki” . A potem był koncert i przyjaciół nocne rozmowy.

Pani Profesor pochodziła ze Lwowa, gdzie uczyła się początkowo w Konserwatorium Anny Niementowskiej, później w Konserwatorium Lwowskim a potem, już po wojnie w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, gdzie studiowała grę na fortepianie u Jana Hoffmana i kompozycję u Stanisława Wiechowicza.  O swoim procesie komponowania  mówiła, że wszystko zaczyna się w głowie. Kiedy rodziły się pomysły na utwór starała się je zapisywać, czasem  nawet nie nutami, tylko słowami. W końcu musiała podjąć decyzję z jakiego pomysłu skorzysta, co podobno nie było łatwe. Samo komponowanie jej zdaniem było już proste, gdyż polegało na ewolucji myśli muzycznej, jej rozwoju i skontrastowaniu.

Jej twórczość cechuje różnorodność form i gatunków od tradycyjnych takich jak uwertura, sinfonietta, koncert, wariacje czy kwartet smyczkowy po gatunki narracyjne, m.in. esej czy freski. Krytycy często podkreślali, kobiecość muzyki Krystyny Moszumańskiej-Nazar. Jerzy Waldorff pisał o jej utworach „w ujmująco kobiecy sposób dba, aby muzyka ładnie brzmiała”, zaś Adam Walaciński: „… smak i wrażliwość oraz kobiecy umiar w doborze środków kompozytorskich”. Niektórzy mówili także o jej muzyce, że jest męska, co pewnie miało brzmieć jak komplement. Ale muzyka, zdaniem kompozytorski nie zależała nigdy od płci tylko od wyobrażenia o pięknie.

Nie czuła się kompozytorem nowoczesnym.  Uważała, że nowoczesność jest często odejściem od maestrii, od dobrego smaku. A rozważania czy jest, czy nie jest kompozytorem nowoczesnym zostawiała tym, co będą się rozprawiać z historią muzyki. Jedynie jej bardzo zależało na tym, aby kiedyś powiedziano o niej, że jest dobrym kompozytorem. To było dla niej najważniejsze.

Tydzień temu w Krakowie wieczór wspomnień otworzył film o Krystynie Moszumańskiej-Nazar zrealizowany  przez jej wychowanki: Magdalenę Długosz i Annę Zawadzką-Gołosz, później były wspomnienia przyjaciół i współpracowników, a na finał zabrzmiała muzyka Pani Profesor w wykonaniu Andrzeja Pikula (fortepian), Doroty Imiełowskiej (wiolonczela), Marii Grabowskiej (flet) i Gabriela Szyndzielorza (fortepian).  Wykonane zostało  także specjalnie napisane na tę okazję przez  Magdalenę Długosz „Concertato na kanwie muzyki K. Moszumańskiej” z perkusyjną improwizacją Jana Pilcha. Wieczór pokazał, że muzyka Pani Profesor warta jest prezentacji. I w pełni podpisuję się pod słowami Andrzeja Pikula: „grajmy muzykę Krystyny Moszumańskiej –Nazar”. Grajcie – podkreślę – bo warto.

Krystyna Moszumańska-Nazar miała w sobie światło, które powodowało, że wszyscy, niezależnie od wieku do niej lgnęli. Dobra, umiejąca łączyć zwłaszcza zwaśnionych, ciekawa świata i ludzi, radosna, elegancka, dystyngowana, serdeczna, dowcipna i bezpośrednia – taką Panią Profesor będę pamiętać.

 

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

  • 16:37

    Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb

  • 16:13

    RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…

  • 15:12

    Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd

  • 15:11

    Uwaga na drogach. W miejscowości Grodzisko w gminie Skała doszło doz zderzenia motocykla i samochodu osobowego. Jed… https://t.co/p0hXuo1BNl

  • 13:13

    Nowy Sącz: trwa akcja Pola Nadziei [ZDJĘCIA] https://t.co/mSxvmJM8Su

  • 11:43

    Cracovia Maraton wystartował po raz dwudziesty https://t.co/RRWB0mnjbz

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na  Facebooku  oraz  Twitterze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię