Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jest to organ państwowy, którego zadania, sposób działania i kształt są zapisane w Konstytucji RP, a doprecyzowane w ustawie o radiofonii i telewizji z 1992 roku. Zgodnie z Konstytucją Rada ma stać na straży wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji. Ustawa o radiofonii i telewizji daje jej zaś prawo między innymi do przyznawania i odbierania koncesji na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych.
Całkiem niedawno, w listopadzie, Rada odebrała koncesję na nadawanie Radiu Hobby z Legionowa za emitowanie prorosyskiej audycji "Radio Sputnik".
Rada sprawdza też, w jaki sposób radio i telewizja publiczne wywiązują się z realizowania misji, co jest ich podstawowym obowiązkiem. KRRiTV może też nałożyć karę finansową, na przykład za łamanie standardów dziennikarskich, zarówno na nadawcę publicznego jak i prywatnego, bo Rada nadzoruje również media prywatne.
Ale tylko w pewnym zakresie…
Tak. Właśnie w zakresie oceny standardów, czyli sprawdzania, czy zawartość programu nie obraziła odbiorców lub grupy odbiorców i czy nadawanie programu odbywa się w zgodzie z zakresem koncesji. Rada rozpatruje wpływające do niej skargi, rozpatruje je i odpowiada na nie, a jeżeli trzeba nakłada karę finansową lub cofa koncesję.
Większy wpływ ma na media publiczne?
Tak. Bardziej "praktyczny". Bo to KRRiTV powołuje Rady Nadzorcze Telewizji Polskiej, Polskiego Radia i Regionalnych Rozgłośni Polskiego Radia, takich jak Radio Kraków.
Członkowie Rad Nadzorczych muszą mieć rekomendacje uczelni wyższych i przejść trudny konkurs. Jest on rejestrowany, odbywa się publicznie i jest też szeroko opisywany w mediach. Dziennikarze wszystkich redakcji, również prywatnych, mogą więc albo posłuchać, albo dowiedzieć się, jaką wizję i wiedzę o mediach mają kandydaci. Zresztą, wiedza o mediach nie wystarczy. Trzeba też znać prawo i wykazać się wiedzą również z innych dziedzin.
Na tych samych zasadach - transparentnych, wymagających, publicznych konkursów - wybierani są prezesi, redaktorzy naczelni telewizji, radia i rozgłośni regionalnych. Prezesi są nieodwoływalni do końca czteroletniej kadencji, tak samo jak członkowie Rad Nadzorczych i Krajowej Rady. Gwarantuje im to polityczną niezależność, gdy w czasie ich kadencji wypadną wybory i zmieni się skład Sejmu.
Kadencja członków Krajowej Rady trwa 6 lat, a rad nadzorczych 3.
A jak powoływana jest Rada?
W jej skład wchodzi pięć osób. Po dwoje kandydatów wskazują Prezydent i Sejm, jednego Senat. Członków KRRiTV wybiera Sejm większością głosów. Oczywiście Rada ma też prawne, administracyjne i eksperckie zaplecze. To łącznie kilkanaście osób. Jej siedziba mieści się w Warszawie.
(Daniela Motak/dr)