Premier to zwyczajowa nazwa osoby kierującej Radą Ministrów czyli - Prezesa Rady Ministrów. Rada Ministrów to rząd. Premier tworzy rząd, czyli wybiera ministrów, z którymi chce kierować krajem. Premier reprezentuje rząd, kieruje jego pracami, ponosi polityczną odpowiedzialność za jego sukcesy i klęski, zwołuje posiedzenia rządu, ustala początek tych obrad i im przewodniczy. Premier jest też potocznie nazywany szefem rządu.

Kieruje polityką wewnętrzną i zewnętrzną państwa, wprowadza w życie uchwalone przez parlament ustawy - czyli prawa - odpowiada za politykę swojego rządu i pracę poszczególnych ministerstw, nadzoruje też działania ministrów. Tych obowiązków i kompetencji jest bardzo dużo i mają one wysoką rangę.

Kadencja premiera - a więc i jego rządu - trwa 4 lata, ale premier może podać swój rząd do dymisji wcześniej - jak czasem się zdarzało, może też odwołać kilku czy więcej ministrów - i zmienić skład rządu z bardzo różnych przyczyn - to zdarzało się i pewno nadal będzie zdarzać.

Od 1989 roku do teraz mieliśmy 14 premierów. Wskazana dziś na to stanowisko Beata Szydło jest 15. premierem. Najczęściej szefowie rządów zmieniali się w latach 90. Lata dwutysięczne były już bardziej stabilne.

A jak to wyglądało w PRL-u?

Od 1945 do 1989 roku było ich 10. Z czego rekordzista, Józef Cyrankiewicz - dwukrotnie, łącznie przez 21 lat.

A samo słowo "premier" pochodzi z języka łacińskiego od "primus", czyli pierwszy. W Polsce to, jak już mówiliśmy, teraz "prezes rady ministrów". Przed drugą wojną światową premier nazywany był" prezydentem ministrów" lub "prezesem ministrów". W Wielkiej Brytanii to "pierwszy minister", w Niemczech i Austrii "kanclerz" a w krajach skandynawskich - "minister stanu".

 

Daniela Motak, jgk