Fundusze Norweskie to program dofinansowania dla kilkunastu państw Europy Środkowej i Południowej oraz krajów bałtyckich. Fundusze te są związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej oraz z jednoczesnym wejściem naszego kraju do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, który tworzą państwa Uni oraz Islandia, Liechtenstein i Norwegia. Właśnie te ostatnie trzy państwa - nienależące do Unii Europejskiej zrzucają się niejako na fundusz. W zamian za to Unia Europejska gwarantuje im przede wszystkim dostęp do swojego rynku wewnętrznego.
Głównym celem Funduszy norweskich jest przyczynianie się do zmniejszania różnic ekonomicznych i społecznych w obrębie Europesjkiego Obszaru Gospodarczego oraz wzmacnianie stosunków dwustronnych pomiędzy państwami-darczyńcami a państwem-beneficjentem.
Fundusze Norweskie - przypominają Fundusze Europejskie - mówi Janusz Moskwa z Wydziału Strategii, Planowania i Monitorowania Inwestycji Urzędu Miasta Krakowa. - Jest to również pomoc bezzwrotna. Wzieły się stąd, że pewne państwa nienalezące do UE korzystały z wielu przywilejów UE.
Dofinansowanie, przekazywane w ramach Funduszy Norweskich jest jednak o wiele niższe niż z Funduszy Europejskich. Nie zmienia to faktu że przez 15 lat Polska była i jest głównym beneficjentem z pośród 16 państw korzystających z programu. Do tej pory Polska zagodarowała ponad milard euro.
Tylko w ramach III edycji funduszy norweskich Polska w 2017 roku podpisała umowy międzyrządowe na ponad 800 milionów euro.
W ramach programu jednostki samorządowe i kulturalne mogą starać się o dofinansowanie między innymi na rozwój przedsiębiorczości i innowacje, rozwój lokalny, badania, edukację, kulturę, zdrowie i ochronę środowiska.
Przykładowo w Krakowie za pieniądze z Funduszy Norweskich wyremontowano Sukiennice. Najwięcej pieniędzy natomiast miasto przeznaczyło właśnie na kulturę i ochronę środowiska. Przykładem jest lamusownia.
Jednostki gminne w Krakowie otrzymały już 33 miliony złotych z Funduszy Norweskich - do tego dochodzą instytucje ministerialne - jak uczelnie, instytucje kultury i np. kościoły, które o to dofinansowanie zwracają się bezpośrednio.
Podziałem środków z Funduszy Europejskich zajmuje się Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.
Katarzyna Jabłońska/jgk
Na kolejne odcinki radiowego WOSu zapraszamy codziennie o godzinie 17:50