Audycja z dn. 11.08.2019 r.

Mofeta - to chłodny wyziew wulkaniczny (o temperaturze poniżej 100 stopni Celsjusza), zawierający głównie dwutlenek węgla (95 %), bez większej objętości pary wodnej.

Czy wiedzą Państwo, w którym beskidzkim paśmie górskim występuje najwięcej mofet w Polsce ?

Odpowiedzi poszerzone o nazwy małopolskich miejscowości, w których znajdują się mofety (w tym te dwie największe) proszę nadsyłać na adres [email protected] do godz. 7. 30.  dnia 11. sierpnia.

Najciekawsze odpowiedzi zostaną nagrodzone upominkami.

UPOMINKI:

przewodnik "IZRAEL" - wydawnictwa "Bezdroża"

książka "KAMIENIE MILOWE. WSIE TUCHOWSKIEJ GMINY" cz. II.

Herbarz BARBARY WIDŁAK".

płyta CD "Daleko ta brat na wojnie? Zapomniane pieśni podkrakowskich wsi"

album "MIECHÓW MIASTO SZTUKI"

(fot.Barbara Rucka)

W Muzeum Regionalnym Państwa Muszyńskiego do 30 września, w ramach " MUSZYŃSKIEGO LETNIEGO SALONU ARTYSTYCZNEGO", można oglądać 80 prac 17. artystów związanych z Ziemią Muszyńską.

(fot.Barbara Rucka).

Kuratorem wystawy jest pochodząca z Muszyny dr hab. BARBARA CĄPLAK - WIDŁAK z Katedry Komunikacji Wizualnej Wydziału Form Przemysłowych krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, która miała w tym miejscu już swoje autorskie trzy wystawy. W lipcu: "Księga światem - projektowanie książki", a wcześniej dwie prezentujące herby jej projektu.

"Herbarz" - ta publikacja autorstwa Barbary Cąplak - Widłak zawiera 68 herbów, w tym dwóch województw: małopolskiego i śląskiego, herby miejskie, powiatowe i gminne - przeważnie z województwa małopolskiego.

BARBARA CĄPLAK - WIDŁAK wspomina lata dzieciństwa spędzone w Muszynie oraz budzenie się zamiłowania do heraldyki.

Posłuchaj!

(fot.Barbara Rucka).

(fot.Robert Niedźwiedzki/Wikipedia).

JANGROT – to wieś obecnie w powiecie olkuskim w gminie TRZYCIĄŻ.

W średniowieczu Jangrot był własnością biskupów krakowskich i pierwotnie nosił nazwę Biskupice. Biskup krakowski JAN GROT (zm. 1347 w Wawrzeńczycach) ok.1340 r. zmienił ją na miasto i nadał swoje nazwisko.

We współczesnym Jangrocie jest jeszcze kilka gospodarstw rolnych, a jedno z nich wraz z bratem prowadzi ROBERT KOWAL który przed 12. laty przy czyszczeniu kombajnu uległ wypadkowi i stracił rękę.

Mimo to pracy na roli nie porzucił, a swój wypadek opowiada innym ku przestrodze, aby przestrzegali zasad bezpiecznej pracy w gospodarstwie rolnym.

O wypadkach z udziałem maszyn informuje też JERZY RADOŃ - kierownik Wydziału Prewencji, Rehabilitacji i Orzecznictwa Lekarskiego Oddziału Regionalnego KRUS w Krakowie.

Posłuchaj!

Robert Kowal.

Jerzy Radoń.

(fot. Mach240390/Wikipedia).

DWOREK GOŚCINNY w SZCZAWNICY (nazywany też Dworcem Gościnnym, Kursalonem, Kurhausem) - to obiekt , którego budowę rozpoczął w 1875 r. twórca szczawnickiego uzdrowiska JÓZEF SZALAY (1802-1876), ale zakończył na fundamentach.

Stawianie górnej części rozpoczęła w 1882 r. krakowska AKADEMIA UMIEJĘTNOŚCI. Gmach uroczyście otwarto w 1884 roku.

W 1909 r. właścicielem Dworku został hr. ADAM STADNICKI (1882-1982).

II wojna światowa położyła kres świetności obiektu. W 1948 roku władze PRL upaństwowiły szczawnickie uzdrowisko, a wraz z nim Dworek Gościnny, który spłonął doszczętnie 20.10.1962 r.

Gdy w XXI w. spadkobiercy hr. Adama Stadnickiego odzyskali szczawnickie dobra, odbudowali w 2011 r. Dworek Gościnny, który dziś pełni wiele funkcji kulturalno - rekreacyjnych. Klimatem nawiązuje do czasów świetności przed II wojny światowej - twierdzi jego obecny menadżer TOMASZ KURDZIEL, a odpowiedzialna za projekty kulturalne AGNIESZKA ŻARSKA przybliża dzieje tego niezwykłego miejsca.

Posłuchaj!

Agnieszka Żarska

Tomasz Kurdziel

Polska Akademia Umiejętności ( fot. Maciej Szczepańczyk/Wikipedia)

Zdjęcie z pracy Stanisława Smolki "Akademia Umiejętności w Krakowie 1873-1893: objaśnienia tablic graficznych wystawionych na Wystawie Krajowej we Lwowie a przedstawiających działalność i rozwój Akademii od czasu jej założenia" (Kraków 1894).

Urodzony w 1828 r. w ANDRYCHOWIE JÓZEF CURZYDŁO (zm. 1891) był krawcem i filantropem.

U schyłku życia, dotknięty ślepotą, przekazał Akademii Umiejętności w Krakowie sumę 40 tysięcy guldenów austriackich na utworzenie "funduszu Józefa Curzydły dla popierania badań z dziedziny historii polskiej".

Dzieje jego życia przypomina DARIA RUSIN z Towarzystwa Miłośników Andrychowa.

Posłuchaj!

Dawna Akademia Lubrańskiego ( fot.Błażej Cisowski/Wikipedia)

W lipcu 2019 r. minęło 500. lat od założenia w Poznaniu Akademii Lubrańskiego. 

Ta wyższa uczelnia działała w Poznaniu w latach 1519 –1780,  a założył ją tamtejszy biskup  JAN LUBRAŃSKI (1456 -1520).

Akademia rządziła się swoimi prawami, a w XVII i XVIII w. posiadała także samorządną konwokację profesorów, zorganizowaną na wzór konwokacji Akademii Krakowskiej.

J.Matejko "Założenie Akademii Lubrańskiego" (1866). Fot.Wikipedia.

W 1780 r. szkołę przejęła Komisja Edukacji Narodowej, łącząc ją z Akademią Wielkopolską i przekształcając w szkołę wojewódzką dla województwa poznańskiego.

O działalności  Akademii Lubrańskiego o jej znanych studentach, informuje  prof. JANUSZ SKALSKI z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Posłuchaj!

Gmina Lipnica Wielka zaprasza. Z mikrofonem J.Rudnicki obok Jakub Dyrcz.

Na krakowskim Rynku trwają 43. Międzynarodowe Targi Sztuki Ludowej .

Na estradzie rozpoczęły się od prezentacji orawskich gmin: JABŁONKI oraz LIPNICY WIELKIEJ.

Tę ostatnią reprezentowały też samorządowe władze: wiceprzewodniczący Rady Gminy Lipnica Wielka JÓZEF RUDNICKI oraz zastępca wójta JAKUB DYRCZ.

O programie Targów, które potrwają do niedzieli 25 sierpnia, mówi JÓZEF SPISZAK, pomysłodawca imprezy związany z nią od 1973 r. a obecnie prezes Spółki "Imago" Centrum Sztuki Ludowej - organizatora Targów.

Posłuchaj!