Radio Kraków

Wiadomości

O nas

Patronaty

Dzieje się w Radiu

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

OFF
Kultura
BIP
Radio Kraków Aktualności Kraków Akt lokacji Krakowa z 1257 roku trafił na listę UNESCO
  • A
  • A
  • A

Akt lokacji Krakowa z 1257 roku trafił na listę UNESCO

  • Kraków
  • date_range Wtorek, 2014.10.14 09:02 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 07:43 )
Akt Lokacyjny miasta Krakowa z 1257 roku trafił na Listę Krajowąj Programu „Pamięć Świata” UNESCO. Uroczyste sporządzenie listy odbyło się w Warszawie w Pałacu Prezydenckim. Wśród wpisanych na listę dokumentów znalazły się najważniejsze dla historii i kultury państwa i narodu pomniki, jak Ustawa Rządowa z 3 Maja 1791 r. przechowywana w Archiwum Głównym Akt Dawnych czy autograf Pana Tadeusza Adama Mickiewicza znajdujący się w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu.

Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie

Posłuchaj materiału Anny Kluz-Łoś
Akt lokacji Krakowa z 1257 roku
Akt lokacji Krakowa z 1257 roku
Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie
Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie
Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie
Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie
Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie
Fot. Archiwum Narodowe w Krakowie
crop_free
1 / 6


Program „Pamięć Świata” jest ważnym forum międzynarodowej debaty na temat roli dziedzictwa dokumentacyjnego oraz pamięci zbiorowej we współczesnym świecie. Małgorzata Bochenek, kierownik pracowni konserwacji Archiwum Narodowego w Krakowie zapewnia, że akt lokacyjny jest w dobrym stanie.

 

Przechowywany w Archiwum Narodowym w Krakowie Dokument lokacyjny miasta Krakowa z 5 czerwca 1257 r. wystawiony przez Bolesława Wstydliwego, to jeden z najstarszych i najcenniejszych dokumentów z zasobu. Na jego mocy Kraków lokowany został na prawie magdeburskim na wzór Wrocławia, stawał się gminą samorządową, na której czele stał dziedziczny wójt wraz z wybieraną wśród mieszczan ławą. Dokument wymienia też liczne przywileje i nadania, które uzyskali zarówno wójtowie, jak i cała gmina miejska.

 

- Sama lokacja określiła istniejący do dziś plan zabudowy Krakowa - mówi Radiu Kraków Barbara Berska, dyrektor Archiwum Narodowego w Krakowie.


Lokacja wprowadziła nowe założenia urbanistyczne i architektoniczne. Wytyczono wówczas istniejący do dziś plan zabudowy Krakowa, z największym wśród miast średniowiecznych rynkiem pośrodku i odchodzącymi od niego szerokimi ulicami. Przez przyjęcie prawa magdeburskiego miasto wchodziło w środkowoeuropejski system prawa miejskiego, które zapewniało mu w dużym stopniu status autonomiczny a ponadto obecność we wspólnocie nie tyle międzynarodowej, co ponadpaństwowej.


Sam dokument sporządzony został w języku łacińskim, na pergaminie. Spośród pięciu podwieszonych pieczęci zachowały się dwie: kasztelana krakowskiego i wojewody krakowskiego. Nie zachowały się pieczęcie: księcia, biskupa krakowskiego i kapituły krakowskiej.


W najbliższą sobotę i niedzielę (18,19 października) krakowianie będą mieć rzadką możliwość zapoznania się z oryginałem dokumentu w miejscu jego przechowywania, czyli w Archiwum Narodowym w Krakowie przy ul. Siennej 16.

 

Treść Dokumentu lokacyjnego miasta Krakowa z 5 czerwca 1257 r. w przekładzie Bożeny Wyrozumskiej.


"W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego amen. Dokumentami, świadkami, wieścią i dowodem czynu godzi się zabezpieczyć i wzmocnić dzieła zasługujące na życzliwość, aby zaciemnieniem niepamięcią lub przeinaczeniem nie zostały zapomniane. Skoro przeto zrzeszenie ludzi, które jest czymś naturalnym i za takie uchodzi, czyni na ziemi sprawiedliwość, to jest ono korzystne dla wszystkich na równi z samą sprawiedliwością Zamierzając przeto lokować miasto w Krakowie i zgromadzić tu ludzi z różnych stron świata, wpajamy w uszy każdemu z osobna, tak współczesnym, jak i przyszłym, że my Bolesław z łaski Boga książę Krakowa i Sandomierza razem z przesławną matką naszą Grzymisławą i szlachetną małżonką naszą Kunegundą, miasto to lokujemy na tym samym prawie, na jakim lokowane zostało miasto Wrocław, jednak aby to co się tam dzieje, było zmienione tak, jak według prawa i wzoru miasta Magdeburga dziać się powinno, a jeśli kiedyś wynikłaby co do tego jakaś wątpliwość, mają odwoływać się do prawa pisanego".

 

Z "krakowskich" dokumentów na listę UNESCO zostanie też wpisane: "Banderia Prutenorum" Jana Długosza z Biblioteki Jagiellońskiej oraz "Opis żup bocheńskich i wielickich z 1518 roku" z Biblioteki PAU i PAN-u w Krakowie.

 

(Anna Kluz-Łoś/ew)

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na  Facebooku  oraz  Twitterze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię

Radio Kraków informuje,
iż od dnia 25 maja 2018 roku wprowadza aktualizację polityki prywatności i zabezpieczeń w zakresie przetwarzania danych osobowych. Niniejsza informacja ma na celu zapoznanie osoby korzystające z Portalu Radia Kraków oraz słuchaczy Radia Kraków ze szczegółami stosowanych przez Radio Kraków technologii oraz z przepisami o ochronie danych osobowych, obowiązujących od dnia 25 maja 2018 roku. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami zawartymi w Polityce Prywatności.