- A
- A
- A
Radiowy WOS: o Święcie Niepodległości
Dziś najważniejsze polskie święto, Święto Niepodległości. Choć dzień wyjątkowy - lekcja radiowego WOS-u będzie. Ale będzie bardzo przyjemna, bo mowa będzie o święcie i świętowaniu.Świętujemy dziś 97. rocznicę odzyskania niepodległości. Oczywiście Polska nie odzyskała niepodległości w jeden dzień. To był stopniowy i dość długotrwały proces. Złożyło się na niego wiele różnych wydarzeń i okoliczności. Chyba najważniejszym była pierwsza wojna światowa, która postawiła po różnych stronach frontu zgodnych dotąd zaborców.
Polska ostatecznie zniknęła z mapy Europy w 1795 roku, gdy Rosja, Prusy i Austria dokonały trzeciego rozbioru naszego kraju. Niepodległość odzyskaliśmy 123 lata później. Dla upamiętnienia odzyskania niepodlogłości wydarzenia wybrano 11 listopada, bo właśnie tego dnia, w 1918 podpisano rozejm, który doprowadził do kapitulacji Niemiec, a tym samym - do ostatecznego końca pierwszej wojny światowej.
Co wydarzyło się wtedy w Polsce?
Dzień wcześniej, 10 listopada 1918 roku do Warszawy przyjechał zwolniony z niemieckiego więzienia w Magdeburgu Józef Piłsudski. 11 listopada został Naczelnym Dowódcą Wojsk Polskich. Jeszcze tego samego dnia wojska niemieckie zaczęły się wycofywać z Królestwa Polskiego a w nocy żołnierze rozbroili niemiecki garnizon, stacjonujący w Warszwie.
12 listopada zaś Rada Regencyjna powierzyła Piłsudskiemu tworzenie rządu.
Kraków jest na tej niepodległościowej mapie wyjątkowym miejscem, bo odzyskał niepodległość wcześniej. Już 31 października przestał być częścią Monarchii Habsburskiej. Rozbrojono wówczas austriacki garnizon, stacjonujący w mieście. Zaczęło się od tego, że polscy spiskowcy pod przywództwem porucznika Antoniego Stawarza zajęli austriackie koszary na Podgórzu. a potem Twierdza Kraków, obstawiona przez 12 tysięcy austriackich wojskowych poddała się bez jednego wystrzału.
Jednak małopolskich niepodległoścowych akcentów jest więcej - o miano pierwszego niepodległego miasta w Polsce upominają się też Tarnów i Zakopane. Jak mówią, odzyskały niepodległość jeszcze wcześniej - bo Zakopane ogosiło ją 30 paździenika a Tarnów - jak Kraków - 31, ale ...rano.
Od kiedy 11 listopada jest świętem państwowym?
Od 1937 roku. Jednak w czasie drugiej wojny światowej świętowania oczywiście nie było. A w PRLu, w 1945 roku, święto zniesiono, a wszelkie próby jego świętowania - pacyfikowano, nieraz bardzo brutalnie. Narodowe Święto Niepodległości - bo tak brzmi teraz jego oficjalna nazwa, przywrócono w 1989 roku.
To jeszcze może jedno wspomnienie z tamtego dnia, 11 listopada w 1918 roku. Jak pisał Jędrzej Moraczewski, późniejszy premier:
"Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. Po 120 latach prysły kordony. Nie ma „ich”. Wolność! Niepodległość! Zjednoczenie! Własne państwo! Na zawsze! Chaos? To nic. Będzie dobrze".
Daniela Motak, jgk
Najnowsze
-
16:55
Prof. Andrzej Bednarczyk ponownie rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych
-
16:22
Marcin Fatalski m.in. o szansie na przełamanie impasu ws. amerykańskiego wsparcia Ukrainy
-
16:02
„Wielki Gatsby” na scenie MOS Teatru im. Słowackiego
-
15:31
Wojna w Ukrainie w symbolicznej przestrzeni współczesnego tańca i sztuk wizualnych
-
15:30
Krakowska Wisła jedzie po wygraną do Pruszkowa! TRANSMISJA W RADIU KRAKÓW
-
15:22
Wsiadła za kierownicę mając 1,5 promila alkoholu. Pijana matka pojechała po dziecko do szkoły
-
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
-
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF
-
15:39
#PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I
-
13:55
RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…
-
12:33
W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ
-
11:03
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM
-
10:11
#RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF
-
09:44
Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1
-
09:21
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm
-
08:54
Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH
-
08:13
RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…
-
07:56
RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…
-
07:27
Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px
-
18:05
73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B
Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze