Legislacja to proces tworzenia prawa
To proste określenie musimy jednak doprecyzować, bo dotyczy organów państwowych i samorządowych, które przygotowują akty prawne, obowiązujące na danym terenie.
Mówiliśmy kiedyś o prawie miejscowym i prawie ogólnym - i o ich tworzenie właśnie chodzi w legislacji.
Gdy Sejm pracuje nad ustawą, dyskutuje, debatuje, prowadzi kolejne czytania projektu ustawy, gdy posłowie proponują kolejne poprawki, a Sejm je odrzuca lub przyjmuje - prowadzi właśnie proces legislacyjny, czyli tworzy akt prawny, czyli ustawę.
W Sejmie jednak sprawa się nie kończy
Kolejnym ogniwem legislacyjnym jest Senat. Senat również może wnieść do ustawy poprawki, może ją przyjąć bez zmian lub odrzucić w całości.
Swoją decyzję co do ustawy Senat określa w uchwale Senatu. Jeżeli uchwała nie powstanie w ciągu 30 dni od wniesienia ustawy, ustawę uznaje się za przyjętą.
Gdy Senat nakazuje wniesienie poprawek - ustawa wraca do Sejmu i posłowie "pochylają" się nad nią kolejny raz.
Sejm może jednak nie zgodzić się z decyzją Senatu i odrzucić senackie poprawki bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. To nadal jeszcze nie koniec legislacji, bo kolejny etap jest w rękach prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Prezydent podpisuje ustawę lub nie
Ma tu swobodę decyzji.
Pamiętamy oczekiwanie - istotne zwłaszcza w Krakowie i w Małopolsce - na decyzję w sprawie ustawy zwanej "antysmogową".
Prezydent ją podpisał - i dobrze - ale nawet podpis jeszcze sprawy nie kończy. Ustawę trzeba ogłosić w Dzienniku Ustaw, czyli zbiorze obowiązujących aktów prawnych.
To ogłoszenie kończy proces legislacji. Prezydent ma na zarządzenie ogłoszenia ustawy 21 dni. A ustawa wchodzi w życie 14 dni po ogłoszeniu jej w Dzienniku Ustaw.
Podobnie wygląda ten proces przy tworzeniu prawa miejscowego, czyli uchwał rad miast i gmin
Żeby zostać przy podobnym przykładzie - wczoraj Rada Miasta Krakowa ogłosiła w Dzienniku Urzędowym - odpowiedniku Dziennika Ustaw - uchwałę o darmowym transporcie publicznym dla kierowców, gdy stężenie smogu osiągnie niebezpieczny poziom. Tu jedna terminy są nieco krótsze. Uchwała wchodzi w życie trzy dni od jej ogłoszenia.
Czym jest Biuro Legislacyjne Senatu
To ekipa prawników, ekspertów i urzędników, którzy opiniują projekty ustaw. Podobne biuro ma też Sejm. Mamy też Rządowe Centrum Legislacji, które dba o spójność polskiego prawa i o prawidłowy proces legislacyjny.
(Daniela Motak/dr)