ZAGADKA REGIONALNA (6.09)
Wieś położona w zakolu DUNAJCA na jego lewym brzegu, w gminie RADŁÓW, w powiecie tarnowskim.
W średniowieczu należała do dóbr kościelnych biskupstwa krakowskiego .
Wspominał o niej JAN DŁUGOSZ, że jest " dobrze prosperująca, licząca 17 łanów, 3 karczmy i stanowi najlepszy dwór biskupi w kluczu radłowskim”.
( fot. DentArt/Wikipedia)
Do dziś zachował się słup graniczny z 1450 roku, ufundowany przez kardynała Zbigniewa Oleśnickiego.
8 września 1939 roku, podczas bitwy o tę wieś została ona w 80% spalona. Zniszczony został również most na Dunajcu.
Dla upamiętnienia żołnierzy poległych w tej bitwie, w 2015 r. został odsłonięty pomnik Pomnik Bohaterów Września 1939 r.
Proszę podać nazwę tej wsi.
ADRES INTERNETOWY: regionalne @radiokrakow.pl
do godz. 7.30. dnia 6.09.2020 r.
UPOMINKI:
książka LESZKA PISKORZA " Złote lata. Mój Stary Teatr 1970 -2013"
2 płyty CD "Godni pamięci - znani i nieznani" cz III -prof. Stefan Witold Alexandrowicz (PAU) prezentuje sylwetki polskich uczonych
książka MARTY FOX "Idol"
album "STEFAN ŻECHOWSKI. Odkrywanie duszy. Dzienniki z lat 1962 - 1966.
Ławeczka przed Ratuszem w Gorlicach ( fot. Geo28/Wikipedia).
Farmaceuta, wynalazca lampy naftowej, założyciel pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej IGNACY ŁUKASIEWICZ (1822 -1882) przyjechał do GORLIC w 1854 r. i mieszkał tam tylko pięć lat.
Ale to właśnie w Gorlicach w 1854 r. zapalono pierwszą na świecie uliczną lampę naftową.
Dla upamiętnienia tego wydarzenia w historycznym punkcie miasta (dziś skrzyżowanie ulic Kościuszki i Węgierskiej) postawiono kapliczkę z repliką XVI - wiecznej rzeźby Chrystusa Frasobliwego.
Jej oryginał znajduje się w zbiorach Muzeum Regionalnego PTTK w Gorlicach, którego patronem jest dziś Ignacy Łukasiewicz.
Także w GORLICACH 20.04.1857 r. genialny wynalazca zawarł związek małżeński ze swoją siostrzenicą, młodszą o 15 lat, HONORATĄ (1837-1897) córką Ernesta Leopolda Dydaka - Stacherskiego, herbu Ostoja i Emilii z Łukasiewiczów, która była jego starszą siostrą.
Jak układało się im w małżeństwie, jakie były losy Honoraty Łukasiewicz po śmierci męża? - opowiada KATARZYNA LIANA, kustosz Muzeum Regionalnego PTTK w GORLICACH.
Posłuchaj!
ANDRYCHÓW ( fot.Witold/Wikipedia)
Tyfus plamisty znany jest również pod nazwami dur plamisty i dur wysypkowy. Kiedyś ta choroba zakaźna zbierała śmiertelne żniwo .
W czasie I wojny światowej epidemia tyfusu pochłonęła 3 miliony ofiar.
Warto więc pamiętać o tym, że w WADOWICACH 15 września 1915 r. dokonano odkrycia, które wymieniane jest we wszystkich światowych słownikach i encyklopediach medycznych.
Przełomu w walce z tą chorobą dokonali: czeski bakteriolog EDMUND WEIL (1879 - 1922) oraz polski chemik i bakteriolog ARTUR FELIKS (Arthur Felix) urodzony w ANDRYCHOWIE w 1887 r. w zamożnej rodzinie żydowskiej.
File:Lister Institute archives; Wykeham studios; group portrait Wellcome L0017178.jpg /Wikipedia
O dalszym losach, zmarłego w 1956 r. Artura Feliksa, odkrywcy tak zwanego "odczynu aglutacyjnego", opowiada DARIA RUSIN z Towarzystwa Miłośników Andrychowa.
Posłuchaj!
(fot. Barbara Rucka)
BARBARA RUCKA - historyk i konserwator zabytków, pracownik Muzeum Regionalnego Państwa Muszyńskiego przybliża czas średniowiecznej lokacji miasta. Pierwotnie muszyński rynek miał kształt trapezu i stał na nim ratusz.
Obecnie trwa rekonstrukcja tej budowli. Jakie będzie mieć przeznaczenie?
Posłuchaj!
W KRAKOWIE na Placu Mariackim, po prawej stronie wejścia do kościoła św. Barbary, umieszczone są na zewnętrznej ścianie świątyni dwa epitafia: zmarłego w 1566 r. JERZEGO PIPANA oraz jego żony ANNY z Guldensternów.
Kim był Jerzy Pipan? To protoplasta rodu krakowskich aptekarzy, którzy bywali także rajcami miejskimi.
Kamienica Pipanowska, Kraków ul.Grodzka 37 (fot. Mach 240390/Wikipedia)
O Jerzym Pipanie- starszym oraz o jego zmarłym w 1648 r. wnuku, także Jerzym, rektorze Uniwersytetu w PADWIE opowiada prof. JANUSZ SKALSKI z Collegium Medicum UJ.
Posłuchaj!
TOMASZ KOMORNICKI urodził się w KRAKOWIE w 1916 r.
Był synem muzealnika, historyka sztuki, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego STEFANA KOMORNICKIEGO, aresztowanego przez Niemców w niesławnej "Sonderaktion Krakau" 6 listopada 1939 r.
W historii polskiej nauki Tomasz Komornicki zapisał się jako wybitny gleboznawca i mineralog. Opracował między innym "Pięciojęzyczny Słownik Gleboznawczy" oraz francusko - polski słownik rolniczy.
Zmarłego w 1994 r. w Krakowie uczonego wspomina prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ z Polskiej Akademii Umiejętności.
Posłuchaj!
Urodzony w BOCHNI w 1859 r. pedagog STANISŁAW WILKOWICZ pierwszą pracę nauczycielska podjął we wsi WIŚNIÓWKA koło Dębicy.
W trzydziestym dziewiątym roku życia w 1898 r. został mianowany dyrektorem dwuklasowej Szkoły Ludowej w ŁĄCKU.
W swojej pracy wychowawczej posługiwał się oryginalnymi metodami, promującymi rozwój sadownictwa na tym terenie.
Dokonania Stanisława Wilkowicza przypomina historyk literatury i krytyk literacki prof. BOLESŁAW FARON, pochodzący z CZARNEGO POTOKU koło Łącka.
Posłuchaj!
Stawką Puchar Prezydenta Krakowa
Alan Uryga: Wyboista droga do ekstraklasy
Krakowska Wisła jedzie po wygraną do Pruszkowa! TRANSMISJA W RADIU KRAKÓW
Na mecz Jaskółek trzeba będzie poczekać
Trener Pasów: Wiem, jakie są oczekiwania
Prof. Andrzej Bednarczyk ponownie rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF
15:39
#PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I
13:55
RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…
12:33
W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ
11:03
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM
10:11
#RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF
09:44
Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1
09:21
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm
08:54
Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH
08:13
RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…
07:56
RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…
07:27
Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px
18:05
73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B
