Kompozycja w twórczości Szymanowskiego zajmuje miejsce wyjątkowe. Szymanowski tylko jeden raz sięgnął po lekką formę muzyczną, jaką jest operetka. Autorem oryginalnego libretta („Główna wygrana”) i zachowanych do dzisiaj w partyturze tekstów śpiewanych był Julian Krzewiński-Maszyński, artysta operetki lwowskiej, wzięty autor wielu librett komicznych i operetkowych. Niestety pełne libretto „Loterii…” nie zachowało się, zaginęły teksty mówione wiążące numery muzyczne. Autorem pomysłu krakowskiej inscenizacji oraz tekstu teatralnego jest Wojciech Graniczewski. A o czym jest „Loteria…”?
Sara, Ewa i Caroline, spadkobierczynie ekscentrycznego wuja Charly’ego, udają się na strych jego willi, gdzie Notariuszka odczytuje testament. Okazuje się, że Wuj zapisał swoją fortunę na rzecz Klubu Wesołych Wdowców oraz Klubu Starych Panien, a swoim krewniaczkom pozostawił jedynie prawo do zabrania ze strychu pamiątek rodzinnych. Dziewczyny przeszukują strych i odnajdują kolejno rozmaite przedmioty, dokumenty i fakty z przeszłości Wuja. Każdy z nich pozwala odkryć szczegóły historii sprzed stu lat i rozwikłać intrygę operetki...
Mimo lekkiej, dowcipnej fabuły i interesującej muzyki operetka nigdy nie pojawiła się na scenie. Sam kompozytor zresztą nie włączył „Loterii…” do wykazu swych dzieł. W warstwie muzycznej dzieło składa się z 16 numerów skomponowanych przez Szymanowskiego z zastosowaniem wszelkich reguł klasycznej operetki. Znajdziemy więc tu i melodyjny walc, romantyczne duety, zabawne kuplety oraz rozbudowany finał z tańcami (bardzo modny w owym czasie cake-walk) i chórem.
– Jest w tej muzyce dowcip, groteska, zręczna, muzyczna charakterystyka postaci, melodie żywe, niekiedy niezwykle ujmujące, nigdy nie pozujące na umowną operetkowość – pisała Teresa Chylińska, znawczyni twórczości Szymanowskiego, współpracująca z Operą Krakowską przy tej produkcji. –Partytura choć przeznaczona na dużą orkiestrę, nie jest instrumentalnie przeciążona, kompozytor chętnie wykorzystuje zespół kameralnie, dla osiągnięcia większej wyrazistości i plastyczności charakterystyki. Nie byłby też sobą, czyli jednym z największych harmoników XX wieku, gdyby nie urozmaicał prostej w założeniu harmonii dźwiękami dodającymi jej chromatycznej barwności, a gdy trzeba – również pikanterii.
„Loterię…” wyreżyserował Józef Opalski, teatrolog, muzykolog, literaturoznawca, publicysta oraz wykładowca krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych. Muzycznie dzieło przygotował Piotr Sułkowski, obecnie pełniący funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej. Scenografię zaprojektowała Agata Duda-Gracz. Spektakl został wystawiony na scenie Teatru im. Juliusza Słowackiego 5 listopada 2007 roku w ramach obchodów Roku Karola Szymanowskiego i Festiwalu Muzyki Polskiej we współpracy z Polskim Wydawnictwem Muzycznym. Stało się to na rok przed tym, jak Opera Krakowska uzyskała własną siedzibę przy ul. Lubicz 48.
Część artystów w obsadzie do dziś regularnie współpracuje z Operą Krakowską: Andrzej Biegun (Impresario), Adam Sobierajski (Darly Helgoland), Agnieszka Cząstka-Niezgódka (Molly Troodwood), Franciszek Makuch (Tim Williams), Lidia Pirowska (Mimi), czy Dagmar Bilińska-Korban (Notariuszka).

Karol Szymanowski
Loteria na mężów, czyli Narzeczony nr 69
libretto: Julian Krzewiński-Maszyński
premiera: 5 listopada 2007


Realizatorzy:
reżyseria | Józef Opalski
tekst | Wojciech Graniczewski
kierownictwo muzyczne | Piotr Sułkowski
scenografia i kostiumy | Agata Duda-Gracz
reżyseria światła | Piotr Pawlik
choreografia | Iwona Runowska-Badurek, Jacek Badurek
przygotowanie chóru | Marek Kluza
współpraca wokalna | Helena Łazarska
współpraca muzykologiczna | Teresa Chylińska
asystent reżysera | Magdalena Rut
asystent scenografa | Adam Łucki
korepetytor solistów | Irena Celińska-Głodek, Kristina Kutnik, Monika Swarowska-Walawska, Natalia Wasidlow
konsultant wokalny | Imeri Kawsadze | Teresa Wessely
Obsada:
Notariuszka/Radczyni | Dagmara Bilińska
Ewa Huk | Iwona Budner
Caroline Williams | Katarzyna Krzanowska
Sara Helgoland | Małgorzata Kochan-Dziwisz
Impresario | Andrzej Biegun
Tobiasz Helgoland | Kazimierz Różewicz
Jack, kamerdyner Helgolanda | Adam Sadzik
Charly Helgoland | Ryszard Kalus
Darly Helgoland | Adam Sobierajski
Tim Williams | Franciszek Makuch
Eveline Huck | Joanna Dobrakowska
Mrs Troodwood | Monika Swarowska-Walawska
Sara Troodwood | | Agnieszka Tomaszewska
Molly Troodwood | Agnieszka Cząstka
Sherlock Holmes | Jan Nosal
Djep | Jakub Sazanów
Druciarz | Michał Wajda-Chłopicki
Ketty | Marta Poliszot
Fanny | Joanna Rakoczy
Lotti | Lucyna Ordon-Klimczak
Mimi | Lidia Pirowska
oraz
Orkiestra, Chór i Balet Opery Krakowskiej pod batutą Piotra Sułkowskiego


Spektakl będzie dostępny na oficjalnym kanale YouTube Opery Krakowskiej: https://www.youtube.com/watch?v=e4d5apQvn08


mat.prasowe/jn