Decyzję o zlikwidowaniu fortyfikacji podjęły władze austriackie (1805–1806). W planie „upięknienia” Krakowa (1808) widać zapowiedź
Plant: aleje otaczające miasto. Prace rozbiórkowe, kontynuowane w dobie Księstwa Warszawskiego (1809–1812), były finalizowane przez
władze utworzonego w 1815 roku Wolnego Miasta Krakowa. 

 

                                         *   *    *  

Planty, pierwszy krakowski park publiczny, były najwybitniejszą realizacją urbanistyczną Wolnego Miasta. Wedle tworzonej przez siebie legendy pomysłodawcą miał być prezes Senatu Stanisław Wodzicki (1764–1843) ale Protokoły Senatu nie potwierdzają tej tezy. autorem pomysłu (1817) i ukończonego w 1821 roku projektu był Feliks Radwański starszy (1756–1826) emerytowany profesor krakowskiego uniwersytetu, architekt, senator Wolnego Miasta.

                                    *  *  *

Krótka charakterystyka Plant, jaką przed osiemdziesięciu laty dał Karol Estreicher w znakomitym przewodniku po Krakowie, wciąż
jest aktualna:
Otaczają pierścieniem całe stare śródmieście, stanowią jedną z najpiękniejszych ozdób i osobliwości miasta. Licznie rozstawione ławki
ułatwiają odpoczynek, tak że Planty są dziś, zwłaszcza wieczorem, ulubionym miejscem przechadzek krakowian, a w dzień ważną arterią komunikacyjną dla pieszych, wolną od niepokoju ulicy […]. Czy na wiosnę, kiedy z końcem kwietnia i początkiem maja panuje tu najpiękniejsza
młoda zieloność, gdy kwitną kasztany i krzewy, czy w upały letnie, gdy szukamy cienistego chłodu, czy wśród ulewy, wichru i błyskawic,
– mieniące się barwami jesieni, tajemnicze i zatarte w mgle listopadowej, czy okryte śniegiem i szronem, śpiące wśród mrozów zimowych,
– w świetle księżyca, czy w blasku słońca, – rano kiedy rzadkimi są przechodnie, wśród gwaru i pośpiechu dnia, o późnej porze nocnej, – zapełnione tłumem niedzielnym, czy puste, – zawsze sprawiają Planty swym pięknem wielkie wrażenie"

 

( cytaty za:  A.Sadkiewicz "Planty" Univeristas 2020 )